Het grote voordeel van fossiele bronnen is dat zij een constante stroom energie kunnen leveren. Het aanbod uit hernieuwbare bronnen wisselt daarentegen sterk. Om de energietransitie te voltooien moeten we overproductie en tekorten met elkaar in balans brengen. Gelukkig is Nederland daar uitstekend toe in staat. Stroomt er straks waterstof door onze gasleidingen? TNO werkt aan uiteenlopende energieopslag- en conversietechnologieën om tegen acceptabele kosten de energietransitie waar te maken.
Lees de white paper
Ondergrondse energieopslag noodzakelijk voor toekomstig energiesysteem.
De noodzaak van de ondergrondse energieopslag
Grootschalige ondergrondse energieopslag is een belangrijke voorwaarde voor een toekomstbestendig energiesysteem en het slagen van de energietransitie. We voorzien dat tussen 2030 en 2050 een grote vraag zal ontstaan naar de opslag van waterstof in bijvoorbeeld zoutcavernes, gasvelden en aquifers (watervoerende laag in de ondergrond). In de white paper “Ondergrondse energieopslag noodzakelijk voor toekomstig energiesysteem”, concluderen TNO en EBN dat ondergrondse energieopslag een onmisbaar onderdeel is van de infrastructuur en dat ontwikkeling daarvan noodzakelijk is. Snelle actie en regie zijn gewenst om de leveringszekerheid en flexibiliteit van ons toekomstige energiesysteem te kunnen garanderen.
Webinar grootschalige energieopslag
In het webinar, onder leiding van moderator René Peters, gaan Joris Koornneef en Remco Groenenberg in gesprek over grootschalige energieopslag. Hoe slaan we elektriciteit duurzaam op, en in welke vorm? Hoe waarborgen we de leveringszekerheid van energie?
Om de energietransitie te voltooien moeten we overproductie van energie en tekorten met elkaar in balans kunnen brengen. Nederland is uitstekend gepositioneerd om met grootschalige en innovatieve technologieën en infrastructuur energieopslag te realiseren.
Om wisselingen in vraag en aanbod op te kunnen vangen op een schaal van dagen tot zelfs maanden, en d.m.v. conversie in energiedragers en synthetische brandstoffen duurzaam opgewekte energie zo efficiënt mogelijk te benutten, spelen grootschalige opslag van energie ondergronds, in zoutcavernes en lege gasvelden, en opslag bovengronds, in tanks, een belangrijke rol.
Duurzaam opgewekte energie
Door de snel groeiende hoeveelheid duurzaam opgewekte energie uit wind en zon neemt de behoefte aan flexibiliteit toe om aanbod en vraag in balans te houden. Waar het aanbod van fossiele energie min of meer constant is, wisselt dat van zon en wind sterk.
Door duurzaam opgewekte energie in tijden van overproductie grootschalig te converteren en op te slaan kan het gebruik verschoven worden in de tijd naar momenten dat er een tekort is.
Nederland is uitstekend gepositioneerd om met innovatieve conversie- en opslagtechnologieën en infrastructuur grootschalige opslag te realiseren. Die is vooral nodig om de sterk groeiende hoeveelheid elektriciteit die straks op zee wordt opgewekt efficiënt te kunnen benutten en te voorkomen dat er tekorten ontstaan op momenten dat de wind niet waait en de zon niet schijnt.
Grootschalige ondergrondse energieopslag
Om wisselingen in vraag en aanbod op te kunnen vangen op een schaal van dagen tot zelfs maanden speelt grootschalige opslag van energie ondergronds, in zoutcavernes en lege gasvelden, een belangrijke rol. De duurzaam opgewekte elektriciteit wordt omgezet in bijvoorbeeld waterstof en getransporteerd om het voor langere periode veilig in de ondergrond op te slaan.
TNO heeft uitgebreide expertise op het gebied van conversie- en opslagtechnologieën om elektriciteit om te zetten in een andere vorm van energie of energiedrager en zo nodig weer terug. Dat zorgt voor een grote flexibiliteit tussen duurzame productie en gebruik door industrie en huishoudens.
Elektriciteitsnet ontlasten
TNO werkt aan uiteenlopende energie conversie- en opslagtechnologieën om tegen acceptabele kosten de energietransitie waar te maken. Het gaat om conversie van elektriciteit of biomassa naar waterstof of groen gas (Power2Gas), van elektriciteit naar warmte (Power2Heat), naar brand- en grondstoffen (Power2Fuels & Feedstock).
Conversie en opslag zorgt voor flexibiliteit en daarmee leveringszekerheid. Zo wordt het toekomstige energiesysteem betrouwbaar en betaalbaar voor consument en bedrijfsleven. De opgeslagen energie helpt pieken in energievraag en aanbod op te vangen en zo het elektriciteitsnet te ontlasten waardoor dure verzwaring wordt voorkomen.
Flexibiliteit door systeemintegratie Noordzee
Grootschalige opslag is voorzien in zoutcavernes en in lege gasvelden. Dat laatste biedt kansen om de bestaande platforms en pijpleidingen te hergebruiken: systeemintegratie. Hier komt alles samen: conversie van elektriciteit uit wind in waterstof, gebruik van bestaande gasleidingen, opslag in lege velden. Dat vereist niet alleen kennis van elektriciteit, gas, waterstof op zich, maar ook van alle koppelingen daartussen, energiemarkten, netwerken, milieuaspecten en de economische haalbaarheid.
In het onderzoeksprogramma North Sea Energy werkt TNO aan het integreren van de energiefuncties vanuit techniek, maatschappij, markt en ecologie en zet met partners de Noordzee op de kaart als voorbeeldregio voor de Europese energietransitie.
energieOpslag en direct gebruik
Door conversie en opslag is duurzaam opgewekte energie in de tijd te verschuiven van momenten van overschot door overvloedige zon en wind naar momenten van grote vraag. Conversie betekent overigens niet altijd opslag. De naar waterstof geconverteerde elektriciteit is door de industrie direct in hun processen te gebruiken of te transporteren voor verwarming in de gebouwde omgeving.
Elektronen zijn dan omgezet in moleculen, waarvan zowel het transport als opslag veel goedkoper zijn. Zo is uit zon en wind opgewekte elektriciteit in elke energievorm te gebruiken op elk gewenst moment.
Breed scala aan technologieën
Ondergrondse opslag speelt al decennia een essentiële rol in de leveringszekerheid van onze energievoorziening. Bij Norg, Grijpskerk en Alkmaar zijn enorme hoeveelheden aardgas ondergronds opgeslagen, die bedoeld zijn voor momenten dat de productie onvoldoende is voor onze energiebehoefte. Deze ondergronden zijn mogelijk geschikt te maken om in de toekomst grootschalige voorraden waterstof op te slaan.
Opslag van energie kan ook in de vorm van elektriciteit, hoewel batterijen ontoereikend zijn om dat op grote schaal te doen. Van de grootste batterij ter wereld zijn er duizenden nodig om de hoeveelheid elektriciteit op te slaan die in één dag wordt opgewekt door windparken met een totaal geïnstalleerd vermogen van 35 gigawatt.
Om zulke periodes van een dag tot enkele weken zonder zon of wind te overbruggen is conversie naar gasmoleculen voor gebruik voor hoge temperatuur warmte in de industrie, zwaar transport en grondstoffen een veel efficiëntere oplossing. TNO werkt aan een breed scala technologieën voor conversie en opslag voor een robuuste, betaalbare en betrouwbare energietransitie.
Projecten
LSES: Energieopslag in zoutcavernes en gasvelden
In het project “Large Scale Energy Storage in salt caverns and depleted fields” (LSES) wordt onderzoek gedaan naar grootschalige opslag van energie in de vorm van waterstof (in zoutcavernes en lege gasvelden) en perslucht (in zoutcavernes). TNO doet dit in samenwerking met onder meer EBN, Gasunie, GasTerra, NAM en Nouryon.
North Sea Energy
De Noordzee is een ideale omgeving om in belangrijke mate bij te dragen aan een klimaatneutraal energiesysteem. Er liggen kansen voor grootschalige windenergie, waterstof en ondergrondse CO2-opslag.
Het onderzoeksprogramma North Sea Energy kijkt naar de koppeling van deze energiefuncties vanuit techniek, maatschappij, markt en ecologie. TNO zet met partners de Noordzee op de kaart als voorbeeldregio voor de Europese energietransitie.
Heatstore
TNO coördineert het Europese onderzoeksproject Heatstore om technologieën voor de opslag van thermische energie te ontwikkelen en deze in praktijkproeven te demonstreren. Het gaat daarbij om verschillende configuraties, waarin warmtebronnen, opslagtechnieken en benutting van warmte worden gecombineerd.
IJvergas project
In het project IJvergas onderzochten TNO en partners de haalbaarheid van een multifunctioneel energie-eiland op de Noordzee.
Geïnteresseerd in energieconversie- en opslagtechnologieën?
Neem contact op met Joris Koornneef voor meer informatie.
Een betrouwbaar, betaalbaar, duurzaam en rechtvaardig energiesysteem
De transitie naar een volledig duurzaam energiesysteem in 2050 brengt grote veranderingen met zich mee in technologisch, economisch en sociaal opzicht. Fossiele bronnen zijn dan vervangen door hernieuwbare,... Lees verderSectorkoppeling: de motor van een CO2-vrije samenleving
Niet alle sectoren schakelen even snel om naar duurzame energie. En dat terwijl sectorkoppeling de motor is van een CO2-vrije samenleving. Met name de industrie, gebouwde omgeving, mobiliteit en landbouw... Lees verderToekomstbestendige energienetten
Nederland heeft op dit moment nog niet de infrastructuur voor een volledig duurzame energievoorziening. Hoe groot is de verbouwing waarvoor we staan? TNO werkt met partners aan innovatieve methoden om... Lees verderToekomstbestendige energiemarkten
Op het weer hebben we - ook in 2050- geen invloed. Hetzelfde geldt grotendeels voor het aanbod van elektriciteit uit zon en wind. Dat heeft verstrekkende gevolgen voor de manier waarop we in elektriciteit... Lees verderEnergiearmoede voorkomen
Hoe voorkomen we energiearmoede? De transitie van fossiele brand- en grondstoffen naar een duurzame energiehuishouding is veel meer dan een technische innovatie. Minstens zo belangrijk zijn de vraagstukken... Lees verderEnergy storage platform: werken aan energieopslag na 2030
In de huidige grotendeels fossiele energievoorziening beschikt Nederland over grote voorraden olie en gas als buffer voor onverwachte gebeurtenissen. Maar na 2030 komt een groot deel van onze energie... Lees verderScenario’s voor klimaatneutraal energiesysteem
Ons land moet in 2050 een klimaatneutraal energiesysteem hebben. De vraag is of we dat doel kunnen bereiken zonder de economie radicaal te hervormen of andere ingrijpende maatregelen. Zowel de Europese... Lees verderIn de versnelling voor een klimaatneutrale gebouwde omgeving in 2050
Nederland staat voor een grote uitdaging. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat de gebouwde omgeving in 2050 CO2-neutraal moet zijn. De komende 29 jaar moeten daarom zeven miljoen huizen en één miljoen... Lees verder
- Artificiële intelligentie
- Toepassingsgebieden
- Use cases
- Programmalijn 1: Veilige autonome systemen in een open wereld
- Programmalijn 2: Verantwoorde besluitvorming mens-machine interactie
- Secure learning in witwasdetectie
- Eerlijke besluitvorming op de arbeidsmarkt
- Secure learning in diabetes-2 advies
- Diagnose voor printeronderhoud
- Bodemdaling monitoren
- Eerlijke besluitvorming in het recht
- Augmented werknemer in smart industry
- Energiebalans voor smart homes
- Secure learning in oncologie onderzoek
- Innovatie monitoring in beleid
- Nieuws
- NL AI Coalitie investeert in Appl.AI-programma
- Versnelde AI ontwikkelingen door krachtenbundeling TNO en Nederlandse AI Coalitie
- Appl.AI Events
- Defensie & Veiligheid
- Roadmaps
- Operations & Human Factors
- Adaptieve Krijgsmacht
- Klimaatkamers voor onderzoek naar menselijk presteren
- Desdemona: De ultieme bewegingssimulator
- LT-lab: het laboratorium voor leertechnologie van TNO
- Prestatie- en gezondheidsmonitoring
- Bewegingsziekte en inzetbaarheid
- Operationele militaire prestatie in een virtuele wereld
- SUPRA
- Integratie van Live, Virtual en Constructive Simulatie
- Concept Development & Experimentation
- LRVD: Lucht- en Raketverdediging
- Helikopterstudies
- TNO ACE: Advanced CD&E Environment
- JROADS
- FACSIM
- Operationele analyse in het veld bij militaire operaties
- Vervanging F-16
- MARVEL / Comprehensive Approach
- SketchaWorld
- Integrale aanpak patrouilleschepen Koninklijke Marine
- Camouflage
- Doorbraak in schreeuwend personeelstekort
- Information & Sensor Systems
- Maritieme veiligheid
- Digitale Weerbaarheid Nederland
- Risicobeperking bij escalatie in de ruimte
- LFAS - Low Frequency Active Sonar
- Tanker Remote Vision System
- Platformsignaturen
- TNO geeft vorm aan de toekomst van MMIC’s en RFIC’s
- SAKAMATA: sonar en zeezoogdieren
- PARANOID: snelle informatieverwerking
- Mijnanalyse en dreigingsevaluatie
- Scheepsakoestiek en onderwaterakoestische signaturen
- PERSEUS Wind Turbine Radar Interference Assessment tool
- Elektromagnetische veiligheid
- Opbouwen van cybervermogens
- Maritieme operaties
- Het oceaanmilieu
- Nationale Veiligheid
- Nederland veiliger met data en intelligence
- Crisisbeheersing: nieuwe uitdagingen, nieuwe kansen
- Met technologie betere terrorismebestrijding
- De lerende professional: weerbaar en duurzaam inzetbaar
- Wetenschappers schieten crime fighters te hulp
- Cybersecurity: het belang van integrale oplossingen
- Protection, Munitions & Weapons
- Beheersen en analyseren van wapensystemen
- Weapon Effects & Protection Center
- Vuurkracht
- Ballistisch onderzoek van wereldformaat
- Ballistische Prestaties en Persoonlijke Bescherming
- Bescherming en overlevingsvermogen voertuigen
- Energetische Materialen
- Materialen voor beschermingsconcepten
- Munitieveiligheid
- Bestrijding van geïmproviseerde explosieven
- Bescherming/overlevingsvermogen militaire infrastructuur
- Bescherming en overlevingsvermogen van marineschepen
- Bescherming en overlevingsvermogen van infrastructuur
- Chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) bescherming
- Expertisegroepen
- Radar Technology
- Intelligent Imaging
- Intelligent Autonomous Systems
- Acoustics & Sonar
- Weapon Systems
- Explosions, Ballistics and Protection
- Human Behaviour and Training
- Networked Organisations
- Human Performance
- Military Operations
- Modelling, Simulation & Gaming
- Electronic Defence
- Chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) bescherming
- Energetische materialen
- Human Machine Teaming
- EnergieTransitie
- Roadmaps
- Hernieuwbare elektriciteit
- Grootschalige opwekking van windenergie
- Belang ondersteuningsconstructie windturbine
- Windturbines, volop in beweging
- Geoptimaliseerd ontwerp van de bladtip
- Lichtdetectie en -peiling verbeteren de efficiëntie van windenergie
- Schone, goedkope elektriciteit door omvormers
- Experimenteel onderzoek naar oppervlakte ruwheidseffecten
- Vortex-turbulentie modellen in windturbine ontwerp
- Haliade X
- Innovatieve windturbinebladen testen
- Minder productie per windturbine, grotere opbrengst
- Logistieke innovatiekracht in binnen- en buitenland
- Koploper in beheer en onderhoud windturbines
- Windparken in synergie met de omgeving
- Innovatieve technieken voor windmetingen
- Elektriciteitsnet stabiel houden bij overvloed aan wind en zon
- Innovatie en opkomst van zonne-energie
- Verantwoorde zonneparken
- Zonneparken: In My Backyard Please!
- Zonnepanelen op landbouwgrond
- Onderzoek biodiversiteit zonneparken
- Beter ontwerp zonneparken
- Besparingen op onderhoud zonneparken
- Drijvende zonnepanelen op binnenwateren
- Drijvende zonnepanelen op zee
- Nationaal Consortium Zon in Landschap
- Nationaal Consortium Zon op Water
- Fieldlab drijvende zonnepanelen
- Fieldlab omgevingseffecten
- Zonne-energie in bouw en infrastructuur
- Nieuwe generatie zonnepanelen in gevel verwerkt
- Ramen die zonne-energie opwekken
- Veiligheid zonnesystemen
- Zonnewarmte benutten
- Daken benutten voor zonne-energie
- Zonne-energie in wegdek en wegbermen
- Geluidsschermen produceren zonne-energie
- Zonnepanelen op dijken
- Nationaal Consortium Zon op Infra
- Outdoor testfaciliteit SolarBEAT voor BIPV(T)
- Auto’s op zonne-energie
- Mass customization
- Rendement zonnepanelen stijgt, kosten dalen
- Nieuwe technologieën maken pv veelzijdiger
- Webinar #1: Zonne-energie op weg naar impact
- Webinar #2: Betaalbare zonne-energie van elk oppervlak
- Webinar #3: Innovaties in zonne-energie technologie
- Webinar #4: Tijd voor duurzame zonne-energie
- 14 dingen die je moet weten over zonne-energie
- Waarom Europa zijn eigen zonnepanelen moet gaan produceren
- Systeemtransitie
- De sociale aspecten van de energietransitie
- TNO-faciliteiten voor onderzoek naar omgevingseffecten zonne- en windenergie
- Effectieve interventies om energie efficiëntie te vergroten en energiearmoede te verlagen
- Groen en Gemak onder één dak: ontzorg bewoners bij verduurzamen huis
- Effectiever energiemanagement in de industrie
- Financiering van de energietransitie
- Energiearmoede
- Scenario’s voor klimaatneutraal energiesysteem
- Zó werkt energie in Nederland
- De toekomst in kaart om juiste keuzes te kunnen maken
- Burgerparticipatie Regionale Energiestrategie
- Windturbines en de impact op huizenprijzen
- De energietransitie moet sneller
- Waterstof als alternatief voor aardgas
- Slimme diensten in huis stimuleren duurzaam energiegebruik
- Een betrouwbaar, betaalbaar, duurzaam en rechtvaardig energiesysteem
- Innovatie maakt de energietransitie goedkoper
- Succesvolle wijkaanpak: motiveer bewoners
- Afgewogen beslissen over aardgasvrije toekomst
- Bewoners betrekken sleutel tot succes verduurzaming
- Comfortabel en betaalbaar naar aardgasvrije wijken
- Stimulans VvE’s voor verduurzamen woningen
- TNO Webinars: Hoe maken we Nederland aardgasvrij?
- Maak het de huiseigenaar aantrekkelijk
- Gemeentelijke besluitvorming warmtenetten: leren van koplopers
- Drijfveren en barrières aardgasvrij wonen in kaart
- De kracht van het collectief
- CO2-neutrale industrie
- CO₂-uitstoot terugdringen door afvang, gebruik en opslag
- Multi-partner ALIGN-CCUS project
- STEPWISE en FReSMe: CO2-reductie oplossingen voor de staalindustrie
- 3D-printen voor een hogere CO2-afvangproductiviteit
- CEMCAP
- Terugdringen emissies staalindustrie
- On-site CO₂ Capture Services: uitstoot kosteneffectief terugdringen
- CO₂-afvang bij AVR
- SEDMES: Efficiënte technologie om CO2 om te zetten in nuttig product
- Waterstof voor een duurzame energievoorziening
- Optimalisatie productieproces waterstof
- Opslag en transport waterstof
- Waterstof als nieuwe brand- en grondstof
- H-vision: versneld CO2-arme industrie met blauwe waterstof
- 15 dingen die je moet weten over waterstof
- Wereldprimeur: waterstof productie op de Noordzee
- Toekomstige internationale keten groene waterstof in kaart
- Kansen groene waterstof voor de maakindustrie in kaart gebracht
- TNO over kabinetsvisie waterstof: begin nu
- Faraday lab: optimaliseren en opschalen elektrolyse
- Waterstof uit wind op zee
- Onderzoekscentrum voor optimaliseren en opschalen groene waterstof
- Blauwe waterstof effent weg voor groene waterstof
- Duurzame energie, chemie en materialen uit biomassa via thermochemische conversie
- ARBAHEAT - Duurzame toekomst voor kolencentrales mogelijk door omschakeling op biomassa
- AMBITION Geavanceerde biobrandstofproductie uit ligninerijke residuen
- BECOOL EU Brazilië-samenwerking op het gebied van geavanceerde biobrandstoffen
- Horti-BlueC - een nieuwe EU-samenwerking ter vermindering van bioafval en CO2-voetafdruk in de tuinbouw
- UNRAVEL - valorisatie van lignocellulose biomassa
- MacroFuels geavanceerde biobrandstoffen op basis van zeewier
- BRISK2 Biofuel Research Infrastructure for Sharing Knowledge
- Nieuwe faciliteit voor zeewier processing
- Uniek biofuels lab: transport verduurzamen met biobrandstoffen
- Duurzame vliegtuigbrandstoffen uit CO2 en water
- Afvalwaterbehandeling en recycling van plastics
- Transitie naar e-fuels: een strategie voor HIC Rotterdam
- Hergebruik bestaande infrastructuur om de energietransitie te versnellen
- Verduurzamen industriële warmtehuishouding
- 4 manieren om de industrie CO2 neutraal te maken
- Onderzoeksfaciliteit Industriële Elektrificatie versnelt vergroening Rotterdamse haven
- Mollier faciliteit: innoveren in industriële droogtechnologie
- Onderzoeksfaciliteit voor negatieve CO2 emissies
- Carnot lab versnelt verduurzaming industrie
- Efficiënt gebruik van energie en grondstoffen in de industrie
- E-Champ: Energy-efficient Combined Heat And Mass Process
- COSMOS: Organische oplossende nanofiltratie membranen op goedkope keramische dragers
- HEADLINES: Warmte-geïntegreerde destillatie die innovatieve ethyleenkrakers mogelijk maakt
- EuRyDice: Energie-efficiënte valorisatie van componenten uit processtromen
- SEWGS: revolutionaire technologie voor CO2-reductie
- e-Mission MOOI: TNO steunt Dow en Shell bij elektrisch kraken
- Elektrolysers: kansen voor de maakindustrie
- CO2-reductie vraagt om verbetering van industriële processen
- De industriële energietransitie haalbaar en betaalbaar
- Duurzame ondergrond
- Naar een duurzaam gebruik van de ondergrond
- Naar een energie producerende gebouwde omgeving
- Versnelde renovatie van woningen en gebouwen
- Versnelde verduurzaming lokale warmtevoorziening
- Duidelijkheid duurzaamheid geothermie
- Innovatielab geothermie open voor ondernemers
- Betaalbare en duurzame warmte
- Ontwikkeling geothermie versnellen en opschalen
- Warmteopslag ondergronds op grote schaal realiseren
- Warmtenet van de toekomst: duurzaam, flexibel, betaalbaar
- Bedrijventerreinen versneld energiepositief
- Toekomstbestendige warmtenetten: een nieuw ontwerp
- DGE-ROLLOUT: Aardwarmte uit diepe geologische lagen in Noordwest-Europa
- Innovatieve boortechniek voor winnen aardwarmte
- Kostenreductie mogelijk voor geothermische stadsverwarming
- Impuls verduurzaming door aanpak bedrijventerreinen
- Traditionele brand- en grondstoffen
- Expertisegroepen
- Adviesgroep Economische Zaken
- Applied Geosciences
- Biobased en Circulaire Technologieën
- Energietransitie Studies
- Geo Data & IT
- Geomodelling
- Heat Transfer & Fluid Dynamics
- Solar Energy
- Solar Technologies & Applications
- Sustainable Process & Energy Systems
- Sustainable Technologies for Industrial Processes
- Windenergie
- Industrie
- Roadmaps
- Flexibele en vrije-vorm producten
- Space & Scientific Instrumentation
- Semiconductor Equipment
- Smart Industry
- Expertisegroepen
- Bouw, Infra & Maritiem
- Roadmaps
- Veilige en Duurzame Leefomgeving
- Ruim baan voor duurzamer beton
- Infrastructuur
- Duurzame gebouwen: naar een energieproducerende gebouwde omgeving
- Innovatie in de bouw door kennisdeling en advisering
- Glastuinbouw: verduurzamen met datagedreven bedrijfsvoering
- Digitalisering in de bouw
- BTIC bevordert wonen en werken in klimaatneutrale bouw en infrastructuur
- Maritieme structuren
- Deeltraject Industriële Modulaire Prefab Emissieloos bouwen
- Expertisegroepen
- Circulaire Economie & Milieu
- Roadmaps
- Expertisegroepen
- Gezond leven
- Roadmaps
- Health Technology & Digital Health
- Biomedical Health
- Work
- Duurzame arbeidsparticipatie voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt
- Toekomstbestendige arbeidsmarkt
- Mismatch arbeidsmarkt vraagt om matching op skills
- Toekomstbestendige organisaties: innovatief en lerend
- Inzicht in de verandering van werk door technologie
- Gezond, veilig en productief werken
- Gezond werken met stoffen
- Monitoring van de arbeidssituatie
- Veilig werken
- Duurzame inzetbaarheid
- Maatschappelijk Programma Arbeidsomstandigheden (MAPA) voor SZW
- MIDI: MeetInstrument Determinanten van Innovaties
- Asbest innovaties en onderzoek
- Exposure assessment en -management van asbestvezels
- Innovatie en uitvoering van asbestdetectie in lucht, bodem en water
- Technologische innovaties voor toepassingen in de asbestbranche
- Blootstellingen die onze gezondheid beïnvloeden
- Psychosociale arbeidsbelasting integraal aanpakken
- Stimuleren van diversiteit en inclusie op de arbeidsmarkt
- Youth
- I-JGZ: Geïntegreerde en gepersonaliseerde digitale innovaties voor gezonde jeugd
- Digitale GIZ: een aantrekkelijk hulpmiddel
- Wil je jeugdarts KNMG worden? Of je competenties als opleider verder ontwikkelen?
- Didactische scholingen voor opleiders
- De eerste duizend dagen van het kind
- Eerste levensjaren: sleutel tot gezonde groei en ontwikkeling
- Gezond opvoeden zorgt voor een gezonde en weerbare jeugd
- Gezond opgroeien
- Innovatie effectieve zorg voor de jeugd
- Mondzorg jeugd
- Werkplaats SAMEN voor een betere zorg voor jeugd
- iGrow – de groei app van TNO
- Direct tot de kern met de samenstarten app
- TNO begeleidt anti-pestbeleid op scholen
- Preventieve aanpak echtscheidingsproblematiek
- De gezonde wijk
- Groeidiagrammen in PDF-formaat
- Groeidiagrammen prematuren, leeftijd 25-36 weken
- Bestellen Groeidiagrammen
- Kinderen met Downsyndroom
- Groeicalculator voor professionals
- Groeicalculator voor ouders
- De BMI-meter voor kinderen
- Gewichtsverlies bij borstgevoede baby's
- Landelijke Groeistudie toont toename overgewicht kinderen
- Richtlijnen voor Jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg
- Volg de ontwikkeling van kinderen met de Van Wiechenfilmpjes
- Het Blije Baby Onderzoek
- Expertisegroepen
- Mobiliteit & Logistiek
- Roadmaps
- SMART and Safe Traffic and Transport
- Societal impact for accessibility and liveability
- Op feiten gebaseerde beslisinformatie voor gemeentes
- Hanteerbaar maken van disruptieve technologieën
- Bereikbare, gezonde en vitale steden
- Smart Urban Mobility: bereikbare, gezonde & vitale steden
- Kennisbundeling voor vitale, leefbare en duurzame steden
- Hoe realiseer je een Slimme en Gezonde Stad?
- Implementatie van de Omgevingswet versnellen
- Onderzoek naar bijdrage schoolzones aan beweging jeugd
- Tankterminal van de toekomst sensoren meten permanent en realtime rond de tankopslag
- Sensing voor een veilige gezonde leefomgeving
- FOUNTAIN geeft inzicht in effecten van interventies
- Schonere lucht, water en bodem door krachtenbundeling in milieulab
- Big data ecosystems: samenwerken aan datagestuurde steden
- Smart Sustainable Districts: innovatieve oplossingen voor stedelijke transformatie
- Kennismediation bij gebiedsontwikkeling
- Climate Proof Cities
- INCAH – infrastructuur en klimaatverandering
- Mobiliteitstransitie
- Mobiliteit inrichten
- Smart mobility and logistics
- Data Driven Logistics
- De Smart Data Factory for logistics
- Efficiënt goederen afhandelen
- Logistieke innovatie: internationale handel efficienter en veiliger maken
- Serious gaming logistiek leidt tot innovatieve oplossingen
- Afvallogistiek
- Slim containers vervoeren
- Slim datagebruik voor logistieke innovaties
- Slimme bouwlogistieke concepten in de praktijk
- Synchromodaliteit efficiente, flexibele en duurzame logistieke sector
- Veiligheid van kegelschepen verhogen
- Wachttijden op containerterminal voorspellen
- Toepassen smart data verbetert logistieke performance
- Eerste stappen richting zelforganiserende logistiek
- Connected Automated Transport
- Visie extramurale zorg 2030
- Smart vehicles
- Smart Mobility Research Centre (SMRC)
- Sustainable Traffic and Transport
- Sustainable Mobility and Logistics
- Verbeteren luchtkwaliteit door monitoring werkelijke uitstoot
- Emissies bestelauto’s belangrijk voor luchtkwaliteit
- Emissies voertuigen over langere tijd meten
- Prototype - Elektrisch Variabele Transmissie
- Uitstoot van fijnstof door dieselvoertuigen
- Onderzoeken ten behoeve van emissieregistratie
- Emissiefactoren voor het wegverkeer
- Emissiemetingen aan treinen, schepen en bouwmachines
- Emissiemetingen aan tweewielers
- Emissiemetingen aan personen en bestelauto's
- Emissiemetingen aan vrachtwagens en bussen
- Smart Emissions Measurement System (SEMS)
- Emissies van voertuigen in de praktijk Euro 5 diesel
- Emissiemetingen in de praktijk
- De transitie naar CO2-neutrale mobiliteit in 2050
- Duurzame logistiek
- Innovatie in logistiek maakt steden schoon
- Samenwerken en experimenteren in stedelijk logistieke living labs
- Binnenvaart en rondvaart schoon en zuinig maken
- Methoden voor bepalen carbon footprint
- Het verlagen van de CO2-uitstoot door commercieel wegvervoer
- Outlook op CO2 reductie in het internationaal goederenvervoer
- CO2-uitstoot in de logistiek
- Emissiefactoren voor Stikstofdepositieberekeningen
- Sustainable Vehicles
- Schone scheepvaart: naar een duurzame scheepvaart
- Expertisegroepen
- Informatie & Communicatie Technologie
- Roadmaps
- Fast open infrastructures
- Networks
- Trends & ontwikkelingen in de digitale samenleving: 5G
- TNO-rapport doorslaggevend in juridische procedures
- Rekenmethode UTOPIC bespaart Essent Kabelcom miljoenen
- Monitor Draadloze Technologie
- TNO expert report the decisive factor in legal procedures
- Future Network Services: communicatienetwerken voor en door Nederland
- Digital Policy
- Sport en Media Technologie
- Social XR
- Data sharing
- Trusted ICT
- Efficiëntie, effectiviteit, kwaliteit en de kosten van systemen
- Expertisegroepen
- Strategische Analyses & Beleid
- Expertisegroepen
- Strategic Business Analysis
- Energietransitie: uitdagend, maar mogelijk
- ‘Groene chemie, nieuwe economie’
- Collaboratieve Business Modellen
- Het EXIOMOD model
- Value Case Methodology
- Smart Public Nodes - de smart city business case bewezen
- Strategic Business Analysis creëert meerwaarde door impact van duurzaamheidsbeleid inzichtelijk te maken
- Werken bij SBA
- Groeien door innovatie ecosystemen
- Nieuwe kijk op verdienvermogen
- Strategy & Policy
- AI in de publieke sector
- Transities en Besluitvorming
- Strategic Innovation Assets - Startpunt discussie beschermen of versterken innovatiesysteem
- Geautomatiseerde besluitvorming en het EU-VS Privacy Shield
- Het Policy Lab: datagedreven beleidsontwikkeling
- Missiegedreven onderzoeks- en innovatiebeleid
- Fieldlab als katalysator voor ICT ontwikkelingen
- Portfolioanalyse: kansrijke innovatieopgaven voor Nederland
- Orchestrating Innovation
- Webinar: Innovatie in publiek-private ecosystemen
- Tech Transfer
Dr. Joris Koornneef
Neem contact op met Dr. Joris Koornneef
De vraag is verzonden! Je ontvangt binnenkort een bevestigingsmail.
Er is helaas iets misgegaan. Probeer het later opnieuw.