Freeform optische oppervlakten meten met NANOMEFOS

Demcon is een high-end technologieleverancier van producten en systemen, met als focusgebieden hightechsystemen en medische apparaten. Demcon werkt nauw samen met TNO en TU Delft, onder meer binnen Dutch Optics Centre (DOC). Als uitvloeisel van deze samenwerking is DUI (Dutch United Instruments) opgericht. Het eerste product van DUI is NANOMEFOS, een geavanceerd meetinstrument voor freeform optische oppervlakken dat TNO heeft ontwikkeld. “TNO had tien jaar geleden al de visie dat als je freeform optieken kunt maken, je ze ook moet kunnen meten. Wij zijn dat nu met DUI aan het doorontwikkelen en vermarkten, om te beginnen in China. Het is zeer waardevol dat op deze manier kennis doorstroomt naar het MKB”, vertelt Gerard van den Eijkel van Demcon.

Nanomefos

NANOMEFOS kan zeer nauwkeurig, op nanometerschaal, én snel grote stukken optische elementen meten. Asferische en vrijevorm-optica, in toenemende mate toegepast in high-end optische systemen, zijn lastig te meten met conventionele methoden. NANOMEFOS kan dat wel en is daarin uniek. Deze snelle, contactloze machine is geschikt voor het meten van optieken van vlak tot freeform, tot een diameter van 600 mm. Het instrument werkt als een grote cd-speler, waarbij het te testen oppervlak op een luchtdragende spil wordt geplaatst, terwijl een optische sonde eroverheen wordt geplaatst door een bewegingssysteem. Het prototype dat door TNO is ontwikkeld, is door Demcon in samenwerking met DOC verder geoptimaliseerd, geïndustrialiseerd en productieklaar gemaakt.

China

Met name in China zijn op dit moment partijen geïnteresseerd in NANOMEFOS. De afkorting DUI betekent niet geheel toevallig in het Chinees ‘correct’. Een belangrijke markt is de ruimtevaart en grote spiegels/telescopen op aarde, maar eigenlijk alle sectoren waarin wordt gebruikgemaakt van (freeform) optica. Inmiddels zijn er drie verschillende NANOMEFOS-machines die geschikt zijn voor het meten van kleine, middelgrote en grote oppervlakken (tot 300, tot 600 en tot 1000 mm). “Bedrijven zijn op zoek naar het juiste apparaat voor de juiste klus, vandaar dat we ons portfolio uitbreiden”, legt Van den Eijkel uit.

Samenwerking

De samenwerking tussen DOC en Demcon, onder meer binnen DUI, verloopt goed en de lijntjes zijn kort. De bedenker van NANOMEFOS, voormalig TNO’er Rens Henselmans, is inmiddels werkzaam bij DUI. “We krijgen veel support van DOC. Ook komt de nieuwe NANOMEFOS daar in huis te staan, zo heeft DOC de nieuwste apparatuur en hebben wij een testlocatie in Nederland. Een win-winsituatie waarmee we samen kennis vercommercialiseren, werken aan de markt en aan nieuwe producten, op een transparante manier”, aldus Van den Eijkel. Tevens wordt gezamenlijk gedacht over nieuwe producten en mogelijkheden, zoals een 2,5 meter optiekmachine en een freeform testlocatie.