TNO: diverse factoren verantwoordelijk voor burn-out klachten
Burn-outklachten stijgen gestaag sinds het einde van de economische recessie in 2013/2014. TNO deed, op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, onderzoek naar de oorzaken, gevolgen en risicogroepen. Werkgebonden factoren, persoonskenmerken en maatschappelijk oorzaken blijken, al dan niet in combinatie, een belangrijke rol te spelen bij het ontstaan van burn-out gerelateerde klachten.
Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vroeg TNO de achtergronden van de stijging van het aantal burn-outklachten in een breed onderzoek nader te bekijken. TNO deed een literatuurstudie en heeft analyses uitgevoerd op bestaande gegevensbestanden om het ontwikkelen van burn-outklachten en de waargenomen stijging in deze klachten sinds 2014 te verklaren. Ook is uitgebreid gesproken met 60 werknemers die burn-outklachten rapporteerden, met leidinggevenden, werkgevers en sociale partners.
Opeenstapeling van factoren
Het ontwikkelen van burn-out klachten wordt vooral veroorzaakt door een opeenstapeling of combinatie van verschillende factoren. Deze verschillende factoren hangen samen met het werk, de persoon zelf en de maatschappij. Werk-gerelateerde factoren zijn bijvoorbeeld hoge werkeisen, emotionele werkbelasting, geringe steun van de leidinggevende en ontevredenheid over het salaris.
Voorbeelden van persoonskenmerken zijn weinig veerkracht en zelfvertrouwen of een slechte financiële situatie. Maatschappelijke oorzaken lijken vooral via werk- of privéfactoren hun bijdrage aan de ontwikkeling van burn-outklachten te leveren. In de interviews werden ook perfectionisme, personeelstekort, pestgedrag van collega’s en arbeidsconflicten genoemd als belangrijke factoren.
Infographic Burn-out: oorzaken, gevolgen en risicogroepen
Maatschappelijke oorzaken
Bovengenoemde risico’s in het werk of in de persoon kunnen echter ook verwijzen naar meer maatschappelijke oorzaken van burn-outklachten in het werk zoals het werk in de zorg (emotioneel zwaar werk), de toename van baanonzekerheid door flexwerk (ontevredenheid inkomen), de digitalisering (beeldschermwerk) of de economische groei (frequent verzuim).
Verklaring stijging klachten en aanpak
De stijging van burn-outklachten sinds 2014 kon alleen op basis van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) worden verklaard. Irene Houtman, onderzoeker bij TNO: “Persoonskenmerken worden hierin niet uitgevraagd, maar ook een belangrijke factor als ‘steun van de leidinggevende’ verklaarde niet de stijging in burn-outklachten hoewel het een heel sterke voorspeller is voor het ontwikkelen van burn-outklachten. De reden hiervoor is dat dit kenmerk over deze periode niet veranderde. Belangrijkste verklaring van de stijging van de burn-outklachten bleken vooral te zitten in het emotioneel zware werk, onvrede over het salaris, een hoge verzuimfrequentie en langdurig achter een beeldscherm werken.”
Deze oorzaken kunnen aangrijpingspunten bieden voor de aanpak van burn-outklachten. Het voorkómen van uitval als gevolg van deze klachten is belangrijk. Eerder is al aangetoond dat burn-outklachten kunnen leiden tot ernstiger psychische klachten, langdurig verzuim en uitval uit het werk. De kosten die hiermee zijn gemoeid zijn eerder door TNO geschat op 3,1 miljard euro.
Rapport Burn-out: oorzaken, gevolgen en risicogroepen
Neem contact met ons op
-
Irene Houtman
Functie niet bekend-
Standplaats:Leiden - Sylviusweg
-
Telefoon:+31 88 866 53 23
-
E-mail:E-mail Irene
-
Laat je verder inspireren
Hoe creëer je rust en focus in een hectische en veeleisende werkomgeving?
Mindfulness training heeft bewezen invloed op stress, welzijn en concentratie. Hoe bevorderen we dit op het werk? Onderzoek naar omgevingsfactoren is beperkt. TNO deed verkennend onderzoek via literatuur en interviews met experts en topmanagers.
TNO-onderzoek: Burn-outklachten onder jongeren een groeiend probleem
In 2022 gaf 1 op de 4 werknemers in de leeftijd van 18 tot en met 34 jaar aan burn-outklachten te ervaren. Uit cijfers van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van TNO en het CBS blijkt bovendien dat de ernst van ervaren burn-outklachten onder jonge werkenden, die veel klachten hebben, toeneemt.
1 op de 10 werknemers voelde zich in 2022 gediscrimineerd op werk
In 2022 voelde 10 procent van alle werknemers zich in de voorafgaande twaalf maanden gediscrimineerd op het werk. Ervaringen met discriminatie vanwege afkomst, huidskleur of nationaliteit en vanwege leeftijd of geslacht komen op de werkvloer het meest voor. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van het CBS en TNO, die in het laatste kwartaal van 2022 is uitgevoerd onder 61.000 werknemers.
Vier op de tien werkgevers vindt werkdruk een van de belangrijkste arbeidsrisico’s
In 2021 gaf 40% van de werkgevers aan dat werkdruk tot één van de belangrijkste risico’s binnen het bedrijf hoort. Om dit aan te pakken zetten ze vooral in op het verhogen van de autonomie, instellen van een aanspreekpunt en het aanpassen van het werk. Dit blijkt uit de TNO factsheet ‘Werkstress’.
Werkstress en psychosociale arbeidsbelasting
Bij TNO doen we veel onderzoek naar de duurzame inzetbaarheid van medewerkers binnen verschillende organisaties. Ontdek onze tools, innovaties en methoden.