PSYCAT: Slim en betrouwbaar meten van psychosociale problemen bij kinderen

Psychosociale problemen, zoals gedrag en emotionele problemen, komen vaak voor bij kinderen en kunnen kinderen ernstig belemmeren in hun functioneren. Het is daarom belangrijk om deze problemen bij kinderen in een vroeg stadium te signaleren. Daarbij zijn vragenlijsten een belangrijk hulpmiddel. TNO heeft een slimme online methode ontwikkeld, Psycat, om met zo min mogelijk vragen een optimaal resultaat te behalen.

Wat is de Psycat?

De Psycat is een online oudervragenlijst voor het meten van psychosociale problemen bij kinderen (internaliserende problemen, externaliserende problemen, hyperactiviteit en totaal). De Psycat maakt gebruik van CAT, computerized adaptive testing. Met deze techniek wordt na elk gegeven antwoord een schatting gemaakt van de zwaarte van eventueel aanwezige problematiek. Vervolgens wordt gekeken welk vervolgvraag die schatting kan verbeteren. Zo kunnen allerlei vragen overgeslagen worden, omdat ze niet relevant zijn. Er is een versie voor ouders van twee- tot vierjarigen en een voor de leeftijdsgroep van zeven tot twaalf jaar.

Voordelen van de Psycat

De Psycat is een alternatief voor bestaande instrumenten om psychosociale problemen bij kinderen te signaleren, zoals de Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). In vergelijking met bestaand vragenlijsten (zoals de SDQ) biedt de Psycat de volgende voordelen:

• De Psycat is een kort adaptief instrument, irrelevante vragen worden niet aan ouders gevraagd. Ouders beantwoorden gemiddeld totaal 12 tot 16 vragen.
• De Psycat geeft niet alleen betrouwbare informatie of er problemen zijn, maar ook van welkeaard de problemen zijn (internaliserend, externaliserend, hyperactiviteit).
• De resultaten worden weergegeven in een gemakkelijk leesbare grafische weergave.

Onderzoek naar de Psycat

De Psycat is een betrouwbaar en valide instrument. De Psycat kan een goed onderscheid maken tussen kinderen met en zonder psychosociale problemen. Dit is gebleken uit verschillende simulatieonderzoeken en een onderzoek in de JGZ-praktijk. Een recente pilot naar de bruikbaarheid in een Jeugdgezondheidszorg organisatie laat zien dat ouders en professionals enthousiast zijn om de Psycat te gebruiken.

Nu de wetenschappelijke ontwikkeling van Psycat vrijwel is afgerond en het voor vroegsignalering zijn waarde in de praktijk heeft aangetoond ligt het voor de hand dat een commerciële partij de activiteiten voortzet. Daarbij is het van belang dat de Psycat goed aansluit op de dagelijkse zorgpraktijk, zoals aansluiting op het digitale dossier.

Is jouw (jeugdgezondheids) zorgorganisatie geïnteresseerd om gebruik te maken van de Psycat? Neem dan contact op met Meinou Theunissen.