Informatietype:
Project
Thema:
Schone waterstofproductie
Unit:
Energy & Materials Transition

Groene waterstof uit zeewater dankzij unieke proef

In samenwerking met

NEL Hydrogen, InVesta, Hatenboer, Iv-Offshore & Energy en Emerson Automation Solutions, Nexstep, Neptune Energy, Gasunie, Noordgastransport, NOGAT, DEME Offshore, TAQA en Eneco.

De Noordzee is de eerste plek ter wereld waar als proef een waterstoffabriek op zee wordt gebouwd. Ruim tien kilometer uit de kust van Den Haag gaat de PosHYdon-installatie groene waterstof produceren uit duurzame elektriciteit, opgewekt door wind en zon. Dit is een eerste stap naar grootschalige waterstofproductie uit wind op zee.

Goedkoper transporteren

Steeds meer windparken worden op zee gebouwd, en steeds verder uit de kust. Maar hoe krijg je die elektriciteit het best aan land? Via elektrolyse van zeewater kun je elektriciteit omzetten in waterstof en transporteren via bestaande gasleidingen. Transport van zulke waterstofmoleculen is een stuk goedkoper dan elektriciteit transporteren via elektriciteitskabels vanaf windparken op zee naar het land.

Waterstof als duurzame energiebron

Aardgas kan in industriële processen worden vervangen door waterstof. Dat vermindert de CO2-uitstoot. Op termijn kan waterstof ook worden ingezet voor zwaar transport over de weg, water en mogelijk de lucht. En het handige is dat de energie kan worden opgeslagen, om overbelasting van het elektriciteitsnet tijdens piekmomenten te voorkomen.

Nieuw leven voor oude pijpleidingen

Offshore wind moet onze belangrijkste duurzame energiebron worden, nog groter dan wind op land, zon, geothermie en biomassa. Wat goed uitkomt is dat op de Noordzee veel platforms staan die aan het eind van hun levensduur zijn. Ze moeten worden afgebroken, maar er liggen nog gaspijpleidingen. Die kunnen nu nog worden ingezet voor transport van waterstof voordat ze definitief worden opgeruimd.

De PosHYdon-proef

Deze proef met een waterstoffabriek vindt plaats op de PosHYdon-installatie op het olie- en gasplatform Q13a van Neptune Energy. Dit producerende productieplatform is het eerste platform op de Nederlandse Noordzee dat volledig is geëlektrificeerd. PosHYdon integreert daar drie ‘offshore’ systemen, namelijk offshore wind, offshore gas en offshore waterstof. TNO ontwikkelde het concept binnen het North Sea Energy programma en voert het testprogramma uit.

Minder CO2-uitstoot

De waterstoffabriek die nu wordt gebouwd moet in 2022 operationeel zijn. Hij krijgt de capaciteit van één megawatt. De impact op het milieu is positief, want elke duurzaam geproduceerde kilogram waterstof bespaart tien kilo CO2 ten opzichte van de waterstof geproduceerd uit aardgas.

Nieuwe inzichten dankzij PosHYdon

We kunnen veel leren van het PosHYdon-project en de samenwerking. Bijvoorbeeld de benodigde vervolgstappen richting grootschalige groene waterstofproductie op zee. Denk aan het dynamische gedrag van een waterstofproductie-installatie, dat gekoppeld wordt aan windparken op zee. Ook krijgen we inzicht in de kosten voor het installeren en onderhouden van waterstofproductie op zee.

Economische voordelen waterstof op zee

Als deze PosHYdon-proef slaagt, heeft dat ook veel economische voordelen:

  • De elektriciteit moet aan land worden gebracht door Tennet. Die kan dan minder investeren in dure kabels en andere elektriciteitsinfrastructuur.
  • Transport van waterstof kan gedeeltelijk via bestaande leidingen. Zo krijgen de eigenaren van de bestaande platforms nieuwe bedrijfskansen nu de gaswinning op veel plekken op zee stopt.
  • Fabrikanten van electrolysers gaan nieuwe apparaten ontwikkelen voor op zee. Electrolysers zijn apparaten die water splitsen in water- en zuurstof. Ze worden nu alleen nog maar op land gebruikt.

Samenwerking belangrijk

We werken in dit project nauw samen met de operators van de platforms, fabrikanten en toeleveranciers. Duurzaam waterstof produceren werkt op zee heel anders dan op land. Denk aan de grote afstanden, zout water, harde wind, meer slijtage, hogere installatiekosten en duurder onderhouden.

TNO helpt met expertise

Grote voordelen zijn het transport en de opslag van grootschalige windenergie door hergebruik van de bestaande infrastructuur. Door innovaties kunnen bestaande nadelen worden omgezet zodat dit rendabel wordt. Wij helpen met kennis over:

  • installaties op afstand onbemand laten functioneren via sensoren en datacommunicatie
  • procestechnologie
  • offshore operaties
  • meettechniek
  • veiligheid
  • energiesystemen

Dit project kan ook een opstap zijn naar energie-eilanden op zee waar ook waterstofproductie wordt gepland.

Award voor Innovatie van het Jaar

PosHYdon won in 2019 de Innovation of the Year Award, bij de Awards of Excellence, georganiseerd door de Oil & Gas Council (zie afbeelding). Het project werd aangekondigd als ‘een spannende stap die de wereldwijde verschuiving naar alternatieve energietechnologieën benadrukt’. En ‘een buitengewoon veelbelovend nieuw pad voor platformontwikkeling’.

Ontvangst Innovation of the Year Award

Subsidie toegekend

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft een Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie-subsidie van 3,6 miljoen euro toekend aan het project PosHYdon. Met deze subsidie is het consortium gestart met de huidige proeffase. De overige financiering komt vanuit de 14 consortiumpartners.

Laat je verder inspireren

17 resultaten, getoond 1 t/m 5

Nederland wereldwijde hub voor waterstofimport, transport en opslag

Informatietype:
Insight
7 augustus 2023
De eerste waterstofketen vanuit het buitenland naar Nederland is een feit. Spanje wordt een belangrijke leverancier van groene waterstof aan Noordwest-Europa en ons land gaat een hubfunctie vervullen in het verder exporteren.

Waterstof ontwikkelingen in volle gang in de energie- en materialentransitie

Informatietype:
Insight
20 juli 2023

Tijdmakers: 200 keer minder iridium nodig voor groene waterstof productie

Informatietype:
Insight
1 juni 2023

Nederland neemt voortouw in ontwikkeling derde generatie electrolyser

Informatietype:
Insight
31 mei 2023

Combinatie offshore wind en drijvende zonnepanelen om kosten groene waterstof te verlagen

Informatietype:
Nieuws
28 februari 2023