Hans van den Broek

Onderzoeksgebied

Net als in de automotive-industrie zal de transitie van bemande naar volledig autonome scheepvaart stapsgewijs plaatsvinden. Toch moeten zelfs 'volledig autonome' systemen worden gezien als een samenwerking tussen mens en machine, want er zullen altijd situaties zijn waarin menselijk ingrijpen nodig is. De vraag daarbij is: wat zijn de vereisten voor zinvolle menselijke aansturing op afstand? In dit onderzoeksgebied staat socio-technisch systeemdenken centraal. Dit houdt in dat de prestaties van het geheel (bijv. een schip) niet kunnen worden herleid tot een enkel element (bijv. de stuurman), maar moeten worden gezien als resultaat van de interactie tussen alle elementen (mensen, technologie, samenwerking, organisatiecultuur enz.). Dit vormt ook de basis voor onderzoek naar resilience engineering: hoe kan een sociaal-technisch systeem zijn functioneren vóór, tijdens of na gebeurtenissen (veranderingen, verstoringen en kansen) aanpassen, en daarbij blijven functioneren onder zowel verwachte als onverwachte omstandigheden? Onderzoek naar bridge resource management is gericht op hoe het benodigde gezamenlijke bewustzijn van situaties kan worden ontwikkeld en welke sociaal-technische aspecten dat proces beïnvloeden. Brugsimulatortraining tijdens de opleiding van toekomstige zeevaarders draagt sterk bij aan hun competenties, vaardigheden en zelfredzaamheid. De vraag is: wat zijn de juiste competenties en vaardigheden, en hoe kun je die trainen om deze in de praktijk optimaal te kunnen benutten?

Recente resultaten

De filosofie van de Hogeschool Rotterdam is dat de docenten zo veel mogelijk betrokken zijn bij onderzoek. Dit is nuttig voor hun eigen onderzoeksvaardigheden, maar stelt hen ook beter in staat om deze vaardigheden over te dragen op hun studenten. Daarnaast is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de recente ontwikkelingen en om deze inzichten te gebruiken in het lesprogramma. Tegen deze achtergrond wil ik om te beginnen vermelden dat er binnen mijn onderzoeksgebied vier docent-onderzoekers onderzoek doen, waarvan er twee aan hun promotieonderzoek werken. Ten tweede is er twee jaar geleden begonnen met de minor Ship Systems and The Human Factor, waarin studenten leren over verschillende aspecten van menselijke factoren binnen hun werkgebied. Daarnaast maken ze kennis met onderzoek naar menselijke factoren, dat ze toepassen in een (gezamenlijke) onderzoeksopdracht. Ik geef regelmatig gastlessen en presentaties en ik schrijf en recenseer artikelen. Op dit moment heb ik zitting in de maritieme wetenschappelijke adviesraad van de International Conference on Human Factors in Transportation.

Recente projecten

• Slimme scheepvaart. Onderzoek gefinancierd door Rijkswaterstaat voor een periode van drie jaar. Dit onderzoek wordt uitgevoerd binnen de minor Ship Systems and The Human Factor. Het doel is om te inventariseren wat de impact is van scheepsdigitalisering en autonome scheepvaart op scheepsvaartverkeersmanagement en de infrastructuur van de binnenlandse waterwegen en conceptoplossingen te ontwikkelen om die impact te beperken.
• Gezamenlijk project met de industrie over autonome scheepvaart. Financiering vanuit RVO. Consortium bestaande uit NMT, Marin, TNO, STC.

Belangrijkste publicaties

• Bastiaansen, H.J.M., Lazovik, E., den Breejen, E. and van den Broek, J. A Business Process Framework and Operations Map for Maritime Autonomous and Unmanned Shipping: MAUSOM. Proceedings of the International Conference on Maritime Autonomous Surface Ships (ICMASS), 2019, Trondheim.
• Broek, J. van den (2017). Techniek is belangrijk, maar het zijn mensen die het verschil maken: De relevantie van human factors in maritieme automatisering. [Openbare les]. Hogeschool Rotterdam Uitgeverij. https://www.hogeschoolrotterdam.nl/onderzoek/projecten-en-publicaties/pub/techniek-is-belangrijk-maar-het-zijn-de-mense/861adbbe-aa6f-4093-8f12-ee8647fa7ac9/
• Visie van Hans van den Broek, interview Maritieme en Offshore carrièrekrant, april 2017