Autobanden en landbouwplastic met verpakkingen verrassend grootste bronnen microplastics

Thema:
Circulaire plastics
Microplastics
8 november 2022

Uit een door TNO ontwikkeld model blijkt dat met name autobanden en landbouwplastic, maar ook kleding een veel grotere bron voor microplastics zijn dan je zou verwachten op grond van de absolute hoeveelheden plastics die ervoor worden gebruikt. Het gebruik van verpakkingsplastic is in kilo’s veruit de grootste bron van plastic en ook een forse bron van microplastics. Microplastic zijn dus niet alleen een probleem in het water, maar ze komen vooral ook op en in het land terecht. De inzichten uit het microplasticsmodel geven handvatten om de vorming en verspreiding van microplastics aan te pakken. Uit berekeningen blijkt een reductie van 70% microplastics haalbaar.

Lees de paper microplastics

Microplastics zijn overal: reductie met 70% haalbaar

Voorzorgprincipe

Het is op dit moment nog onvoldoende duidelijk wat het effect van microplastics is op de gezondheid van de mens. De WHO heeft dat recent nog eens bevestigd. We weten echter voldoende van de gezondheidseffecten van andere kleine deeltjes zoals (ultra)fijnstof om op basis van het voorzorgsprincipe de vorming van microplastics zoveel mogelijk te beperken.

Levenscyclus van plastics

Om microplastics terug te kunnen dringen is systemisch inzicht in de gehele levenscyclus van plastics noodzakelijk: productie, gebruik en einde levensfase. Dit inzicht ontbrak tot op heden.

Daarom heeft TNO op basis van gevalideerde databases en wetenschappelijke publicaties, een model ontworpen dat berekent welke sectoren de grootste bijdragen leveren aan de vorming van microplastics en waar deze vervolgens terechtkomen.

Het Materiaal Flow Analyse Model van TNO toont aan dat autobanden, verpakkingen en landbouwplastic in Nederland voor de grootste bijdragen zorgen.

Plastic consumptie in Nederland
Nederlandse consumptie van plastics per type polymeer (8), voor 10 sectoren.
Microplastics vorming per sector en polymeer type in Nederland
Jaarlijkse microplastics vorming per type polymeer (8), voor 10 sectoren.

Aanpakken van microplastics: tot 70% reductie

TNO heeft de effectiviteit van zeventien strategieën om de vorming van microplastics te voorkomen of te verminderen doorgerekend met het model.

Er is gekeken naar uiteenlopende strategieën die kunnen bijdragen aan de oplossing in de categorieën: beleid, materiaalkeuze, productontwerp, recycling- en scheidingstechnologie, gedrag, afvalmanagement en schoonmaakacties.

Door toepassing van deze strategieën is naar de mening van de TNO-onderzoekers een reductie van 70% microplastics in 2050 mogelijk (37% in 2030), ook in een scenario waarin de consumptie van plastics toeneemt.

Kosteneffectieve maatregelen

Nederland heeft veel baat heeft bij de uitrol van de R-strategieën: Refuse, Rethink, Reduce en de daarbij behorende technologische, marketing en gedragsconcepten.

Ook het verbod op Single-Use-Plastics (SUPs) en de uitbreiding van statiegeld en verwijderingsbijdragen om wegwerpgedrag van consumenten positief te beïnvloeden dragen flink bij. Dat geldt ook voor het gebruik van innovatieve materialen die de vorming van microplastics uit autobanden en verpakkingen reduceren.

Wat zijn microplastics?

Microplastics zijn deeltjes kleiner dan 5 mm en van diverse chemische samenstelling. De meeste microplastics zijn de deeltjes ontstaan door slijtage en veroudering van grote plastic producten.

Deeltjes die bewust worden toegevoegd aan bijvoorbeeld cosmetische producten komen nauwelijks voor in het milieu. Microplastics worden nauwelijks afgebroken en worden in toenemende mate in het milieu, dier en mens gevonden. Naar schatting ligt er zo’n 130 kiloton microplastics uit verpakkingen in het Nederlands milieu.

Omdat er onvoldoende informatie is over de blootstelling aan en het effect van microplastics op de mens om weloverwogen risicobeoordelingen te kunnen uitvoeren past de Nederlandse overheid het voorzorgsprincipe toe. Dit betekent dat gebruik, vorming en verspreiding van microplastics moeten worden geminimaliseerd. De Nederlandse aanpak is daarmee in lijn met de EU-strategie.

Laat je verder inspireren

7 resultaten, getoond 1 t/m 5

124 miljoen voor aanpak van circulaire plastics

Informatietype:
Nieuws
14 juli 2022

Het kabinet heeft de eerste fase van Circulaire Plastics NL definitief goedgekeurd en investeert 124 miljoen euro vanuit het Groeifonds. Met de uitvoering van Circulaire Plastics NL spannen de overheid, bedrijven en kennisinstellingen zich in voor het halen van de circulariteitsdoelen om 50% van alle plastics te recyclen in 2030. Ook streven ze ernaar dat er minder plastics naar de afvalverbranding gaan.

Plastic afval in Indonesië krijgt waarde in 2 nieuwe P4G projecten

Informatietype:
Nieuws
22 juni 2022
In het "Plastics in Circles"-partnerschap van P4G werkt TNO in twee nieuwe projecten aan het gezamenlijk terugdringen van plastic afval in Indonesië.

TNO in kerngroep project SYSCHEMIQ voor een circulaire economie

Informatietype:
Nieuws
28 februari 2022
De Europese Unie heeft onlangs een financiële impuls van 9,6 miljoen euro toegezegd aan het internationale onderzoeks- en demonstratieproject SYSCHEMIQ, waar TNO aan deelneemt.

Onderzoek naar volledig recyclebare verpakkingen soepen en sauzen

Informatietype:
Nieuws
27 januari 2022

In Geleen legt een consortium van bedrijven en kennisinstellingen zich toe op de ontwikkeling van volledig circulaire steriliseerbare stazakken voor soepen en sauzen. Recyclen van deze verpakkingen is nog niet mogelijk door de vele eigenschappen waaraan deze verpakkingen voor ‘natte’ voedseltoepassingen moeten voldoen.

Lancering nieuwe brochure: A circular economy for plastics

Informatietype:
Nieuws
15 april 2021
Met deze brochure willen TNO en Holland Circular Hotspot inspireren om actie te ondernemen en circulaire ontwikkeling een kickstart te geven. Lees meer!