Leefbare steden en regio's

Hoe voorkomen we dat hevige buien of extreme hitte de stad volledig ontwrichten? Hoe beperken we de "hersteltijd" na hevige regenval of extreme hitte? En welke andere verstoringen kunnen steden treffen?

Klimaatverandering heeft de afgelopen periode regelmatig geleid tot verstoringen in ons wegennet. Ook op het spoor en langs rivieren zien we regelmatig de gevolgen van klimaatveranderingskampen, met vertragingen (of erger), wat de noodzaak van klimaatrobuuste infrastructuur onderstreept. De uitdaging is om dit te bereiken met respect voor de natuur, met natuurinclusieve ontwerpen en "natuurgerichte oplossingen".

Hoe realiseren we een CO2-arm mobiliteitssysteem in onze stad? Hoe realiseren we een modal shift naar emissievrije mobiliteit?

De intentie is er vaak wel, maar de praktijk waarin emissievrije voertuigen het straatbeeld bepalen, lijkt nog ver weg. Congestie op het net, laadproblemen, bereikbaarheidsproblemen rondom zero-emissiezones. En dan de gevolgen voor kwetsbare inwoners die afhankelijk zijn van de auto, maar geen e-auto kunnen betalen. Veel partijen, zoals vervoerders, gemeenten en energiebedrijven, zoeken naar oplossingen waarbij steden en regio's bereikbaar blijven, maar ook schoner worden.

Hoe kan het aantal gemotoriseerde kilometers in een regio worden teruggebracht? Hoe kunnen alternatieven voor de auto bijdragen aan een betere leefbaarheid in de stad zonder de bereikbaarheid in gevaar te brengen?

Het huidige mobiliteitssysteem loopt op veel plaatsen vast. Steden groeien in bevolking, terwijl de ruimte voor mobiliteit vaak niet groeit. Belangrijke functies moeten ook goed bereikbaar blijven voor inwoners en bezoekers. Dit maakt het voor veel gemeenten noodzakelijk om hun budget te verschuiven van auto's naar duurzamere vervoersopties (die minder ruimte innemen).

TNO combineert bestaande met innovatieve, nieuwe mobiliteitsconcepten, vanuit het principe dat belangrijke functies in steden en regio's voor iedereen goed bereikbaar blijven. Met een innovatief "agent-based" verkeersmodel kunnen we de stedelijke dynamiek op grote schaal modelleren. Vergeleken met huidige simulaties is deze technologie realistischer en kunnen voorspellingen worden gedaan die rekening houden met menselijk gedrag.

Voorbeelden van vraagstukken waarbij TNO kan helpen zijn:

• het toepasbaar maken van het concept van de 15-minutenstad (nabijheid van functies/voorzieningen) en dit koppelen aan veranderingen in mobiliteit (meer actieve modaliteiten, minder gemotoriseerd verkeer).
• Kostenbesparingen in het mobiliteitsdomein zonder dat dit gevolgen heeft voor de bereikbaarheid.
• Brede welvaartsgroei toepassen in bijvoorbeeld nieuwbouwwijken met oog voor toegankelijkheid voor alle bewoners, inclusief kwetsbare groepen.

Hoe kunnen we het mobiliteitssysteem zo aanpassen dat het minder ruimte nodig heeft? Hoe garanderen we de bereikbaarheid van de stad voor iedereen? Hoe kunnen ruimtelijke beslissingen over gebiedsontwikkeling worden versneld?

Complexe uitdagingen voor veel steden en regio's. Immers, een groeiende en vergrijzende bevolking, kleinere huishoudens en nieuwe generaties met andere behoeften concurreren om schaarse ruimte. En ook zaken als klimaatverandering, energietransitie, mobiliteit, bedrijvigheid, recreatie en biodiversiteit moeten worden meegenomen.

Om tot de juiste oplossingen te komen, is het noodzakelijk om naar de gehele ruimtelijke puzzel te kijken. Inzicht, innovaties en oplossingen op deelgebieden (per wijk, bedrijventerrein of dorp) brengen ons er niet. TNO biedt een integrale blik om betere beslissingen te nemen over de inrichting van ons land.