CO2-neutrale industrie
De Nederlandse industrie is verantwoordelijk voor ruwweg een derde van de CO2-uitstoot in ons land. Op weg naar een CO2-neutrale industrie in 2050 is het doel dat deze schadelijke emissies met de helft zijn teruggebracht in 2030. TNO ondersteunt overheden en bedrijfsleven bij deze transitie met haalbaarheids- en transitiestudies en technologieontwikkeling. Dat doen we steeds meer in grote samenwerkingsverbanden, met verschillende bedrijven en kennisinstellingen.
4 manieren om de industrie CO2 neutraal te maken
Verschillende wegen leiden tot het industrieel produceren zonder CO2 uitstoot. Het gaat er dan om klimaatneutraal in de energiebehoefte van de industrie te voorzien. Eén daarvan is elektrificatie van productieprocessen.
Duurzaam opgewekte elektriciteit vervangt dan de fossiele brandstoffen die de industrie nu nog in grote hoeveelheden gebruikt. Andere belangrijke stappen zijn het grootschalig gebruik van groene waterstof en het afvangen, opslaan en hergebruiken van CO2.
Verduurzaming van de industriele warmtehuishouding
Voor het realiseren van de klimaatdoelstellingen in de industrie is meer onderzoek en ontwikkeling nodig naar industriële warmtetechnologieën. Meer dan 80% van het industriële energiegebruik is gerelateerd aan de inzet van warmte.
De warmtevraag in de industrie strekt zich uit van temperaturen onder de 100°C tot wel 1500°C in een groot aantal verschillende processen. Deze warmtevraag wordt momenteel vrijwel volledig gedekt door de inzet van fossiele energiedragers (gas, olie, kolen) met bijbehorende CO2-emissies.
TNO ontwikkelt technologieën en processen die het (fossiele) energiegebruik voor warmte in de industrie verlaagt, de energiekosten verlaagt en de CO2-emissisies reduceert. Dit wordt op verschillende manieren gerealiseerd.
Zo wordt onderzocht hoe hoge temperatuur warmte kan worden geleverd met CO2-neutrale brandstoffen (biomassa, waterstof, duurzame elektriciteit, metaalbrandstoffen). Daarnaast ontwikkelt TNO technologie voor het verhogen van de intrinsieke efficiency van een industrieel proces en voor het hergebruik en opwaarderen van industriële restwarmte middels warmtepomp- en warmteopslagtechnologie.

TNO ontwikkelt innovatieve technologieën en processen die het fossiele energiegebruik van de industrie, de energiekosten en de CO2-emissisies verlagen.
Lees verderAfvang en nuttig hergebruik CO2
In de petrochemische industrie, bij raffinaderijen, afvalverwerkers en staalbedrijven is veel winst te boeken door CO2 af te vangen. We hebben verschillende technologieën ontwikkeld, waarvan Sorption Enhanced Water-Gas Shift proces (SEWGS) nu door de industrie wordt omarmd.
Met deze absorptietechnologie, met vaste sorbentia, kan de staalindustrie CO2 op een relatief goedkope manier tijdens het productieproces verwijderen. Dat betekent dat afvang aan de schoorsteen niet langer nodig is. Daarnaast is SEWGS een revolutionaire Nederlandse platformtechnologie die bijzonder aantrekkelijk is voor de productie van blauwe waterstof uit industriële restgassen en synthesegas. De industrie kan er bovendien goedkoper, energiezuiniger en grootschaliger waterstof mee produceren dan momenteel mogelijk is met groene waterstof.
Een andere veelbelovende technologie is gebaseerd op vloeistoffen en is inmiddels van lab tot demonstator gepromoveerd, de laatste stap vóór marktintroductie. Bij afvalverwerkers analyseren we vrijkomende rookgassen met onze unieke mobiele afvanginstallatie. Deze metingen kunnen worden gebruikt voor het ontwerpen en bouwen van installaties om grootschalig CO2 af te vangen, die nuttig product gebruikt kan worden in bijvoorbeeld de glastuinbouw.
Verder werken we in onzeNET-faciliteit aan het evalueren en ontwikkelen van technologieën om CO2 direct uit de lucht te halen: de zogeheten negatieve emissie. Dat alles moet leiden tot het terugbrengen van de 400 ppm CO2 (parts per million) in de atmosfeer terug te brengen naar het pré-industriële niveau van 300 ppm.

De industrie verduurzamen door CO2 af te vangen vóór verbranding, waardoor emissie naar de atmosfeer wordt voorkomen. Het is mogelijk met de Nederlandse doorbraaktechnologie SEWGS.
Lees verderToekomstige energie-infrastructuur
Grootschalige opwekking van elektriciteit op zee vereist inpassing in het energiesysteem op land en de ontwikkeling van grootschalige opslagcapaciteit om wisselende vraag en aanbod van energie te balanceren. Omzetting van elektriciteit van offshore wind naar waterstof biedt een mogelijkheid om energie zowel in de vorm van elektriciteit als moleculen te transporteren en op te slaan.
Als deze omzetting op zee gebeurt is transport van energie ook goedkoper dan transport via een elektriciteitskabel. Aan land is de groene waterstof nuttig in te zetten in industrie, gebouwde omgeving of voor transport. Naar verwachting wordt het na 2030 commercieel interessant waterstof op zee te produceren.
Dit alles vergt echter een aanpassing aan bestaande infrastructuur (hergebruik) en ook deels de aanleg van nieuwe infrastructuur. Ook voor andere duurzame gassen (groen gas, synthetische gassen en CO2) en grondstoffen/halffabrikaten is mogelijk nieuwe infrastructuur nodig. TNO is betrokken bij alle grote initiatieven op dit gebied, altijd in samenwerking met overheden en het bedrijfsleven. Dat doen we onder meer:
- In het North Sea Energy programma (NSE) waar onderzoek wordt gedaan naar systeemintegratie op de Noordzee;
- Met PosHYdon, een proef om op een platform op de Noordzee groene waterstof te produceren;
- Met Duitsland in HY3 om groene waterstof van de Noordzee naar de industriële clusters in Nederland en het buitenland (Antwerpen en Roergebied) te brengen.
- In HyDelta wordt naar de inpassing van waterstof in de bestaande gasnetten voor transport en distributie gekeken.
We richten ons hierin zowel op de ontwikkeling van technologieën als op de economische haalbaarheid, de betaalbaarheid, leveringszekerheid en de veiligheid van de infrastructuur.
Schone waterstof
We werken aan efficiënte en betaalbare technologieën om CO2-vrije waterstof te produceren. Dat kan via elektrolyse met elektriciteit uit wind en zon. Maar de techniek is nog te duur en te kleinschalig. Samen met innovatieve bedrijven organiseren we een ecosysteem van partijen als apparatenbouwers, leveranciers van materialen en andere relevante partijen om elektrolyse naar industriële schaal te brengen.
Daarbij zetten wij het Faraday lab in, de grootste en meest geavanceerde waterstof onderzoeksfaciliteit in Europa. Om de waterstofeconomie ook op kortere termijn mogelijk te maken doen we ook technologieontwikkeling naar de productie van waterstof uit aardgas (klimaatneutraal) en biomassa (klimaatpositief).
Biobased en synthetische brandstoffen en chemicaliën
Voor de verduurzaming van zwaar transport, zee- en luchtvaart, zijn CO2-neutrale brandstoffen nodig. We werken aan productietechnologie voor zowel biobrandstoffen als synthetische brandstoffen. Uit reststromen als afvalhout en agrarische residuen zijn waardevolle chemicaliën en brandstoffen te maken.
In ons biofuels lab werken onze experts met bedrijven aan betaalbare oplossingen om deze reststromen aan biomassa om te zetten in milieuvriendelijke biobrandstoffen. Daarnaast richten we ons op de ontwikkeling van technologieën om synthetische brandstoffen te produceren, gemaakt uit CO/CO2 en waterstof.
Radicale veranderingen industrie
Naast onze innovaties om tot een CO2-vrije industrie te komen werken we aan concepten om verschillende sectoren van de industrie die nu draaien op fossiele brand- en grondstoffen radicaal anders in te richten. Het gaat hier om technologische ontwikkelingen op lange termijn met een horizon van tien tot twintig jaar.
Hierbij werken experts uit zeer uiteenlopende disciplines samen aan het bedenken van nieuwe processen, materialen, met inachtneming van de gevolgen voor de samenleving. De inzichten die deze exercities en experimenten delen wij met bedrijfsleven en overheid.
In 2020 is de wereld getroffen door COVID-19 en is de uitstoot van CO2 significant gereduceerd. Tegelijkertijd zijn we anders gaan werken, reizen en communiceren. De vraag is of door de Corona pandemie er een blijvend effect zal zijn wat de CO2 uitstoot zal verlagen en de energie transitie zal versnellen. Gaan we minder reizen en energie verbruiken na het herstel, en gaat de energie transitie nu echt versnellen waardoor de doelen in zicht zijn? Partners in de World Energy Council in Nederland, waaronder PWC, Rabobank, NEC, Shell, EBN, DNV, Vattenfall, Havenbedrijf Rotterdam, VOPAK en TNO hebben hier samen onderzoek aan gedaan, en de resultaten zijn samengevat in het rapport: About black swans and green futures.
- Artificiële intelligentie
- Toepassingsgebieden
- Use cases
- Programmalijn 1: Veilige autonome systemen in een open wereld
- Programmalijn 2: Verantwoorde besluitvorming mens-machine interactie
- Secure learning in witwasdetectie
- Eerlijke besluitvorming op de arbeidsmarkt
- Secure learning in diabetes-2 advies
- Diagnose voor printeronderhoud
- Bodemdaling monitoren
- Eerlijke besluitvorming in het recht
- Augmented werknemer in smart industry
- Energiebalans voor smart homes
- Secure learning in oncologie onderzoek
- Innovatie monitoring in beleid
- Nieuws
- NL AI Coalitie investeert in Appl.AI-programma
- Versnelde AI ontwikkelingen door krachtenbundeling TNO en Nederlandse AI Coalitie
- Appl.AI Events
- Defensie & Veiligheid
- Roadmaps
- Operations & Human Factors
- Adaptieve Krijgsmacht
- Klimaatkamers voor onderzoek naar menselijk presteren
- Desdemona: De ultieme bewegingssimulator
- LT-lab: het laboratorium voor leertechnologie van TNO
- Prestatie- en gezondheidsmonitoring
- Bewegingsziekte en inzetbaarheid
- Operationele militaire prestatie in een virtuele wereld
- SUPRA
- Integratie van Live, Virtual en Constructive Simulatie
- Concept Development & Experimentation
- LRVD: Lucht- en Raketverdediging
- Helikopterstudies
- TNO ACE: Advanced CD&E Environment
- JROADS
- FACSIM
- Operationele analyse in het veld bij militaire operaties
- MARVEL / Comprehensive Approach
- SketchaWorld
- Integrale aanpak patrouilleschepen Koninklijke Marine
- Camouflage
- Doorbraak in schreeuwend personeelstekort
- Information & Sensor Systems
- Maritieme veiligheid
- Digitale Weerbaarheid Nederland
- Risicobeperking bij escalatie in de ruimte
- LFAS - Low Frequency Active Sonar
- Tanker Remote Vision System
- Platformsignaturen
- TNO geeft vorm aan de toekomst van MMIC’s en RFIC’s
- SAKAMATA: sonar en zeezoogdieren
- PARANOID: snelle informatieverwerking
- Mijnanalyse en dreigingsevaluatie
- Scheepsakoestiek en onderwaterakoestische signaturen
- PERSEUS Wind Turbine Radar Interference Assessment tool
- Elektromagnetische veiligheid
- Opbouwen van cybervermogens
- Maritieme operaties
- Het oceaanmilieu
- Nationale Veiligheid
- Nederland veiliger met data en intelligence
- Crisisbeheersing: nieuwe uitdagingen, nieuwe kansen
- Met technologie betere terrorismebestrijding
- De lerende professional: weerbaar en duurzaam inzetbaar
- Wetenschappers schieten crime fighters te hulp
- Cybersecurity: het belang van integrale oplossingen
- Protection, Munitions & Weapons
- Beheersen en analyseren van wapensystemen
- Weapon Effects & Protection Center
- Vuurkracht
- Ballistisch onderzoek van wereldformaat
- Ballistische Prestaties en Persoonlijke Bescherming
- Bescherming en overlevingsvermogen voertuigen
- Energetische Materialen
- Materialen voor beschermingsconcepten
- Munitieveiligheid
- Bestrijding van geïmproviseerde explosieven
- Bescherming/overlevingsvermogen militaire infrastructuur
- Bescherming en overlevingsvermogen van infrastructuur
- Chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) bescherming
- Expertisegroepen
- Radar Technology
- Intelligent Imaging
- Intelligent Autonomous Systems
- Acoustics & Sonar
- Weapon Systems
- Explosions, Ballistics and Protection
- Human Behaviour and Training
- Networked Organisations
- Human Performance
- Military Operations
- Modelling, Simulation & Gaming
- Electronic Defence
- Chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) bescherming
- Energetische materialen
- Human Machine Teaming
- EnergieTransitie
- Roadmaps
- Hernieuwbare elektriciteit
- Naar grootschalige opwekking van windenergie
- Windmolenparken op zee in hogere versnelling
- Systeemintegratie windenergie
- Maximaliseren waarde windenergie in toekomstige energiemix
- Benodigde infrastructuur voor inpassen wind op zee in het energiesysteem
- Veilig en flexibel integreren en controleren van windparken in hybride energiesysteem
- Energie-eilanden voor conversie, transport en opslag
- Windparken in synergie met maatschappij en omgeving
- Elektriciteitsnet stabiel houden bij overvloed aan wind en zon
- Nieuwe technologie windenergie
- Innovatie en opkomst van zonne-energie
- Verantwoorde zonneparken
- Zonneparken: In My Backyard Please!
- Zonnepanelen op landbouwgrond
- Onderzoek biodiversiteit zonneparken
- Beter ontwerp zonneparken
- Besparingen op onderhoud zonneparken
- Drijvende zonnepanelen op binnenwateren
- Drijvende zonnepanelen op zee
- Nationaal Consortium Zon in Landschap
- Nationaal Consortium Zon op Water
- Fieldlab drijvende zonnepanelen
- Fieldlab omgevingseffecten
- Zonne-energie in bouw en infrastructuur
- Nieuwe generatie zonnepanelen in gevel verwerkt
- Ramen die zonne-energie opwekken
- Veiligheid zonnesystemen
- Zonnewarmte benutten
- Daken benutten voor zonne-energie
- Zonne-energie in wegdek en wegbermen
- Geluidsschermen produceren zonne-energie
- Zonnepanelen op dijken
- Nationaal Consortium Zon op Infra
- Outdoor testfaciliteit SolarBEAT voor BIPV(T)
- Auto’s op zonne-energie
- Mass customization
- Rendement zonnepanelen stijgt, kosten dalen
- Nieuwe technologieën maken pv veelzijdiger
- Webinar #1: Zonne-energie op weg naar impact
- Webinar #2: Betaalbare zonne-energie van elk oppervlak
- Webinar #3: Innovaties in zonne-energie technologie
- Webinar #4: Tijd voor duurzame zonne-energie
- 14 dingen die je moet weten over zonne-energie
- Waarom Europa zijn eigen zonnepanelen moet gaan produceren
- Systeemtransitie
- De sociale aspecten van de energietransitie
- TNO-faciliteiten voor onderzoek naar omgevingseffecten zonne- en windenergie
- Effectieve interventies om energie efficiëntie te vergroten en energiearmoede te verlagen
- Groen en Gemak onder één dak: ontzorg bewoners bij verduurzamen huis
- Effectiever energiemanagement in de industrie
- Financiering van de energietransitie
- Energiearmoede
- Scenario’s voor klimaatneutraal energiesysteem
- Zó werkt energie in Nederland
- De toekomst in kaart om juiste keuzes te kunnen maken
- Burgerparticipatie Regionale Energiestrategie
- Windturbines en de impact op huizenprijzen
- De energietransitie moet sneller
- Waterstof als alternatief voor aardgas
- Slimme diensten in huis stimuleren duurzaam energiegebruik
- Een betrouwbaar, betaalbaar, duurzaam en rechtvaardig energiesysteem
- Innovatie maakt de energietransitie goedkoper
- Succesvolle wijkaanpak: motiveer bewoners
- Afgewogen beslissen over aardgasvrije toekomst
- Bewoners betrekken sleutel tot succes verduurzaming
- Comfortabel en betaalbaar naar aardgasvrije wijken
- Stimulans VvE’s voor verduurzamen woningen
- TNO Webinars: Hoe maken we Nederland aardgasvrij?
- Maak het de huiseigenaar aantrekkelijk
- Gemeentelijke besluitvorming warmtenetten: leren van koplopers
- Drijfveren en barrières aardgasvrij wonen in kaart
- De kracht van het collectief
- CO2-neutrale industrie
- CO₂-uitstoot terugdringen door afvang, gebruik en opslag
- Multi-partner ALIGN-CCUS project
- STEPWISE en FReSMe: CO2-reductie oplossingen voor de staalindustrie
- 3D-printen voor een hogere CO2-afvangproductiviteit
- CEMCAP
- Terugdringen emissies staalindustrie
- On-site CO₂ Capture Services: uitstoot kosteneffectief terugdringen
- CO₂-afvang bij AVR
- SEDMES: Efficiënte technologie om CO2 om te zetten in nuttig product
- Waterstof voor een duurzame energievoorziening
- Optimalisatie productieproces waterstof
- Opslag en transport waterstof
- Waterstof als nieuwe brand- en grondstof
- H-vision: versneld CO2-arme industrie met blauwe waterstof
- 15 dingen die je moet weten over waterstof
- Wereldprimeur: waterstof productie op de Noordzee
- Toekomstige internationale keten groene waterstof in kaart
- Kansen groene waterstof voor de maakindustrie in kaart gebracht
- TNO over kabinetsvisie waterstof: begin nu
- Faraday lab: optimaliseren en opschalen elektrolyse
- Waterstof uit wind op zee
- Onderzoekscentrum voor optimaliseren en opschalen groene waterstof
- Blauwe waterstof effent weg voor groene waterstof
- Duurzame energie, chemie en materialen uit biomassa via thermochemische conversie
- ARBAHEAT - Duurzame toekomst voor kolencentrales mogelijk door omschakeling op biomassa
- AMBITION Geavanceerde biobrandstofproductie uit ligninerijke residuen
- BECOOL EU Brazilië-samenwerking op het gebied van geavanceerde biobrandstoffen
- Horti-BlueC - een nieuwe EU-samenwerking ter vermindering van bioafval en CO2-voetafdruk in de tuinbouw
- UNRAVEL - valorisatie van lignocellulose biomassa
- MacroFuels geavanceerde biobrandstoffen op basis van zeewier
- BRISK2 Biofuel Research Infrastructure for Sharing Knowledge
- Nieuwe faciliteit voor zeewier processing
- Uniek biofuels lab: transport verduurzamen met biobrandstoffen
- Duurzame vliegtuigbrandstoffen uit CO2 en water
- Afvalwaterbehandeling en recycling van plastics
- Transitie naar e-fuels: een strategie voor HIC Rotterdam
- Hergebruik bestaande infrastructuur om de energietransitie te versnellen
- Verduurzamen industriële warmtehuishouding
- 4 manieren om de industrie CO2 neutraal te maken
- Onderzoeksfaciliteit Industriële Elektrificatie versnelt vergroening Rotterdamse haven
- Mollier faciliteit: innoveren in industriële droogtechnologie
- Onderzoeksfaciliteit voor negatieve CO2 emissies
- Carnot lab versnelt verduurzaming industrie
- Efficiënt gebruik van energie en grondstoffen in de industrie
- E-Champ: Energy-efficient Combined Heat And Mass Process
- COSMOS: Organische oplossende nanofiltratie membranen op goedkope keramische dragers
- HEADLINES: Warmte-geïntegreerde destillatie die innovatieve ethyleenkrakers mogelijk maakt
- EuRyDice: Energie-efficiënte valorisatie van componenten uit processtromen
- SEWGS: revolutionaire technologie voor CO2-reductie
- e-Mission MOOI: TNO steunt Dow en Shell bij elektrisch kraken
- Elektrolysers: kansen voor de maakindustrie
- CO2-reductie vraagt om verbetering van industriële processen
- De industriële energietransitie haalbaar en betaalbaar
- Versneld industrie verduurzamen met TNO Green Print
- Duurzame ondergrond
- Naar een duurzaam gebruik van de ondergrond
- Naar een energie producerende gebouwde omgeving
- Versnelde renovatie van woningen en gebouwen
- Versnelde verduurzaming lokale warmtevoorziening
- Duidelijkheid duurzaamheid geothermie
- Innovatielab geothermie open voor ondernemers
- Betaalbare en duurzame warmte
- Ontwikkeling geothermie versnellen en opschalen
- Warmteopslag ondergronds op grote schaal realiseren
- Warmtenet van de toekomst: duurzaam, flexibel, betaalbaar
- Bedrijventerreinen versneld energiepositief
- Toekomstbestendige warmtenetten: een nieuw ontwerp
- DGE-ROLLOUT: Aardwarmte uit diepe geologische lagen in Noordwest-Europa
- Innovatieve boortechniek voor winnen aardwarmte
- Kostenreductie mogelijk voor geothermische stadsverwarming
- Impuls verduurzaming door aanpak bedrijventerreinen
- Traditionele brand- en grondstoffen
- Expertisegroepen
- Adviesgroep Economische Zaken
- Applied Geosciences
- Biobased en Circulaire Technologieën
- Energietransitie Studies
- Geo Data & IT
- Geomodelling
- Heat Transfer & Fluid Dynamics
- Solar Energy
- Solar Technologies & Applications
- Sustainable Process & Energy Systems
- Sustainable Technologies for Industrial Processes
- Windenergie
- Industrie
- Roadmaps
- Flexibele en vrije-vorm producten
- Space & Scientific Instrumentation
- Semiconductor Equipment
- Smart Industry
- Expertisegroepen
- Bouw, Infra & Maritiem
- Roadmaps
- Veilige en Duurzame Leefomgeving
- Ruim baan voor duurzamer beton
- Infrastructuur
- Duurzame gebouwen: naar een energieproducerende gebouwde omgeving
- Innovatie in de bouw door kennisdeling en advisering
- Glastuinbouw: verduurzamen met datagedreven bedrijfsvoering
- Digitalisering in de bouw
- BTIC bevordert wonen en werken in klimaatneutrale bouw en infrastructuur
- Maritieme structuren
- Deeltraject Industriële Modulaire Prefab Emissieloos bouwen
- Expertisegroepen
- Circulaire Economie & Milieu
- Roadmaps
- Expertisegroepen
- Gezond leven
- Roadmaps
- Health Technology & Digital Health
- Biomedical Health
- Work
- Duurzame arbeidsparticipatie voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt
- Toekomstbestendige arbeidsmarkt
- Mismatch arbeidsmarkt vraagt om matching op skills
- Toekomstbestendige organisaties: innovatief en lerend
- Inzicht in de verandering van werk door technologie
- Gezond, veilig en productief werken
- Gezond werken met stoffen
- Monitoring van de arbeidssituatie
- Veilig werken
- Duurzame inzetbaarheid
- Maatschappelijk Programma Arbeidsomstandigheden (MAPA) voor SZW
- MIDI: MeetInstrument Determinanten van Innovaties
- Asbest innovaties en onderzoek
- Exposure assessment en -management van asbestvezels
- Innovatie en uitvoering van asbestdetectie in lucht, bodem en water
- Technologische innovaties voor toepassingen in de asbestbranche
- Blootstellingen die onze gezondheid beïnvloeden
- Psychosociale arbeidsbelasting integraal aanpakken
- Stimuleren van diversiteit en inclusie op de arbeidsmarkt
- Youth
- I-JGZ: Geïntegreerde en gepersonaliseerde digitale innovaties voor gezonde jeugd
- Digitale GIZ: een aantrekkelijk hulpmiddel
- Wil je jeugdarts KNMG worden? Of je competenties als opleider verder ontwikkelen?
- Didactische scholingen voor opleiders
- De eerste duizend dagen van het kind
- Eerste levensjaren: sleutel tot gezonde groei en ontwikkeling
- Gezond opvoeden zorgt voor een gezonde en weerbare jeugd
- Gezond opgroeien
- Innovatie effectieve zorg voor de jeugd
- Mondzorg jeugd
- Werkplaats SAMEN voor een betere zorg voor jeugd
- iGrow – de groei app van TNO
- Direct tot de kern met de samenstarten app
- TNO begeleidt anti-pestbeleid op scholen
- Preventieve aanpak echtscheidingsproblematiek
- De gezonde wijk
- Groeidiagrammen in PDF-formaat
- Groeidiagrammen prematuren, leeftijd 25-36 weken
- Bestellen Groeidiagrammen
- Kinderen met Downsyndroom
- Groeicalculator voor professionals
- Groeicalculator voor ouders
- De BMI-meter voor kinderen
- Gewichtsverlies bij borstgevoede baby's
- Landelijke Groeistudie toont toename overgewicht kinderen
- Richtlijnen voor Jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg
- Volg de ontwikkeling van kinderen met de Van Wiechenfilmpjes
- Het Blije Baby Onderzoek
- Expertisegroepen
- Mobiliteit & Logistiek
- Roadmaps
- SMART and Safe Traffic and Transport
- Societal impact for accessibility and liveability
- Op feiten gebaseerde beslisinformatie voor gemeentes
- Hanteerbaar maken van disruptieve technologieën
- Bereikbare, gezonde en vitale steden
- Smart Urban Mobility: bereikbare, gezonde & vitale steden
- Kennisbundeling voor vitale, leefbare en duurzame steden
- Hoe realiseer je een Slimme en Gezonde Stad?
- Implementatie van de Omgevingswet versnellen
- Onderzoek naar bijdrage schoolzones aan beweging jeugd
- Tankterminal van de toekomst sensoren meten permanent en realtime rond de tankopslag
- Sensing voor een veilige gezonde leefomgeving
- FOUNTAIN geeft inzicht in effecten van interventies
- Schonere lucht, water en bodem door krachtenbundeling in milieulab
- Big data ecosystems: samenwerken aan datagestuurde steden
- Smart Sustainable Districts: innovatieve oplossingen voor stedelijke transformatie
- Kennismediation bij gebiedsontwikkeling
- Climate Proof Cities
- INCAH – infrastructuur en klimaatverandering
- Mobiliteitstransitie
- Mobiliteit inrichten
- Smart mobility and logistics
- Data Driven Logistics
- De Smart Data Factory for logistics
- Efficiënt goederen afhandelen
- Logistieke innovatie: internationale handel efficienter en veiliger maken
- Serious gaming logistiek leidt tot innovatieve oplossingen
- Afvallogistiek
- Slim containers vervoeren
- Slim datagebruik voor logistieke innovaties
- Slimme bouwlogistieke concepten in de praktijk
- Synchromodaliteit efficiente, flexibele en duurzame logistieke sector
- Veiligheid van kegelschepen verhogen
- Wachttijden op containerterminal voorspellen
- Toepassen smart data verbetert logistieke performance
- Eerste stappen richting zelforganiserende logistiek
- Connected Automated Transport
- Visie extramurale zorg 2030
- Smart vehicles
- Smart Mobility Research Centre (SMRC)
- Sustainable Traffic and Transport
- Sustainable Mobility and Logistics
- Verbeteren luchtkwaliteit door monitoring werkelijke uitstoot
- Emissies bestelauto’s belangrijk voor luchtkwaliteit
- Emissies voertuigen over langere tijd meten
- Prototype - Elektrisch Variabele Transmissie
- Uitstoot van fijnstof door dieselvoertuigen
- Onderzoeken ten behoeve van emissieregistratie
- Emissiefactoren voor het wegverkeer
- Emissiemetingen aan treinen, schepen en bouwmachines
- Emissiemetingen aan tweewielers
- Emissiemetingen aan personen en bestelauto's
- Emissiemetingen aan vrachtwagens en bussen
- Smart Emissions Measurement System (SEMS)
- Emissies van voertuigen in de praktijk Euro 5 diesel
- Emissiemetingen in de praktijk
- De transitie naar CO2-neutrale mobiliteit in 2050
- Duurzame logistiek
- Innovatie in logistiek maakt steden schoon
- Samenwerken en experimenteren in stedelijk logistieke living labs
- Binnenvaart en rondvaart schoon en zuinig maken
- Methoden voor bepalen carbon footprint
- Het verlagen van de CO2-uitstoot door commercieel wegvervoer
- Outlook op CO2 reductie in het internationaal goederenvervoer
- CO2-uitstoot in de logistiek
- Emissiefactoren voor Stikstofdepositieberekeningen
- Sustainable Vehicles
- Schone scheepvaart: naar een duurzame scheepvaart
- Expertisegroepen
- Informatie & Communicatie Technologie
- Roadmaps
- Fast open infrastructures
- Networks
- Trends & ontwikkelingen in de digitale samenleving: 5G
- TNO-rapport doorslaggevend in juridische procedures
- Rekenmethode UTOPIC bespaart Essent Kabelcom miljoenen
- Monitor Draadloze Technologie
- TNO expert report the decisive factor in legal procedures
- Future Network Services: communicatienetwerken voor en door Nederland
- Digital Policy
- Sport en Media Technologie
- Social XR
- Data sharing
- Trusted ICT
- Efficiëntie, effectiviteit, kwaliteit en de kosten van systemen
- Expertisegroepen
- Strategische Analyses & Beleid
- Expertisegroepen
- Strategic Business Analysis
- Energietransitie: uitdagend, maar mogelijk
- ‘Groene chemie, nieuwe economie’
- Collaboratieve Business Modellen
- Het EXIOMOD model
- Value Case Methodology
- Smart Public Nodes - de smart city business case bewezen
- Strategic Business Analysis creëert meerwaarde door impact van duurzaamheidsbeleid inzichtelijk te maken
- Werken bij SBA
- Groeien door innovatie ecosystemen
- Nieuwe kijk op verdienvermogen
- Strategy & Policy
- AI in de publieke sector
- Transities en Besluitvorming
- Strategic Innovation Assets - Startpunt discussie beschermen of versterken innovatiesysteem
- Geautomatiseerde besluitvorming en het EU-VS Privacy Shield
- Het Policy Lab: datagedreven beleidsontwikkeling
- Missiegedreven onderzoeks- en innovatiebeleid
- Fieldlab als katalysator voor ICT ontwikkelingen
- Portfolioanalyse: kansrijke innovatieopgaven voor Nederland
- Orchestrating Innovation
- Webinar: Innovatie in publiek-private ecosystemen
- Tech Transfer
Dr.ir. Jaap Vente
- Sustainable Process Technology
Neem contact op met Dr.ir. Jaap Vente
De vraag is verzonden! Je ontvangt binnenkort een bevestigingsmail.
Er is helaas iets misgegaan. Probeer het later opnieuw.