PRISM-model verkent circulaire plastics

Dit model maakt het mogelijk om toekomstscenario’s te maken voor de circulariteit van plastics. Met behulp van dit model heeft TNO een eerste verkenning uitgevoerd voor een maximaal circulair plastic systeem in 2050.

De basis voor dit scenario is onze prognose van de toekomstige samenstelling van plastic afval, gebaseerd op de marktgroei in de verschillende relevante sectoren (verpakking, bouw, mobiliteit, elektronica, etc.), de trends rond plastic toepassing in deze sectoren en de recyclebaarheid van de toegepaste plastics.  

Vervolgens selecteert het PRISM-model de gewenste recyclingtechnologieën voor de verschillende (mengsels van) polymeren om de gewenste doelen in termen (levenscyclus) van CO₂-uitstoot en materialenproductie (kwantiteit en kwaliteit) te behalen.

Circulair Plastic Scenario

Onze methodiek verschilt van de meeste andere modellen omdat we er van uit gaan dat dat het inzamelen en sorteren van het plastic  dienovereenkomstig wordt aangepast. Het maximaal circulair plastic scenario is dus een verkennend en niet een voorspellend scenario en wordt getoond in het kader (samen met de belangrijkste aannames). Op dit moment wordt gewerkt aan uitbreiding van het model met kosten zodat ook economisch factoren in de scenario’s meegenomen kunnen worden.

Toekomstscenario circulaire economie in 2050

Het maximaal circulair plastic scenario 2050 wordt geïllustreerd aan de hand van het onderstaande Sankey-diagram.

De eerste kolom (links) geeft de verschillende grondstoffen aan die door de chemische industrie worden gebruikt voor de productie van verschillende polymeren (tweede kolom). De derde kolom bevat de marktsegmenten van die polymeren en de vierde en vijfde kolom geven aan met welke methodiek deze plasticproducten worden ingezameld en gesorteerd, respectievelijk verwerkt (gerecycled, gereviseerd of verbrand) worden.

De laatste kolom (helemaal rechts) geeft de circulariteit van het systeem aan: in totaal kan in de orde van 87% van het plastic-afval worden verwerkt tot nieuwe producten (als input aan de linkerkant), van de resterende 12% wordt de energie teruggewonnen. Dit is op voorwaarde als het inzamel- en sorteersysteem efficiënt worden aangepast op de voorwaarden van de gebruikte recycling technologieën. Uit het systeem verdwijnt 1% als zwerfvuil, inclusief microplastics.

De belangrijkste aannames als input voor het PRISM-model zijn:

• Het plastic afval in Nederland neemt tot 2050 met 50% toe
• Plastic in verschillende sectoren hebben een andere levensduur, waardoor plastic afval in verschillende hoeveelheden ontstaat
• Plasticproducten worden zo veel mogelijk hergebruikt of gereviseerd.
• Het sorteren verloopt optimaal voor alle recyclingtechnieken, bij recycling gaat er hierdoor
• 50% minder materiaal verloren
• Het zwerfafval wordt teruggedrongen tot 50% van de huidige aandelen of efficiënt terug ingezameld
• Fossiele grondstoffen zijn gedeeltelijk vervangen door bio-based grondstoffen
• Er wordt niets meer gestort

Transitie circulaire plastics economie

Onze PRISM-analyse van het plastic-ecosysteem laat zien dat een versnelde transitie van een lineaire naar een circulaire plastics-economie technologisch haalbaar is tot zo’n 87%. Naast de vanzelfsprekende focus op technologische ontwikkelingen op het gebied van sorteren en recycling, moet er ook aan eisen worden voldaan om deze enorme klus te klaren: standvastig beleid, acceptatie door de consument, verantwoordelijkheidsbesef van de producent en de volledige waardeketen. Deze zijn niet meegenomen in de analyse.