Expertisegroep Data Science

inzicht en betekenis geven aan data

Data krijgt een steeds belangrijkere rol in onze samenleving en in onze economie. Mensen en apparaten om ons heen genereren steeds meer data (zoals tekst, video, of beeld). De toename van het aantal sensoren, smartphones, slimme meters, en wearables, beter bekend als het Internet of Things (IoT), zorgt voor nog meer databronnen. Het belang om goed om te gaan met deze data neemt toe – welke data te delen, hoe deze data te delen en hoe inzichten te krijgen uit deze data?  Als gevolg van de groei van de verschillende databronnen is er een groeiende vraag naar betrouwbare en inzichtelijke data analyse, naar data governance, naar datastandaarden, en naar data-infrastructuren voor het delen en analyseren van data. Meer data betekent ook dat de veiligheid van data extreem belangrijk wordt voor de samenleving, naast de impact op beleid en regelgeving.

De afdeling Data Science bestaat uit drie kennisgebieden die verschillende aspecten van data delen en data analyse bevatten; Deze kennisgebieden zijn ‘Explainable, Responsible, and Interoperable Data Science’. Allen hebben als belangrijkste aandachtspunt inzicht en betekenis geven aan data op een uitlegbare en verantwoorde manier.

Explainable data science

Dit kennisgebied richt zich op het transparant maken van data analyse methoden gebaseerd op kunstmatige intelligentie. De uitkomsten van data analyse worden bijvoorbeeld gebruikt ter ondersteuning van besluitvorming in operationele situaties. Daarom is het belangrijk dat het uitlegbaar is hoe de uitkomsten tot stand komen. We bouwen aan automatische redeneertechnologieën die relaties in data kunnen afleiden en analyse uitkomsten kunnen uitleggen aan de mens. Hierbij streven we communicatieve vormen van kunstmatige intelligentie na, die op een natuurlijke en gemakkelijk navolgbare manier met mensen communiceren, bijvoorbeeld via natuurlijke taal.  Daarnaast ontwikkelen we methodes om automatisch de validiteit en betrouwbaarheid van data-gedreven beslisondersteuning te bepalen. De belangrijkste toepassingsdomeinen waar TNO deze kennis momenteel toepast zijn het gezondheidsdomein en het Veiligheids- en defensiedomein. Zo heeft TNO een Darkweb Monitor ontwikkeld die trends kan analysen op Darkweb marktplaatsen die illlegale handelswaren als drugs en wapens verkopen.

Responsible data science

In de huidige maatschappij is het steeds belangrijker om verantwoord met data en data analyse om te gaan. Veel data is bijvoorbeeld afkomstig van mensen, of data kan bedrijfsgevoelige informatie bevatten. We ontwikkelen oplossing met een privacy-vriendelijk design. Ook ontwikkelen we analysemethoden met behulp van encryptievormen. Zo zorgen we dat data geanalyseerd kan worden zonder daarbij de inhoud van gevoelige data vrij te geven. We maken de analyse transparant voor de gebruiker en/of eigenaar van de data en geven hem/haar controle over de privacy settings. We werken hierbij samen met strategische partners zoals LIACS en encryptie-experts (TNO-CSR, CWI), naast Europese onderzoeksconsortia. In de gezondheidswereld maken we analyses mogelijk tussen ketenpartijen, zonder dat de vertrouwelijkheid van de gegevens geschonden wordt. In de het politie- en defensiedomein gaan we op verantwoorde manier om met privacy gevoelige data analyse.

Interoperable data science

Het kennisgebied Interoperable Data Science richt zich op het delen van data op een gestructureerde en betekenisvolle manier, zowel binnen als tussen organisaties en apparaten. Dit kennisgebied realiseert oplossingen voor het efficiënt en beheerst delen van digitale informatie. Deze oplossingen maken betekenisvolle uitwisseling van informatie tussen industriële en commerciële sectoren en over domeinen heen mogelijk. TNO helpt en stelt zo bedrijven, overheden en mensen in een dynamische wereld in staat om (nieuwe vormen van) samenwerking aan te gaan. De afdeling Data Science heeft zich gespecialiseerd op de volgende gebieden:

• Semantiek: domeinmodellering en ontologieën, standaardisatie van vocabulaires en datamodellen
• Interoperabiliteitsarchitecturen: linked en open data, gefedereerde platformen, blockchain technologie
• Digital ecosystem governance: data governance, beheer van open standaarden en open data

De belangrijkste domeinen waar TNO deze kennis momenteel toepast, zijn logistiek, agrifood, smart industry, overheid, Internet of Things en zakelijke dienstverlening.

Geinteresseerd in data science?

Wilt u meer inzicht krijgen in uw data of wilt u met TNO van gedachten wisselen hoe u uw informatie-uitwisseling op een beheerste en betekenisvolle manier kunt inrichten, neemt u dan contact met ons op.