#1 Minder microplastics door autobanden

<div><p>Autobanden zorgen voor 2660 ton microplastics per jaar. Wat jij zelf kan doen om dit te verminderen:</p><ul> <li>Rijd minder, ga lopen, fietsen of met het openbaar vervoer.</li> <li>Koop een zo licht mogelijke auto.</li> <li>Toch met de auto? Check je bandenspanning.</li> <li>Rijd rustig. Trek niet te hard op en rem niet te plotseling.</li> <li>Kies voor milieuvriendelijke banden. Kijk daarvoor naar het ecolabel van de banden.</li> </ul></div>

#2 Minder microplastics door zwerfafval

<div><p>Microplastics worden gevormd uit zwerfaval en zo belandt 1252 ton per jaar in het Nederlandse milieu. Wat jij zelf kan doen om dit te verminderen:</p><ul> <li>Scheid je afval en gooi je verpakking in de juiste afvalbak.</li> <li>Lever statiegeldflessen in! Sinds er statiegeld zit op kleine flesjes zie je 70% minder kleine flesjes in het milieu. Een succesvolle maatregel!</li> <li>Koop zonder verpakking, bijvoorbeeld groenten en fruit.</li> </ul></div>

#3 Minder microplastics door landbouwplastic

<div><p>636 ton microplastics worden jaarlijks gevormd uit landbouwplastic. Wat de agrarische sector kan doen om dit te verminderen.</p><ul> <li>Onderzoek en overweeg alternatieve materialen of technologieën zoals bijvoorbeeld biologisch afbreekbare folies.</li> <li>Vervang de folie door alternatieve bodembedekkingen, zoals stro of natuurlijke compost.</li> <li>Ruim het folie tijdig op en zorg dat het niet in het land achterblijft.</li> <li>Zorg voor sterk materiaal dat langer meegaat. Dit kun je ook hergebruiken.</li> </ul></div>

#4 Minder microplastics uit textiel (kleding)

<div><p>Jaarlijks komt 113 ton microplastic vezels uit textiel vrij. Wat jij zelf kan doen om dit te verminderen:</p><ul> <li>Hang je kleding wat vaker uit in plaats van het te wassen.</li> <li>Draag en gebruik je kleding langer, repareer het als dat kan.</li> <li>Koop bewust: Koop in goede staat verkerende kleding van natuurlijke materialen. Een kledingstuk dat niet gemaakt hoeft te worden laat geen microplastics achter.</li> <li>Was het filter van je droger niet af onder de kraan, maar gooi het residu weg in de prullenbak.</li> <li>Toch iets nieuws kopen? Koop tweedehands kleding.</li> <li>Breng afgedankte kleding naar de kringloopwinkel of lever lever het in bij gemeentelijke inzamelbakken of de milieustraat.</li> </ul></div>

Microplastics en de onbekende risico's

Thema:: Circulaire plastics; Microplastics

Microplastics zijn minuscule plastic deeltjes. Ze bevinden zich in de lucht die we inademen, het water dat we drinken en het voedsel dat we eten. Maar de effecten en risico's van microplastics op mens en milieu zijn grotendeels onbekend. Met ons onderzoek dragen we bij aan nieuwe inzichten en innovatieve oplossingen.

Ga direct naar:

Paper microplastics

Microplastics zijn potentieel schadelijk voor mens en milieu. In onze publicatie laten we zien hoe 70% minder microplastics haalbaar is in 2050.

Download de paper (pdf)

Hoe ontstaan microplastics?

Microplastics zijn overal om ons heen te vinden. Van de hoge toppen van het Himalayagebergte tot aan de diepe bodems van de Atlantische oceaan.

Sinds het in de jaren 50 werd uitgevonden, zijn we steeds meer plastic gaan gebruiken. Plastic heeft namelijk unieke eigenschappen. Het is goedkoop, blijft jaren goed en kent veel toepassingen. Maar het is een persistent materiaal dat langzaam afbreekt in alsmaar kleinere plastic deeltjes: microplastics.

Wat zijn microplastics?

We definiëren microplastics als kleine, door de mens gemaakte polymeer-houdende materialen met dimensies (lengte/breedte/hoogte) kleiner dan 5 millimeter. Onder de noemer microplastics vallen ook nanoplastics, waarvan de dimensies kleiner zijn dan 100 nanometer.

Microplastics bestaan uit een complexe cocktail. Er zijn grote variaties in polymeertype, grootte en vorm. Ook dragen microplastics additieven, onzuiverheden, microbiota en allerlei contaminanten met zich mee.

Foto van een TNO-medewerker die de hoeveelheid microplastics analyseert in een luchtmonster.

De 4 veroorzakers van microplastics

In ons recent onderzoek naar microplastics hebben we de herkomst van en maatregelen tegen microplastics in kaart gebracht. Hieruit blijkt dat vier bronnen de grootste veroorzakers van microplastics zijn, namelijk:

Slijtage van autobanden (~35%)
Zwerfafval: Folie, zakjes, pakjes en andere materialen worden niet overal even goed opgeruimd, belanden vaak in de bodem of water en breken daar af tot microplastics.
Gebruik van landbouwfolie
Textiel: de slijtage van kleding zorgt vooral voor microplastics in de lucht en het riool, bv na het wassen van kleding.

Primaire en secundaire microplastics

We maken onderscheid in primaire en secundaire microplastics. Primaire microplastics voegt de mens bewust toe. Secundaire microplastics ontstaan als gevolg van het afbreken van plastic voorwerpen.

Onderscheid in microplastics

Primaire microplastics zijn voornamelijk afkomstig van preproductiepellets, scrubdeeltjes in cosmetica, korrels van kunstgrasvelden en schurende reinigingsmiddelen. Afbraak van plastic in secundaire microplastics gebeurt tijdens het gebruik van een plastic product. En wanneer plastic rondzwerft als afval. Onder invloed van bepaalde factoren vormen alsmaar kleinere plastic deeltjes zich. Denk aan: uv-licht, wrijving en warmte. Vervolgens bereiken deze plastic deeltjes de mens. Dit gebeurt via: de lucht, het water, ons voedsel en de bodem.

Primaire en secundaire microplastics komen terecht in het water, de lucht, ons voedsel en de bodem. Daarom zijn ze schadelijk voor milieu, mens en dier.

Microplastics in cosmetica

In mogelijk duizenden verzorgingsproducten die bedrijven over de hele wereld verkopen, zijn minuscule korreltjes van plastic verwerkt. De cosmetica-industrie noemt deze microplastics microbeads. Maar ook in andere producten vinden we microplastics. Denk aan fleecetruien of een portie mosselen.

Microplastics in de lucht

Er is nog relatief weinig bekend over de concentratie microplastics in de lucht en het effect daarvan op het milieu en onze gezondheid. In ons onderzoek komt onze kennis over de verspreiding van fijnstof goed van pas. Microplastics vertonen namelijk hetzelfde gedrag.

Met die kennis kunnen we bestaande instrumenten opnieuw gebruiken. Denk aan een meetcampagne rond de blootstelling aan microplastics in de binnen- en buitenlucht. Daarin meten we de concentratieverschillen op diverse plekken.

Microplastics en hun effect op de mens

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft een overzicht gepubliceerd over de blootstelling aan microplastics via voeding en inademing. Er nog onvoldoende informatie bekend over het werkelijke effect van microplastics op de mens. Toch benadrukt de WHO dat we meer bewust moeten worden van het feit dat kunststoffen niet thuishoren in de omgeving.

Er moeten maatregelen worden genomen om de blootstelling aan microplastics te beperken. Daarom passen we in Nederland het zogeheten 'voorzorgsprincipe' toe. Dit betekent dat gebruik, vorming en verspreiding van microplastics moeten worden geminimaliseerd.

Microplastics reduceren

We gaan steeds meer plastics gebruiken en daarmee neemt het aantal microplastics alleen maar toe. Volgens het voorzorgsprincipe van de overheid moeten we blootstelling eraan minimaliseren.

Uit ons onderzoek blijkt tot 70% reductie van microplastics in 2050 haalbaar is met de maximale inzet van de 17 maatregelen voor overheden en bedrijven.

Lees hoe 70% minder microplastics mogelijk is

Project

Bekijk project

Waarom minder microplastics nodig en haalbaar is

Tips om zelf microplastics te verminderen

Ook wij als consument kunnen door ons gedrag aan te passen met kleine handelingen de vorming en verspreiding van microplastics reduceren.

Lees onze tips om microplastics te verminderen bij de 4 grootste veroorzakers van microplastics.

Autobanden zorgen voor 2660 ton microplastics per jaar. Wat jij zelf kan doen om dit te verminderen:

Rijd minder, ga lopen, fietsen of met het openbaar vervoer.
Koop een zo licht mogelijke auto.
Toch met de auto? Check je bandenspanning.
Rijd rustig. Trek niet te hard op en rem niet te plotseling.
Kies voor milieuvriendelijke banden. Kijk daarvoor naar het ecolabel van de banden.

Microplastics worden gevormd uit zwerfaval en zo belandt 1252 ton per jaar in het Nederlandse milieu. Wat jij zelf kan doen om dit te verminderen:

Scheid je afval en gooi je verpakking in de juiste afvalbak.
Lever statiegeldflessen in! Sinds er statiegeld zit op kleine flesjes zie je 70% minder kleine flesjes in het milieu. Een succesvolle maatregel!
Koop zonder verpakking, bijvoorbeeld groenten en fruit.

636 ton microplastics worden jaarlijks gevormd uit landbouwplastic. Wat de agrarische sector kan doen om dit te verminderen.

Onderzoek en overweeg alternatieve materialen of technologieën zoals bijvoorbeeld biologisch afbreekbare folies.
Vervang de folie door alternatieve bodembedekkingen, zoals stro of natuurlijke compost.
Ruim het folie tijdig op en zorg dat het niet in het land achterblijft.
Zorg voor sterk materiaal dat langer meegaat. Dit kun je ook hergebruiken.

Jaarlijks komt 113 ton microplastic vezels uit textiel vrij. Wat jij zelf kan doen om dit te verminderen:

Hang je kleding wat vaker uit in plaats van het te wassen.
Draag en gebruik je kleding langer, repareer het als dat kan.
Koop bewust: Koop in goede staat verkerende kleding van natuurlijke materialen. Een kledingstuk dat niet gemaakt hoeft te worden laat geen microplastics achter.
Was het filter van je droger niet af onder de kraan, maar gooi het residu weg in de prullenbak.
Toch iets nieuws kopen? Koop tweedehands kleding.
Breng afgedankte kleding naar de kringloopwinkel of lever lever het in bij gemeentelijke inzamelbakken of de milieustraat.

Onderzoeks- en kennispartners

We werken nauw samen in verschillende wetenschappelijke netwerken, zoals het MOMENTUM netwerk, TI Coast, groeifonds Circulaire Plastics NL en met industriële partners. We werken via vertrouwelijke en vaak zeer complexe projecten met belanghebbenden in de gehele waardeketen.

Onderzoeksonderwerpen microplastics

We doen onderzoek naar materialen of producten waarbij microplastics een probleem kunnen zijn. Zo werken we samen aan een duurzamere toekomst. Bij ons onderzoek ligt de focus op deze 5 onderwerpen:

Bronnen & milieu
Meten & detecteren
Begrijpen van het ontstaan van microplastics
Blootstelling en gezondheidseffecten
Systeeminzicht en mitigatie

Met deze onderwerpen streven we naar het ontwikkelen en ondersteunen van maatregelen voor reductie van microplastics.

Neem contact met ons op

Sla navigatie over (Neem contact met ons op)

Peter Versloot

Functie:
Senior Business Developer Circulaire Plastics
Peter Versloot brengt technologie en markten samen om duurzame oplossingen te creëren. Als Business Developer bij TNO richt hij zich op de kunststofsector, met expertise in Microplastics en Circular Plastics Modelling.

Meer over Peter
- Standplaats:
  Eindhoven - High Tech Campus 25
- E-mail:
  E-mail Peter
- LinkedIn:
  Peter op LinkedIn
Sieger Henke

Functie:
Programmamanager Microplastics
Meer over Sieger
- Standplaats:
  Utrecht - Princetonlaan
- E-mail:
  E-mail Sieger
Luke Parker

Functie:
Scientist Microplastics
Ik ontwikkel oplossingen voor het microplasticprobleem. Door te begrijpen hoe ze worden gevormd, te meten waar ze vrijkomen en ze te analyseren tot op nanoschaal. Sectoren waarin ik werk, zijn onder andere plasticrecycling en autobanden.

Meer over Luke
- Standplaats:
  Utrecht - Princetonlaan
- E-mail:
  E-mail Luke