Proefdiervrije innovaties

Bij onderzoek op bijvoorbeeld het gebied van werkzaamheid en veiligheid van geneesmiddelen is de inzet van dierproeven nog noodzakelijk, deels door regelgeving en deels omdat hiervoor nog geen betrouwbare alternatieven bestaan. Nieuwe technologieën bieden de kans om de overgang naar proefdiervrij onderzoek te versnellen. TNO ontwikkelt concrete innovaties in zowel het preklinisch als klinisch onderzoek.

Transitieaanpak

In binnen- en buitenland is volop beweging op het gebied van wetenschap, gezondheid en de perceptie van veiligheid en risico’s. Dit biedt de mogelijkheid om het biomedisch onderzoek te vernieuwen en methoden te ontwikkelen die beter voorspellend zijn voor de mens. TNO werkt samen met haar partners aan de door de Rijksoverheid geïnitieerde Transitie Proefdiervrije Innovatie-traject (TPI), met als doel deze in een hogere versnelling te krijgen. TPI wordt vormgegeven via zogenaamde vernieuwingsnetwerken; tijdelijke netwerken met koplopers en nieuwsgierigen in de keten, die hun nek uit willen steken en intensief samenwerken aan proefdiervrije innovaties. TNO is een van deze koplopers.

“Onze rol als TNO is om ‘beyond the hype’ te kijken, door wetenschappelijke onderbouwing van nieuwe onderzoek aan te pakken en, door de contacten met bedrijfsleven, het aanbod van innovaties te matchen met de industriële vraagstellingen en daarmee de implementatie in de praktijk te bewerkstelligen”, legt Han van de Sandt, hoofd Metabolic Health Research van TNO, uit.

Technologieën die bijdragen

TNO draagt bovendien bij aan het versnellen van de transitie naar proefdiervrijonderzoek door te werken aan een aantal technologieën, waaronder organ-on-a-chip, microtracing, in silico systemen en onderzoek met ex-vivo humaan materiaal. Op een organ-on-a-chip worden menselijke stamcellen gekweekt en daarmee wordt een klein deel van de mens – specifieke orgaanfuncties – nagebootst. Met deze organs-on-a-chip kunnen we beter voorspellen welke geneesmiddelen voor welke patiënt werken, en voor wie niet. Microtracing (ook wel microdosing genoemd) is een hoog-specialistische techniek waarbij zeer kleine, niet schadelijke hoeveelheden geneesmiddelen bij mensen worden toegediend. Het kan helpen om te onderzoeken wat het menselijk lichaam met het medicijn doet, en andersom.

Dierproevenbeleid TNO

In het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft TNO een zorgvuldig dierproevenbeleid geformuleerd, waarin zowel aandacht wordt besteed aan 3V (Vervanging, Vermindering, Verfijning) als aan Proefdiervrij Innovaties.

Samenwerking in programma’s

TNO heeft een zeer uitgebreid (inter)nationaal netwerk van organisaties en personen, die net als wij, staan voor excellent biomedisch onderzoek en innoveren in proefdiervrije innovaties.