Produceren en vermarkten van drinkwater in Tanzania

Duurzaam businessmodel

Lokale huishoudens ervaren vaak problemen met drinken, koken, wassen en schoonmaken omdat watersystemen niet altijd goed werken en het water vervuild is. Door recente hervormingen in het waterbeleid in Tanzania mag waterlevering organisatorisch gescheiden worden van waterverbruik. Het Networking WASH project (NWASH) profiteert van deze kans en is een sociaal bedrijf gestart voor de levering van waterdiensten; een onafhankelijke operator van mini-netwerken onder de naam 'Bomba Maji'. Bomba is Swahili voor zowel 'waterleiding' als 'excellent'. Bomba heeft tot doel:

• voor medio 2016 30.000 mensen in 40 dorpen op een duurzame basis schoon water te leveren
• in de periode 2016-2018 nog eens 200.000 mensen schoon water te leveren
• 5000 mensen gezuiverd water met veilige fluoride niveaus te leveren. Hierbij wordt een fluoride zuiveringstechnologie ontwikkeld en toegepast, onder leiding van TNO in samenwerking met de Nederlandse bedrijven I3 en AAWS. Toepassing van deze goedkope en kleinschalige technologie verlaagt de fluoride niveaus van ‘gevaarlijk’ naar ‘veilig’ op basis WHO standaarden.

Publiek private samenwerking (PPS)

Het NWASH project is opgestart door een consortium van zeven partners. Naast projectleider SNV participeren de Nederlandse wateroperator Dunea, onderzoeksorganisatie TNO, sociale onderneming BopInc en waterbedrijven I3 en AAWS. De twee Tanzaniaanse actoren in onze PPS zijn de openbare watervoorzieningexploitant Muwasa en het regionale secretariaat van de Mara regio. Er is een echte toegevoegde waarde van de hybride samenwerking tussen de partijen; Dunea als sterke partner als wateroperator, SNV voor het waarborgen van de institutionele bereidheid, BoP Inc  als de strategie ontwikkelaar en TNO als technologiepartner voor fluoride zuivering. Dit project is gehonoreerd in het Fonds Duurzaam Water van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en loopt van 2013 tot midden 2016.

Stand van zaken

De nieuwe sociale onderneming Bomba werd formeel in 2014 opgericht. Bomba werkt samen met ‘community owned water supply organizations’. Dit zijn rechtspersonen op dorpsniveau die recht hebben om contracten met de particuliere sector af te sluiten ten behoeve van de gemeenschap. Meerdere contracten zijn nu ondertekend, zodat klanten kunnen worden bediend. Bomba is momenteel met het herstel van de waternetwerken bezig in 3 dorpen. Dit zal eind 2015 zijn afgerond. In de tussentijd heeft TNO onderzoek gedaan naar passende bestaande en nieuwe zuiveringstechnologieën om fluoride te verwijderen. Omgekeerde osmose en Solar membraandestillatie (Solar MD) zijn geselecteerd als meest veelbelovende technologieën. TNO en I3 ontwerpen en testen momenteel de innovatieve SolarMD in Nederland en vanaf maart 2016 worden in Tanzania drie apparaten getest.