Traditionele brand- en grondstoffen

De transitie naar CO₂ neutrale brand- en grondstoffen gaat nog decennia duren en dus is het belangrijk de productie en verwerking van traditionele grondstoffen zo efficient, schoon en veilig uit te voeren. Bovendien moeten we werken aan het nuttig inzetten van bestaande olie en gas infrastructuur voor het toekomstig energie systeem, waar bijvoorbeeld biogas of waterstof een belangrijke rol gaat spelen.

TNO werkt aan efficiente, betaalbare en schone productie en gebruik van traditionele grondstoffen en een verstandig afbouwen of hergebruiken van de infrastructuur van olie en gas zoals de lege gasvelden, platforms op zee en pijpleidingen op land en op zee. Het onderzoeksprogramma van TNO heeft een aantal speerpunten.

• Optimale kennis van de Nederlandse ondergrond die gebruikt kan worden voor de ontwikkeling van energie functies zoals geothermie, CO₂ opslag en energie opslag, naast de traditionele functie van olie, zout en gaswinning voor Nederland.
• Het optimaliseren van de productie van energie uit de ondergrond, olie, gas en warm water met slimme sensoren en modellen van het reservoir en productie systeem. Toepassing van Smart Fields technologie kan de kosten verlagen, opbrengst verhogen en risico’s minimaliseren
• Het optimaliseren van de productie stroom van energie dragers, olie, gas, vaak in combinatie met water kan leiden tot instabiele stroming, trillingen en pulsaties, versnelde erosie en corrosie, scaling en wasvorming in de leidingen. TNO werkt aan beter fundamenteel begrip van de thermochemische processen en stromingsdynamica van multiphase flow in productie systemen, waarmee de industrie betere voorspellingen kan maken om de productiestroom te optimaliseren. Hierbij worden ook nieuwe meettechnieken ontwikkeld op basis van fibre optics, ultrasoon technologie of electromagnetische sensoren.
• Het gas transport en distributie netwerk in Nederland verandert door verandering van gassamenstelling door inpassing van groen gas, LNG, Russisch gas in de toekomst mogelijk ook waterstof. TNO ontwikkelt innovatieve gascompositie sensoren en dynamische netwerkmodellen om het gasnet beter te kunnen inzetten en onderhouden. We werken samen met netbeheerders en TSO’s om het gasnetwerk geschikt te maken voor de uitdagingen van de toekomst.
• Omdat de gasvelden in Nederland worden gesloten of leegraken, is de vraag opportuun of er nog een nuttige andere functie is van de gas infrastructuur in het nieuwe energiesysteem, bijvoorbeeld voor energie opslag, CO₂ opslag, biogas of waterstof transport. Slim benutten van bestaande kennis, infrastructuur en geinvesteerd kapitaal kan de kosten voor de transitie verlagen, en de transitie naar een duurzaam energie systeem versnellen. Denk daarbij aan offshore wind en energie opslag met waterstof, of hergebruik van gasputten voor geothermie. TNO werkt in het North Sea Energy programma aan slim hergebruik van offshore infrastructuur voor energie transport en opslag van windparken.
• Daar waar geen andere functie kan worden ontwikkeld voor de olie en gas infrastructuur, moet deze veilig en betrouwbaar worden afgesloten en opgeruimd. De kosten hiervoor zijn hoog, en worden gedeeltelijk gedragen door de staat. TNO kijkt samen met stakeholders naar nieuwe methodes om putten veilig af te sluiten en de kosten van abandonneren te verlagen.