Onderzoeksfaciliteit voor negatieve CO2 emissies

Er bestaan verschillende technologieën om CO₂ uit de lucht te verwijderen, ‘direct air capture’ (DAC) genaamd, maar die staan allemaal nog in de kinderschoenen. Voor het handjevol bedrijven dat hieraan werkt is het technisch en economisch ook nog lang geen gelopen race. Ook is nog niet duidelijk welke technologie het meest kansrijk is. TNO wil daar samen met bedrijven en andere kennisinstellingen antwoorden op vinden. De NET-faciliteit wordt gefinancierd door het ministerie van EZK.

Open iNnovatie faciliteit

TNO gaat zich richten op de technologieën van absorptie (het opnemen van stoffen in vloeistoffen) en adsorptie (het opnemen van stoffen aan vaste stoffen) om de CO₂ uit de lucht te halen. In de testinstallaties gaat TNO experimenteren met uiteenlopende stoffen en technieken. Bovendien kunnen bedrijven hier hun vindingen en apparaten beproeven en valideren onder realistische omstandigheden. De NET-faciliteit is een geavanceerde open innovatie faciliteit, waarmee ons land een prominente rol kan spelen in het testen, perfectioneren en realiseren van negatieve emissietechnologieën. De onderzoeksfaciliteit vormt een unieke nationale infrastructuur en gaat ook deel uitmaken van het Europese platform voor afvang, opslag en hergebruik van CO₂ (ECCSEL).

CO2 omzetten in nuttige producten

TNO heeft in nationale en internationale projecten veel kennis opgebouwd en technologieën ontwikkeld om CO₂ bij de industrie af te vangen en die vervolgens om te zetten in nuttige producten. Dat is ook het doel van de onderzoeksfaciliteit: zorgen dat de hoeveelheid CO₂ in de atmosfeer fors afneemt en die ondergronds opslaan dan wel hergebruiken. Te denken valt aan chemische bouwstoffen of synthetische brandstoffen. In gebieden waar geen of nauwelijks CO₂-uitstoot en dus afvang is, kan uit de lucht verwijderde CO₂ dienen om te converteren in chemische bouwstoffen of hernieuwbare brandstoffen voor bijvoorbeeld wegtransport en scheepvaart.

In Nederland is de glastuinbouw een sector waarvoor DAC interessant is. CO2 laat de gewassen in kassen beter groeien. Momenteel is verreweg de meeste CO2 die tuinders toedienen van fossiele oorsprong. DAC biedt de mogelijkheid om de teelt verder te ‘defossiliseren’, ofwel CO2-neutraal te maken.

Technische en economische haalbaarheid

De NET-faciliteit voorziet in een grote behoefte omdat in de kern veelbelovende technologieën vaak niet tot wasdom komen omdat partijen het te risicovol vinden er geld in te steken. Nu beschikken gevestigde bedrijven, maar ook startups, over een test- en demonstratieomgeving waar ze samen met TNO en universiteiten kunnen innoveren. In het lab gaat TNO samen met partners proefinstallaties bouwen om de technische en economische haalbaarheid van nieuwe technologieën te demonstreren. Zo fungeert de onderzoeksfaciliteit NET als een springplank om DAC-technieken te ontwikkelen die de hoeveelheid CO₂ terugdringen en ook nieuwe bedrijvigheid in ons land creëren.