Nieuwe kaart brengt veerkracht en kwetsbaarheid Europese kust in kaart

Thema:
Toekomstbestendig bodemgebruik
2 juli 2025

Geologische Dienst Nederland, onderdeel van TNO, heeft samen met EdgeHill University en andere internationale partners een nieuwe online geologiekaart gelanceerd die de veerkracht en kwetsbaarheid van de kusten van Europa in kaart brengt. Deze zogenoemde ‘Coastal resilience and vulnerability map’ van het European Marine Observation and Data Network (EMODnet) is gebaseerd op meer dan 900 studies. Het is de eerste keer dat een dergelijke grote dataset van studies over veerkracht en kwetsbaarheid van kusten in een gebruiksvriendelijke kaart is omgezet.

Bekijk de kaart

Ben je benieuwd wat je allemaal op deze nieuwe kaart kunt zien?

Meer inzicht

Ongeveer 40% van de wereldbevolking woont binnen 100 km van de kust. Deze kustgebieden staan steeds meer onder druk door klimaatverandering, extreme weersomstandigheden en menselijke activiteiten. De nieuwe kaart biedt inzicht in de veerkracht en kwetsbaarheid van kustgebieden, op basis van de vorm en structuur van de kust, de erosie, sedimentaanvoer en overstromingsrisico’s.

Op de kaart zijn verschillende niveaus, laag, middelmatig en hoog, van kwetsbaarheid voor erosie en overstromingen te zien. Hoge niveaus van kwetsbaarheid zijn donkerblauw. Gebieden met lage kwetsbaarheid zijn lichtblauw gekleurd. De kustlijnen van de Middellandse Zee en de Oostzee lijken minder weerbaar dan die van de Atlantische Oceaan, de Noordzee en de Zwarte Zee.

Veerkracht en kwetsbaarheid

Kustveerkracht kan worden beschouwd als het vermogen van een kustlijn om erosie of overstromingen te absorberen en te herstellen voordat een kritieke toestand wordt bereikt die mogelijk ingrijpen vereist. Kwetsbaarheid daarentegen meet de gevoeligheid van een kustsysteem voor verandering. Hoe groter de veerkracht, hoe lager de kwetsbaarheid.

Kustkwetsbaarheid wordt beïnvloed door geologische en geomorfologische factoren, evenals mariene, ecologische en sociaaleconomische aspecten. Inzicht in kustveerkracht en kwetsbaarheid maakt effectievere klimaatadaptatiestrategieën mogelijk en is essentieel voor duurzaam kustbeheer.

Gebruiksvriendelijke kaart

"Deze nieuwe geologische kaart van het European Marine Observation and Data Network is de eerste keer dat een dergelijke grote dataset van studies over veerkracht en kwetsbaarheid van kustgebieden is geconsolideerd en gevisualiseerd in een gebruiksvriendelijke kaart”, aldus Ad van der Spek, marien geoloog bij TNO Geologische Dienst.

"Als aanvulling op bestaande EMODnet geologiekaarten van kustmigratie en -type brengt deze kaart heel verschillende typen data bij elkaar en maakt ze beschikbaar voor planning, beleidsvorming en beheer van kustgebieden."

Partners

Met input van alle EMODnet Geology-partners zijn gegevens geïntegreerd in een GIS-bestand van de kustlijn, geclassificeerd in drie niveaus van kustveerkracht en kwetsbaarheid.

Het GIS-bestand, geproduceerd door Edge Hill University in Engeland en verwerkt door TNO in Nederland, visualiseert de gegevens op verschillende zoomniveaus, waardoor gebruikers gegevens op verschillende schalen kunnen bekijken en interpreteren.

Meer weten?

Lees ook het wetenschappelijke artikel "EMODnet Geology: pan-European assessment of coastal resilience and vulnerability" (in het Engels).

Laat je verder inspireren

9 resultaten, getoond 1 t/m 5

‘Geology of the Netherlands’: de rijkdom aan kennis onder onze voeten

Informatietype:
Insight
4 april 2025
Met het nieuwe boek ‘Geology of the Netherlands’ brengt TNO, samen met andere organisaties en experts - alle kennis over geologie bij elkaar.

Hoe snel steeg de zeespiegel na de laatste ijstijd?

Informatietype:
Nieuws
19 maart 2025

TNO presenteert nieuwe editie van 'Geology of the Netherlands'

Informatietype:
Nieuws
11 maart 2025

Impact story: De Nederlandse schat aan ondergronddata, mogelijk gemaakt door de Wet Bro

Informatietype:
Insight
26 februari 2025

Tijdmakers in beeld: Wilfred Visser

Informatietype:
Insight
20 december 2024