Data interoperability helpt systemen elkaar te begrijpen

Door de steeds verdere digitalisering van onze wereld groeit de omvang en de diversiteit van data-uitwisseling. Steeds meer organisaties koppelen hun IT-systemen om eenvoudiger en efficiënter zaken te doen. Het maakt data gedreven analyses, besluiten en procesaansturing betrouwbaarder en resulteert in de voedselketen bijvoorbeeld in een flexibele manier van het afstemmen van vraag en aanbod tussen tuinder en leverancier. 

Het is daarbij belangrijk dat systemen elkaar begrijpen. Dit vraagt om een veilige datadeelinfrastructuur op basis van standaarden. TNO werkt samen met bedrijven aan de ontwikkeling van nieuwe generatie datastandaarden voor onder meer de flexmarkt, agrifoodsector en smart industry voor het realiseren van decision support systemen en het transparanter maken van ketens.

Data uniform vastleggen

Om bovenstaande beloftes in te kunnen lossen is het noodzakelijk dat ketenpartijen hun data op een uniforme wijze vastleggen. Partijen uit de voedselketen zouden bijvoorbeeld data over hun productieproces en de herkomst van grondstoffen zo moeten vastleggen dat deze gedeeld kan worden over de ketenpartijen heen. Om privacy en gevoelige bedrijfsdata te kunnen waarborgen is innovatieve technologie nodig. Nieuwe generatie datastandaarden die gebruik maken van zogenaamde semantische technologie bieden daarbij uitkomst. 

Hoe werkt data interoperability

Data interoperability – oftewel er voor zorgen dat data op zo een manier gedeeld kan worden dat het eenvoudig te gebruiken en verwerken is voor informatiesystemen – valt en staat met een veilige datadeelinfrastructuur op basis van standaarden. In verschillende sectoren is de afgelopen jaren gewerkt aan uitwisselingsstandaarden die efficiëntere samenwerking kunnen realiseren.

Wij hebben aangetoond dat semantische technologie goed gebruikt kan worden voor data sharing. Semantische standaarden hebben betrekking op eenheid van taal voor het verwerken van informatie. Het levert dus een gemeenschappelijke taal (ontologie) op. Dit staat, een vraag gestuurde, samenstelling van data om te delen toe, in tegenstelling tot de huidige uitwisselingsstandaarden. Hierdoor worden data gedreven analyses, besluiten en procesaansturing betrouwbaarder.

Ketensamenwerking optimaliseren

Data interoperability zorgt voor transparantere ketens en maakt decision support mogelijk. Data interoperability is cruciaal om data sharing en daarmee ketensamenwerking te optimaliseren en maakt daarmee tevens nieuwe business mogelijk.

Wij dragen daar als TNO aan bij door middel van decision supportsystemen. We faciliteren organisaties in het analyseren van data en het nemen van besluiten. Daarnaast maken we onder meer voedsel- en goederenketens transparanter. We laten zien dat deze manier van werken werkt, middels proof of concepts, en doen dat altijd in samenwerking met betrokken partijen. Daarbij verbinden we vaak partijen met ogenschijnlijk verschillende belangen. Zo brengen we bijvoorbeeld binnen het project Smart Dairy Farming boeren en brancheorganisaties samen met softwarebedrijven voor digitalisering en datadeling in de melkveehouderij.

Een ander voorbeeld is het door ons ontwikkelde decision supportsysteem HortiCube, onderdeel van het BIGt&u-project dat big data in de tuinbouwsector bevordert. De HortiCube maakt verzamelde data uit verschillende bronnen beschikbaar voor toepassingen. Het levert gestandaardiseerde data aan waarmee app-ontwikkelaars applicaties voor marktinformatie efficiënter kunnen ontwikkelen.

UItzendbranche

De uitzendbranche loopt voorop wat betreft het realiseren van uitwisselingsstandaarden om efficiëntere samenwerking te realiseren. Brancheorganisatie SETU heeft standaarden voor de uitzendbranche ontwikkeld waarmee uitzendorganisaties hun klanten elektronisch kunnen koppelen.

Omdat er behoefte is aan een flexibelere manier van het oplossen van IT-integratievraagstukken werkt TNO binnen een breed consortium van uitzendondernemingen, softwareleveranciers en SETU aan de ontwikkeling van nieuwe generatie datastandaarden voor de flexmarkt binnen het TKI-project ‘FIT with ontologies’.

Inmiddels is een proof of concept ontwikkeld waarmee de werking en toepasbaarheid van semantische technologie voor data sharing is aangetoond. Het project heeft dus een gemeenschappelijke taal in de vorm van de SETU-ontologie opgeleverd. Dit resulteert in een flexibele manier van het oplossen van integratievraagstukken. De data is zelf beschrijvend, zodat andere systemen zonder tussenkomst van mensen data kunnen interpreteren.