Aan de slag met de verduurzaming van bedrijventerreinen

Vanuit TNO ontwikkelen we kennis en tools die inzicht geven in het verduurzamingspotentieel van bedrijventerreinen. Daarbij werken we samen met partners aan de ontwikkeling van innovatieve en schaalbare collectieve oplossingen bij de verduurzaming van bedrijventerreinen, zoals energie hubs.

Samen verduurzamen en netcongestie voorkomen

Bedrijventerreinen kunnen een grote rol spelen in de energietransitie. Door de verzameling van veel bedrijven bij elkaar is er een hoge, geconcentreerde energievraag. Hierdoor zijn er ondernemers die het voortouw hebben genomen om met elkaar samen te werken en zo te verduurzamen. Collectieve oplossingen uit deze samenwerkingen zijn kansrijk. Gezien de verwachtingen rondom de congestie van het elektriciteitsnetwerk is het zelfs noodzaak om samen te werken, efficiënt om te gaan met energiegebruik en extra ruimte op het elektriciteitsnet te creëren voor bijvoorbeeld elektrificatie van energievraag en installatie van duurzame energiebronnen.

CO2-reductie bedrijventerreinen

Uit data van het CBS blijkt dat in 2019 circa 20 miljard m3 aardgas (626 petajoule aardgas) en 39 miljard kWh elektriciteit (140 PJ elektriciteit) is geleverd aan bedrijventerreinen vanuit het openbare net. Dat is bijna de helft van het totale gasverbruik en bijna een derde van het totale elektriciteitsverbruik in Nederland. Zelfs zonder grootverbruikers – die vaak een afzonderlijke strategie hebben – is er op bedrijventerreinen ca 2,3 Mton CO2 te besparen. Dit kan met maatregelen die nu al een reële terugverdientijd hebben.

Monitor brengt potentie in kaart

Om meer inzicht, betrouwbare en feitelijke data te krijgen en de potentie voor verduurzaming van een bedrijventerrein in kaart te brengen, ontwikkelde TNO in samenwerking met RVO, CBS en Kadaster ‘De Landelijke Monitor Verduurzaming Bedrijventerreinen’ in opdracht van de Ministeries van Binnenlandse Zaken en Economische Zaken en Klimaat. Hiermee kunnen zij beleidsdoelen stellen, monitoren, beleidsinstrumenten ontwikkelen en evalueren.

De Landelijke Monitor Verduurzaming Bedrijventerreinen biedt een uniforme, landelijke open dataset voor bedrijventerreinen, die gebruikt kan worden door overheden, marktpartijen en kennispartijen bij de verduurzaming van bedrijventerreinen.  De eerste versie van de Monitor bevat gegevens over energielabels, energieverbruik, CO2-uitstoot, milieucategorie, oppervlakte en erkende maatregelen – voor alle bedrijventerreinen in Nederland. De Monitor zal de komende jaren stap voor stap worden uitgebreid met nieuwe datasets.

Meer informatie:

• Deelrapportage Landelijke Monitor Verduurzaming Bedrijventerreinen (pdf)
• Eindrapport Landelijke Monitor Verduurzaming Bedrijventerreinen (pdf)

5 factoren voor succes

Het ondernemerschap en industriële karakter van bedrijventerreinen kan een belangrijke impuls geven aan de energietransitie voor bedrijven en de omgeving. In de door TNO opgestelde snelstartgids identificeren we 5 factoren voor succes:

1. Een hoge organisatiegraad: is er al een bedrijvencollectief, zoals een ondernemingsvereniging, commissie of parkmanagement?
2. Een formele en actieve (nonprofit-)collectiviteit: is er een collectieve entiteit van bedrijven volledig of prominent gewijd aan duurzaamheid, met een breed gedragen missie en visie?
3. Professionaliteit: is de juiste expertise aanwezig en verbindende en dienende competenties, voor structurele ondersteuning van bedrijven in de energietransitie?
4. Publiek-private samenwerking: os er structurele samenwerking tussen bedrijfsleven en (decentrale) overheden?
5. Toegang tot kapitaal: is er toegang tot kapitaal onder gunstige voorwaarden? Bijvoorbeeld een energiefonds, ondernemersfonds of stimulerende regelingen.

Zelf aan de slag met verduurzaming van bedrijventerreinen? Download de snelstartgids (pdf).

Van momentum naar actie

TNO is medeoprichter van het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen. Het programma helpt bedrijventerreinen te verduurzamen en begint met de eerste stap: het verhogen van de organisatie graad. Hoe de verduurzaming van bedrijventerreinen kan worden versneld, lees je in het rapport (pdf) dat TNO samen met de Transitiemakers en CLOK heeft opgesteld in de voorfase van het PVB.