Stikstofemissie en -depositie in Nederland

Verklarende aanvulling op TNO factsheet stikstof

In het TNO factsheet emissies en depositie van stikstof in Nederland heeft TNO stikstofemissie door zeescheepvaart niet uitgesplitst vermeld in een aantal figuren. Daarover is onduidelijkheid ontstaan die door een uitgebreidere toelichting in de factsheet voorkomen had kunnen worden.

Het CBS hanteert in zijn statistieken een emissie door scheepvaart van 123,6 Kton NOx. Het gedeelte binnenvaart (27,9 Kton) is in de factsheet als Nederlandse emissie opgenomen (zie Figuur 1. van de factsheet.) De NOx emissie van de zeescheepvaart is niet genegeerd, maar wel degelijk meegenomen in onze depositieberekeningen. De emissie is daar niet “Nederland” genoemd maar “Buitenland”.

Dit is conform de berekeningsmethode van RIVM. Zie https://www.clo.nl/indicatoren/nl0507-herkomst-vermestende-depositie quote ”Om het uitstotende oppervlak gelijk met het ontvangende oppervlak (Nederlands grondgebied) te houden, zijn bij de berekeningen van de import/export-verhouding zeescheepvaart emissies toegekend aan het buitenland."

De bijdrage aan de totale N depositie in Nederland van internationale scheepvaart zit dus in de categorie “Buitenland” verwerkt. De bijdrage van de binnenvaart is om deze reden wél expliciet benoemd.

Hoe groot is de bijdrage van zeescheepvaart aan depositie dan ongeveer? 

De NOx emissie van scheepvaart op de Noordzee draagt ongeveer 2% bij aan de totale depositie in Nederland (zie ook https://www.clo.nl/indicatoren/nl0507-herkomst-vermestende-depositie). Deze 2% bijdrage wordt veroorzaakt door emissie op de hele Noordzee. Het CBS rapporteert enkel over het Nederlands Continentaal Plat (95,8 Kton voor 2017) terwijl in de modellering van depositie scheepvaartemissie van de hele Noordzee is meegenomen.

Hoe kan de bijdrage zo beperkt zijn? 

Internationale scheepvaart is een belangrijke bron van NOx emissie. Echter, lang niet alle uitgestoten NOx op de Noordzee bereikt Nederland. Dat is enkel bij een bepaalde windrichting het geval. Daarnaast betreft het de emissie van NOx en niet die van NH3. NOx verspreidt zich veel verder, een deel zal dus over Nederland heen waaien maar hier niet neerslaan. NH3 is de stikstofverbinding die het meest relevant is voor de problematiek rond de PAS omdat die relatief snel, dus lokaal, neerslaat.