Alle woningen in ons land moeten in 2050 aardgasvrij zijn. Dat is het gevolg van het besluit de aardgaswinning in Groningen uiterlijk in 2030 te stoppen en de gemaakte afspraken om de CO2-uitstoot halverwege deze eeuw tot nagenoeg nul te hebben teruggebracht. Omdat er nog veel onduidelijkheid is wie wanneer welke rol op zich moet nemen, heeft TNO na uitvoerig onderzoek hiervoor aanbevelingen gedaan. Een goed doortimmerde aanpak maakt het haalbaar de zeven miljoen woningen in 2050 aardgasvrij te hebben.
Download hier het Rapport
Aardgasvrij in 2050
Het rapport ‘Alle bestaande woningen aardgasvrij in 2050. Wie moet wat, wanneer en hoe doen?’ pretendeert niet een blauwdruk te zijn voor de komende dertig jaar. Daarvoor zijn er nog te veel onzekerheden. Wel geeft het heel concrete handvatten voor betrokken partijen om mee aan de slag te gaan. Dat geldt de rijksoverheid, gemeenten, netbeheerders, marktpartijen, woningeigenaren. Ook geeft het rapport aan wat de kosten en ook de baten zijn van te nemen maatregelen.
Eigenaar centraal
In de aanpak staan de woningeigenaren centraal, zowel de bezitters van een eigen woning als verhuurders. Want elke te zetten stap in beleid of infrastructuur leidt tot een aanpassing van of in de woning. Dus is het zaak de transitie voor eigenaren, en hun huurders, zo aantrekkelijk mogelijk te maken. De TNO-experts hebben zich daarom verdiept hoe zij zijn te stimuleren en te motiveren. Eigenaren moeten worden ontzorgd, het aanbod dient hen voordeel op te leveren en het is zaak waar mogelijk aan te sluiten bij initiatieven in de wijk.
Ambities concreet maken
Om van deze ongekend grote operatie een succes te maken, is het scheppen van duidelijkheid een eerste vereiste. Hier ligt een rol voor de rijksoverheid, die tevens als aanjager, facilitator en wellicht tijdelijk als financier optreedt.
De overheid moet allereerst aangeven welke duurzame energiebronnen in welke mate en op welke termijn aardgas kunnen vervangen. Dat stelt gemeenten en netbeheerders in staat hun ambities concreet te maken voor het aardgasvrij maken van wijken, het aanleggen van warmtenetten of het verzwaren van het elektriciteitsnet. Als dat duidelijk is, zijn er richting eigenaren aantrekkelijke pakketten samen te stellen voor aanpassingen van de woning.
Warmtevraag beperken
In het rapport zijn zes bouwstenen uitgewerkt. De eerste is het verduurzamen van het aanbod van energie als vervanger voor het gebruik van aardgas in de woning: groen gas, duurzaam opgewekte warmte of alleen elektriciteit.
Vervolgens gaat het om de benodigde aanpassingen van de infrastructuur. Voor groen gas of waterstof zijn aanpassingen in het gasnet nodig, in andere gevallen valt de keuze op de aanleg van een warmtenet in een wijk of juist het overstappen op elektriciteit in combinatie met warmtepompen.
De derde bouwsteen werkt mogelijke aanpassingen in de woning uit en de vierde het beperken van de warmtevraag. Door adequate isolatie van de woning is minder energie nodig. Dat resulteert in een lagere rekening, er is ook minder hernieuwbare energie nodig en verzwaring van de infrastructuur is minder noodzakelijk.
Keuzevrijheid
De laatste twee bouwstenen (decentrale hernieuwbare energie en niet-energiegerelateerde woningverbetering) staan los van de nationale ambitie woningen aardgasvrij te maken, omdat het om individuele beslissingen gaat. Wel is het zinvol ze mee te nemen in het aanbod dat voor woningeigenaren moet worden ontwikkeld.
Wie toch al plannen had voor verbouwing, kan profiteren van het pakket dat gemeente of bouwbedrijf straks gaat aanbieden. Keuzevrijheid is hier het uitgangspunt. Als de gemeente duidelijk heeft gemaakt welke wijk wanneer van het aardgas af gaat, moet het eigenaren vrij staan voor een collectieve dan wel eigen oplossing te kiezen.
Betaalbaar en behapbaar
TNO werkt al samen met bouw- en installatiebedrijven aan concepten om voor bestaande bouw hele huizenblokken of straten in één keer door renovatie energieneutraal te maken. Bewoners hebben behoefte aan betaalbare en behapbare totaaloplossingen waarbij veranderingen aan de woning, plaatsing van installaties, meterkast en thermostaat in één keer zijn geregeld.
Enkele conclusies:
- Er is te veel onduidelijkheid bij alle betrokkenen over wie wat moet doen om alle woningen de komende decennia aardgasvrij te maken.
- Overheden en marktpartijen hebben behoefte aan onafhankelijke kennis om onderbouwde beslissingen te kunnen nemen.
- Bewoners hebben behoefte aan informatie op maat voor hun situatie.
- Er zijn aantrekkelijke aardgasvrije pakketten nodig voor huiseigenaren en concepten moeten aansluiten bij andere onderwerpen die spelen in wijken en bij bewoners.
- Gedrag van bewoners en eigenaren moet centraal staan bij de aanpak de woningvoorraad aardgasvrij te maken.
- Er moet steeds integraal worden gekeken naar het aanbod van hernieuwbare energie, noodzakelijke aanpassingen aan de infrastructuur, installaties in de woning en beperking van de warmtevraag.
Zie ook het inhoudelijk gerelateerde rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau Onder de pannen zonder gas? Woningeigenaren en hun afwegingen voor aardgasvrije alternatieven.
Hoe maken we Nederland aardgasvrij?
Succesvolle wijkaanpak: motiveer bewoners
Wat moet er precies gebeuren, door wie en wanneer om aardgasvrije wijken grootschalig mogelijk te maken? Dat is de vraag waarover onderzoekers van TNO zich buigen. Nu al is duidelijk dat het betrekken... Lees verderAfgewogen beslissen over aardgasvrije toekomst
De doelstelling om in ons land in 2050 een volledig aardgasvrije gebouwde omgeving te hebben, is inmiddels staand beleid. Maar wie daarin welke rol gaat spelen, waarom, wanneer en hoe is voor veel publieke... Lees verderIn de versnelling voor een klimaatneutrale gebouwde omgeving in 2050
Nederland staat voor een grote uitdaging. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat de gebouwde omgeving in 2050 CO2-neutraal moet zijn. De komende 29 jaar moeten daarom zeven miljoen huizen en één miljoen... Lees verder
- Artificiële intelligentie
- Toepassingsgebieden
- Use cases
- Programmalijn 1: Veilige autonome systemen in een open wereld
- Programmalijn 2: Verantwoorde besluitvorming mens-machine interactie
- Secure learning in witwasdetectie
- Eerlijke besluitvorming op de arbeidsmarkt
- Secure learning in diabetes-2 advies
- Diagnose voor printeronderhoud
- Bodemdaling monitoren
- Eerlijke besluitvorming in het recht
- Augmented werknemer in smart industry
- Energiebalans voor smart homes
- Secure learning in oncologie onderzoek
- Innovatie monitoring in beleid
- Nieuws
- NL AI Coalitie investeert in Appl.AI-programma
- Versnelde AI ontwikkelingen door krachtenbundeling TNO en Nederlandse AI Coalitie
- Appl.AI Events
- Defensie & Veiligheid
- Roadmaps
- Operations & Human Factors
- Adaptieve Krijgsmacht
- Klimaatkamers voor onderzoek naar menselijk presteren
- Desdemona: De ultieme bewegingssimulator
- LT-lab: het laboratorium voor leertechnologie van TNO
- Prestatie- en gezondheidsmonitoring
- Bewegingsziekte en inzetbaarheid
- Operationele militaire prestatie in een virtuele wereld
- SUPRA
- Integratie van Live, Virtual en Constructive Simulatie
- Concept Development & Experimentation
- LRVD: Lucht- en Raketverdediging
- Helikopterstudies
- TNO ACE: Advanced CD&E Environment
- JROADS
- FACSIM
- Operationele analyse in het veld bij militaire operaties
- Vervanging F-16
- MARVEL / Comprehensive Approach
- SketchaWorld
- Integrale aanpak patrouilleschepen Koninklijke Marine
- Camouflage
- Doorbraak in schreeuwend personeelstekort
- Information & Sensor Systems
- Maritieme veiligheid
- Digitale Weerbaarheid Nederland
- Risicobeperking bij escalatie in de ruimte
- LFAS - Low Frequency Active Sonar
- Tanker Remote Vision System
- Platformsignaturen
- TNO geeft vorm aan de toekomst van MMIC’s en RFIC’s
- SAKAMATA: sonar en zeezoogdieren
- PARANOID: snelle informatieverwerking
- Mijnanalyse en dreigingsevaluatie
- Scheepsakoestiek en onderwaterakoestische signaturen
- PERSEUS Wind Turbine Radar Interference Assessment tool
- Elektromagnetische veiligheid
- Opbouwen van cybervermogens
- Maritieme operaties
- Het oceaanmilieu
- Nationale Veiligheid
- Nederland veiliger met data en intelligence
- Crisisbeheersing: nieuwe uitdagingen, nieuwe kansen
- Met technologie betere terrorismebestrijding
- De lerende professional: weerbaar en duurzaam inzetbaar
- Wetenschappers schieten crime fighters te hulp
- Cybersecurity: het belang van integrale oplossingen
- Protection, Munitions & Weapons
- Beheersen en analyseren van wapensystemen
- Weapon Effects & Protection Center
- Vuurkracht
- Ballistisch onderzoek van wereldformaat
- Ballistische Prestaties en Persoonlijke Bescherming
- Bescherming en overlevingsvermogen voertuigen
- Energetische Materialen
- Materialen voor beschermingsconcepten
- Munitieveiligheid
- Bestrijding van geïmproviseerde explosieven
- Bescherming/overlevingsvermogen militaire infrastructuur
- Bescherming en overlevingsvermogen van marineschepen
- Bescherming en overlevingsvermogen van infrastructuur
- Chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) bescherming
- Expertisegroepen
- Radar Technology
- Intelligent Imaging
- Intelligent Autonomous Systems
- Acoustics & Sonar
- Weapon Systems
- Explosions, Ballistics and Protection
- Human Behaviour & Organisational Innovation
- Networked Organisations
- Human Performance
- Military Operations
- Modelling, Simulation & Gaming
- Electronic Defence
- Chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) bescherming
- Energetische materialen
- Human Machine Teaming
- EnergieTransitie
- Roadmaps
- Hernieuwbare elektriciteit
- Grootschalige opwekking van windenergie
- Belang ondersteuningsconstructie windturbine
- Windturbines, volop in beweging
- Geoptimaliseerd ontwerp van de bladtip
- Lichtdetectie en -peiling verbeteren de efficiëntie van windenergie
- Schone, goedkope elektriciteit door omvormers
- Experimenteel onderzoek naar oppervlakte ruwheidseffecten
- Vortex-turbulentie modellen in windturbine ontwerp
- Haliade X
- Innovatieve windturbinebladen testen
- Minder productie per windturbine, grotere opbrengst
- Logistieke innovatiekracht in binnen- en buitenland
- Koploper in beheer en onderhoud windturbines
- Windparken in synergie met de omgeving
- Innovatieve technieken voor windmetingen
- Elektriciteitsnet stabiel houden bij overvloed aan wind en zon
- Innovatie en opkomst van zonne-energie
- Verantwoorde zonneparken
- Zonneparken: In My Backyard Please!
- Zonnepanelen op landbouwgrond
- Onderzoek biodiversiteit zonneparken
- Beter ontwerp zonneparken
- Besparingen op onderhoud zonneparken
- Drijvende zonnepanelen op binnenwateren
- Drijvende zonnepanelen op zee
- Nationaal Consortium Zon in Landschap
- Nationaal Consortium Zon op Water
- Fieldlab drijvende zonnepanelen
- Fieldlab omgevingseffecten
- Zonne-energie in bouw en infrastructuur
- Nieuwe generatie zonnepanelen in gevel verwerkt
- Ramen die zonne-energie opwekken
- Veiligheid zonnesystemen
- Zonnewarmte benutten
- Daken benutten voor zonne-energie
- Zonne-energie in wegdek en wegbermen
- Geluidsschermen produceren zonne-energie
- Zonnepanelen op dijken
- Nationaal Consortium Zon op Infra
- Outdoor testfaciliteit SolarBEAT voor BIPV(T)
- Auto’s op zonne-energie
- Mass customization
- Rendement zonnepanelen stijgt, kosten dalen
- Nieuwe technologieën maken pv veelzijdiger
- Webinar #1: Zonne-energie op weg naar impact
- Webinar #2: Betaalbare zonne-energie van elk oppervlak
- Webinar #3: Innovaties in zonne-energie technologie
- Webinar #4: Tijd voor duurzame zonne-energie
- 14 dingen die je moet weten over zonne-energie
- Waarom Europa zijn eigen zonnepanelen moet gaan produceren
- Systeemtransitie
- De sociale aspecten van de energietransitie
- TNO-faciliteiten voor onderzoek naar omgevingseffecten zonne- en windenergie
- Effectieve interventies om energie efficiëntie te vergroten en energiearmoede te verlagen
- Groen en Gemak onder één dak: ontzorg bewoners bij verduurzamen huis
- Effectiever energiemanagement in de industrie
- Financiering van de energietransitie
- Energiearmoede
- Scenario’s voor klimaatneutraal energiesysteem
- Zó werkt energie in Nederland
- De toekomst in kaart om juiste keuzes te kunnen maken
- Burgerparticipatie Regionale Energiestrategie
- Windturbines en de impact op huizenprijzen
- De energietransitie moet sneller
- Waterstof als alternatief voor aardgas
- Een betrouwbaar, betaalbaar, duurzaam en rechtvaardig energiesysteem
- Innovatie maakt de energietransitie goedkoper
- Succesvolle wijkaanpak: motiveer bewoners
- Afgewogen beslissen over aardgasvrije toekomst
- Bewoners betrekken sleutel tot succes verduurzaming
- Comfortabel en betaalbaar naar aardgasvrije wijken
- Stimulans VvE’s voor verduurzamen woningen
- TNO Webinars: Hoe maken we Nederland aardgasvrij?
- Maak het de huiseigenaar aantrekkelijk
- Gemeentelijke besluitvorming warmtenetten: leren van koplopers
- Drijfveren en barrières aardgasvrij wonen in kaart
- De kracht van het collectief
- CO2-neutrale industrie
- CO₂-uitstoot terugdringen door afvang, gebruik en opslag
- Waterstof voor een duurzame energievoorziening
- Optimalisatie productieproces waterstof
- Opslag en transport waterstof
- Waterstof als nieuwe brand- en grondstof
- H-vision: versneld CO2-arme industrie met blauwe waterstof
- 15 dingen die je moet weten over waterstof
- Wereldprimeur: waterstof productie op de Noordzee
- Toekomstige internationale keten groene waterstof in kaart
- Kansen groene waterstof voor de maakindustrie in kaart gebracht
- TNO over kabinetsvisie waterstof: begin nu
- Faraday lab: optimaliseren en opschalen elektrolyse
- Waterstof uit wind op zee
- Onderzoekscentrum voor optimaliseren en opschalen groene waterstof
- Blauwe waterstof effent weg voor groene waterstof
- Duurzame energie, chemie en materialen uit biomassa via thermochemische conversie
- ARBAHEAT - Duurzame toekomst voor kolencentrales mogelijk door omschakeling op biomassa
- AMBITION Geavanceerde biobrandstofproductie uit ligninerijke residuen
- BECOOL EU Brazilië-samenwerking op het gebied van geavanceerde biobrandstoffen
- Horti-BlueC - een nieuwe EU-samenwerking ter vermindering van bioafval en CO2-voetafdruk in de tuinbouw
- UNRAVEL - valorisatie van lignocellulose biomassa
- MacroFuels geavanceerde biobrandstoffen op basis van zeewier
- BRISK2 Biofuel Research Infrastructure for Sharing Knowledge
- Nieuwe faciliteit voor zeewier processing
- Uniek biofuels lab: transport verduurzamen met biobrandstoffen
- Duurzame vliegtuigbrandstoffen uit CO2 en water
- Afvalwaterbehandeling en recycling van plastics
- Transitie naar e-fuels: een strategie voor HIC Rotterdam
- Hergebruik bestaande infrastructuur om de energietransitie te versnellen
- Verduurzamen industriële warmtehuishouding
- 4 manieren om de industrie CO2 neutraal te maken
- Onderzoeksfaciliteit Industriële Elektrificatie versnelt vergroening Rotterdamse haven
- Mollier faciliteit: innoveren in industriële droogtechnologie
- Onderzoeksfaciliteit voor negatieve CO2 emissies
- Carnot lab versnelt verduurzaming industrie
- Efficiënt gebruik van energie en grondstoffen in de industrie
- E-Champ: Energy-efficient Combined Heat And Mass Process
- COSMOS: Organische oplossende nanofiltratie membranen op goedkope keramische dragers
- HEADLINES: Warmte-geïntegreerde destillatie die innovatieve ethyleenkrakers mogelijk maakt
- EuRyDice: Energie-efficiënte valorisatie van componenten uit processtromen
- SEWGS: revolutionaire technologie voor CO2-reductie
- e-Mission MOOI: TNO steunt Dow en Shell bij elektrisch kraken
- Elektrolysers: kansen voor de maakindustrie
- CO2-reductie vraagt om verbetering van industriële processen
- De industriële energietransitie haalbaar en betaalbaar
- Duurzame ondergrond
- Naar een duurzaam gebruik van de ondergrond
- Naar een energie producerende gebouwde omgeving
- Versnelde renovatie van woningen en gebouwen
- Versnelde verduurzaming lokale warmtevoorziening
- Duidelijkheid duurzaamheid geothermie
- Innovatielab geothermie open voor ondernemers
- Betaalbare en duurzame warmte
- Ontwikkeling geothermie versnellen en opschalen
- Warmteopslag ondergronds op grote schaal realiseren
- Warmtenet van de toekomst: duurzaam, flexibel, betaalbaar
- Bedrijventerreinen versneld energiepositief
- Toekomstbestendige warmtenetten: een nieuw ontwerp
- DGE-ROLLOUT: Aardwarmte uit diepe geologische lagen in Noordwest-Europa
- Innovatieve boortechniek voor winnen aardwarmte
- Kostenreductie mogelijk voor geothermische stadsverwarming
- Impuls verduurzaming door aanpak bedrijventerreinen
- Traditionele brand- en grondstoffen
- Expertisegroepen
- Adviesgroep Economische Zaken
- Applied Geosciences
- Biobased en Circulaire Technologieën
- Energietransitie Studies
- Geo Data & IT
- Geomodelling
- Heat Transfer & Fluid Dynamics
- Solar Energy
- Solar Technologies & Applications
- Sustainable Process & Energy Systems
- Sustainable Technologies for Industrial Processes
- Windenergie
- Industrie
- Roadmaps
- Flexibele en vrije-vorm producten
- Space & Scientific Instrumentation
- Semiconductor Equipment
- Smart Industry
- Expertisegroepen
- Bouw, Infra & Maritiem
- Roadmaps
- Veilige en Duurzame Leefomgeving
- Versneld naar een klimaatneutraal gebouwde omgeving in 2050
- Infrastructuur
- Duurzame gebouwen: naar een energieproducerende gebouwde omgeving
- Innovatie in de bouw door kennisdeling en advisering
- Glastuinbouw: verduurzamen met datagedreven bedrijfsvoering
- Digitalisering in de bouw
- BTIC bevordert wonen en werken in klimaatneutrale bouw en infrastructuur
- Maritieme structuren
- Deeltraject Industriële Modulaire Prefab Emissieloos bouwen
- Maritime & Offshore
- Expertisegroepen
- Circulaire Economie & Milieu
- Gezond leven
- Roadmaps
- Health Technology & Digital Health
- Biomedical Health
- Work
- Duurzame arbeidsparticipatie voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt
- Toekomstbestendige arbeidsmarkt
- Mismatch arbeidsmarkt vraagt om matching op skills
- Toekomstbestendige organisaties: innovatief en lerend
- Inzicht in de verandering van werk door technologie
- Gezond, veilig en productief werken
- Gezond werken met stoffen
- Monitoring van de arbeidssituatie
- Veilig werken
- Duurzame inzetbaarheid
- Maatschappelijk Programma Arbeidsomstandigheden (MAPA) voor SZW
- MIDI: MeetInstrument Determinanten van Innovaties
- Asbest innovaties en onderzoek
- Exposure assessment en -management van asbestvezels
- Innovatie en uitvoering van asbestdetectie in lucht, bodem en water
- Technologische innovaties voor toepassingen in de asbestbranche
- Blootstellingen die onze gezondheid beïnvloeden
- Psychosociale arbeidsbelasting integraal aanpakken
- Stimuleren van diversiteit en inclusie op de arbeidsmarkt
- Youth
- I-JGZ: Geïntegreerde en gepersonaliseerde digitale innovaties voor gezonde jeugd
- Digitale GIZ: een aantrekkelijk hulpmiddel
- Wil je jeugdarts KNMG worden? Of je competenties als opleider verder ontwikkelen?
- Didactische scholingen voor opleiders
- De eerste duizend dagen van het kind
- Eerste levensjaren: sleutel tot gezonde groei en ontwikkeling
- Gezond opvoeden zorgt voor een gezonde en weerbare jeugd
- Gezond opgroeien
- Innovatie effectieve zorg voor de jeugd
- Mondzorg jeugd
- Werkplaats SAMEN voor een betere zorg voor jeugd
- iGrow – de groei app van TNO
- Direct tot de kern met de samenstarten app
- TNO begeleidt anti-pestbeleid op scholen
- Preventieve aanpak echtscheidingsproblematiek
- De gezonde wijk
- Groeidiagrammen in PDF-formaat
- Groeidiagrammen prematuren, leeftijd 25-36 weken
- Bestellen Groeidiagrammen
- Kinderen met Downsyndroom
- Groeicalculator voor professionals
- Groeicalculator voor ouders
- De BMI-meter voor kinderen
- Gewichtsverlies bij borstgevoede baby's
- Landelijke Groeistudie toont toename overgewicht kinderen
- Richtlijnen voor Jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg
- Volg de ontwikkeling van kinderen met de Van Wiechenfilmpjes
- Het Blije Baby Onderzoek
- Expertisegroepen
- Mobiliteit & Logistiek
- Roadmaps
- SMART and Safe Traffic and Transport
- Societal impact for accessibility and liveability
- Op feiten gebaseerde beslisinformatie voor gemeentes
- Hanteerbaar maken van disruptieve technologieën
- Bereikbare, gezonde en vitale steden
- Smart Urban Mobility: bereikbare, gezonde & vitale steden
- Kennisbundeling voor vitale, leefbare en duurzame steden
- Hoe realiseer je een Slimme en Gezonde Stad?
- Implementatie van de Omgevingswet versnellen
- Onderzoek naar bijdrage schoolzones aan beweging jeugd
- Tankterminal van de toekomst sensoren meten permanent en realtime rond de tankopslag
- Sensing voor een veilige gezonde leefomgeving
- FOUNTAIN geeft inzicht in effecten van interventies
- Schonere lucht, water en bodem door krachtenbundeling in milieulab
- Big data ecosystems: samenwerken aan datagestuurde steden
- Smart Sustainable Districts: innovatieve oplossingen voor stedelijke transformatie
- Kennismediation bij gebiedsontwikkeling
- Climate Proof Cities
- INCAH – infrastructuur en klimaatverandering
- Mobiliteitstransitie
- Mobiliteit inrichten
- Smart mobility and logistics
- Data Driven Logistics
- De Smart Data Factory for logistics
- Efficiënt goederen afhandelen
- Logistieke innovatie: internationale handel efficienter en veiliger maken
- Serious gaming logistiek leidt tot innovatieve oplossingen
- Afvallogistiek
- Slim containers vervoeren
- Slim datagebruik voor logistieke innovaties
- Slimme bouwlogistieke concepten in de praktijk
- Synchromodaliteit efficiente, flexibele en duurzame logistieke sector
- Veiligheid van kegelschepen verhogen
- Wachttijden op containerterminal voorspellen
- Toepassen smart data verbetert logistieke performance
- Eerste stappen richting zelforganiserende logistiek
- Connected Automated Transport
- Visie extramurale zorg 2030
- Smart vehicles
- Smart Mobility Research Centre (SMRC)
- Sustainable Traffic and Transport
- Sustainable Mobility and Logistics
- Verbeteren luchtkwaliteit door monitoring werkelijke uitstoot
- Emissies bestelauto’s belangrijk voor luchtkwaliteit
- Emissies voertuigen over langere tijd meten
- Prototype - Elektrisch Variabele Transmissie
- Uitstoot van fijnstof door dieselvoertuigen
- Onderzoeken ten behoeve van emissieregistratie
- Emissiefactoren voor het wegverkeer
- Emissiemetingen aan treinen, schepen en bouwmachines
- Emissiemetingen aan tweewielers
- Emissiemetingen aan personen en bestelauto's
- Emissiemetingen aan vrachtwagens en bussen
- Smart Emissions Measurement System (SEMS)
- Emissies van voertuigen in de praktijk Euro 5 diesel
- Emissiemetingen in de praktijk
- De transitie naar CO2-neutrale mobiliteit in 2050
- Duurzame logistiek
- Innovatie in logistiek maakt steden schoon
- Samenwerken en experimenteren in stedelijk logistieke living labs
- Binnenvaart en rondvaart schoon en zuinig maken
- Methoden voor bepalen carbon footprint
- Het verlagen van de CO2-uitstoot door commercieel wegvervoer
- Outlook op CO2 reductie in het internationaal goederenvervoer
- CO2-uitstoot in de logistiek
- Emissiefactoren voor Stikstofdepositieberekeningen
- Sustainable Vehicles
- Schone scheepvaart: naar een duurzame scheepvaart
- Expertisegroepen
- Informatie & Communicatie Technologie
- Roadmaps
- Fast open infrastructures
- Networks
- Trends & ontwikkelingen in de digitale samenleving: 5G
- TNO-rapport doorslaggevend in juridische procedures
- Rekenmethode UTOPIC bespaart Essent Kabelcom miljoenen
- Monitor Draadloze Technologie
- TNO expert report the decisive factor in legal procedures
- Future Network Services: communicatienetwerken voor en door Nederland
- Digital Policy
- Sport en Media Technologie
- Social XR
- Data sharing
- Trusted ICT
- Efficiëntie, effectiviteit, kwaliteit en de kosten van systemen
- Expertisegroepen
- Strategische Analyses & Beleid
- Expertisegroepen
- Strategic Business Analysis
- Energietransitie: uitdagend, maar mogelijk
- ‘Groene chemie, nieuwe economie’
- Collaboratieve Business Modellen
- Het EXIOMOD model
- Value Case Methodology
- Smart Public Nodes - de smart city business case bewezen
- Strategic Business Analysis creëert meerwaarde door impact van duurzaamheidsbeleid inzichtelijk te maken
- Werken bij SBA
- Groeien door innovatie ecosystemen
- Nieuwe kijk op verdienvermogen
- Strategy & Policy
- AI in de publieke sector
- Transities en Besluitvorming
- Strategic Innovation Assets - Startpunt discussie beschermen of versterken innovatiesysteem
- Geautomatiseerde besluitvorming en het EU-VS Privacy Shield
- Het Policy Lab: datagedreven beleidsontwikkeling
- Missiegedreven onderzoeks- en innovatiebeleid
- Fieldlab als katalysator voor ICT ontwikkelingen
- Portfolioanalyse: kansrijke innovatieopgaven voor Nederland
- Orchestrating Innovation
- Webinar: Innovatie in publiek-private ecosystemen
- Tech Transfer
Drs.ing. Casper Tigchelaar
- Consumer decision modelling
- Energy in the Built Environment
Neem contact op met Drs.ing. Casper Tigchelaar
De vraag is verzonden! Je ontvangt binnenkort een bevestigingsmail.
Er is helaas iets misgegaan. Probeer het later opnieuw.