Oudere huizen isoleren vaak goed voor de portemonnee
Voor zes op de tien huishoudens loont het financieel om een oudere woning te isoleren. Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van TNO en het Centraal Planbureau. Na isolatie van de vloer, het dak, de gevel, het glas en de deuren tot de nationale isolatiestandaard houden zes op de tien huishoudens iedere maand netto meer inkomen over dan in de situatie zonder deze isolatiemaatregelen. Desondanks zijn de verschillen in inkomenseffecten tussen én binnen inkomensgroepen vrij groot.
Rapport: Inkomenseffecten van woningisolatie naar de isolatiestandaard
Het onderzoek is een samenwerking van CPB en TNO - april 2023
De inkomenseffecten in het onderzoek lopen uiteen van -5% tot +4%. De resultaten zijn afhankelijk van het inkomen van het huishouden, maar ook van het type huis en de vraag of het een huurhuis of koophuis is. Andere gasprijzen en rentetarieven voor financiering van de isolatie kunnen het aandeel huishoudens met positief inkomenseffect veranderen naar tussen de circa 40% en 70%.
Inkomenseffecten groter bij lagere inkomens
Particuliere huurders en huiseigenaren met lage inkomens profiteren niet of nauwelijks van isolatie van de woning. Daar zijn ook de grotere verschillen te zien in de effecten. Het rapport gaat uit van een overheidssubsidie van 30% van de kosten van isolatie van particuliere huurders en eigenaren van een koopwoning. Het gaat hier in totaal om zo’n 21 miljard euro.
Huishoudens met een sociale huurwoning profiteren het meest van woningisolatie, omdat is afgesproken dat zij geen huurverhoging hoeven te betalen. Corporaties dragen de kosten van de isolatie, die op 18 miljard euro worden geschat.
De verschillen in inkomenseffecten tussen én binnen inkomensgroepen zijn vrij groot, zowel voor de koop- als de huursector en is het meest uitgesproken voor de laagste inkomens. De inkomenseffecten nemen toe naarmate het inkomen van een huishouden lager is. Hoge inkomens kennen een kleiner inkomenseffect van isoleren, omdat de absolute investeringskosten of energiebesparing een minder groot aandeel hebben in het besteedbaar inkomen.
Alle feiten op een rij
Aanvullende cijfers uit het onderzoek naar inkomenseffecten van woningisolatie van CPB en TNO.
"Uit de resultaten blijkt dat inkomenseffecten tussen én binnen inkomensgroepen nog vrij groot kunnen zijn. We zien bijvoorbeeld dat zowel de omvang als de spreiding van de inkomenseffecten toeneemt naarmate het inkomen van een huishouden lager is.”
Nieuw voor Nederland
CPB en TNO analyseren het inkomenseffect van individuele huishoudens door te kijken naar hogere woonlasten door investeringen om aan de isolatiestandaard te voldoen, minus de verlaagde energierekening ten gevolge van isolatie. Een dergelijk onderzoek is nieuw voor Nederland.
Naast de inkomenseffecten voor huishoudens en de maatschappelijke kosten vanwege overheidssubsidies en de bijdrage vanuit corporaties zijn er ook baten die zijn niet doorgerekend, zoals een beter wooncomfort, waardestijging woningen, minder gevoeligheid voor veranderingen van de energieprijzen, de mogelijkheid om over te stappen op lage temperatuurverwarming en CO2-reductie.

"Wij hebben voor alle woningen in Nederland die gebouwd zijn voor 1992 berekend wat het kost om ze te isoleren en hoeveel energie daarmee kan worden bespaard. Er blijkt niet zoiets te zijn als een gemiddelde woning. Er is dus een grote spreiding van de investeringen die nodig zijn en de hoeveelheid energie die per woning bespaard kan worden. Isolatie zal dan ook vaak een kwestie van maatwerk zijn. ”
Energiearmoede- en klimaatbeleid
Deze studie stoelt op het nieuwe Hestia-model, ontwikkeld door TNO en het Planbureau voor de Leefomgeving. Dit model simuleert de energetische kwaliteit van alle Nederlandse woningen. De kosten en baten van woningisolatie per woning zijn gekoppeld aan microdata van het CBS en het CPB-model MIMOSI. Deze analyse kan helpen om meer zicht te krijgen op de mogelijkheden om de gevolgen van de hoge energieprijzen structureel aan te pakken.
Neem contact met ons op
Laat je verder inspireren
Waarom kiezen mensen (niet) voor een elektrische auto?
Om de klimaatdoelstellingen te halen stimuleert de overheid elektrisch vervoer met gericht beleid. TNO deed in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzoek naar wat consumenten beweegt of afremt elektrisch te gaan rijden.


TNO-onderzoek geeft inzicht in levens van huishoudens met energiearmoede
TNO deed onderzoek naar de levens van mensen die te maken hebben met energiearmoede. Door interviews kreeg TNO een gedetailleerd en diepgaand inzicht in welke problematiek de huishoudens ervaren, hoe ze hier mee omgaan en waar ze vanuit hun eigen perspectief mee geholpen zouden zijn.


Verschillen in kwetsbaarheid voor hoge energieprijzen vraagt om gericht beleid
Een nieuwe TNO-studie geeft inzicht in de financiële kwetsbaarheid van huishoudens op de langere termijn als gevolg van hoge energieprijzen. Het onderzoek laat zien dat de mate waarin verschillende huishoudens kwetsbaar zijn voor hogere energieprijzen, sterk afhankelijk is van hun inkomen, woningkwaliteit en eigendomssituatie.


Forse energiebesparing dankzij subsidies voor verduurzaming koopwoningen
In 2022 werden via de diverse financieringsregelingen circa 190.000 energiebesparende maatregelen genomen. Dak- en vloerisolatie en warmtepompen bleken de populairste maatregelen te zijn. De gemiddelde gerealiseerde energiebesparing ligt tussen de 16% en 47% per woning.


Steunmaatregelen energiearmoede hebben positieve effecten
Uit ons onderzoek blijkt dat de steunmaatregelen positieve effecten hebben gehad op de portemonnee, de woning en de fysieke, mentale en sociale gesteldheid van de bewoners.

