Energiesystemen in ondergrond oplossing voor kleinschalige warmtenetten
Kan een gesloten energiesysteem in de diepe ondergrond gebruikt worden als bron voor een kleinschalig collectief warmtenet voor meerdere woningen? Kunnen we de opbrengst verhogen? En vooral: kan de veiligheid van het grondwater worden gegarandeerd, ook op lange termijn? TNO, Itho Daalderop, Encor, EBN, TuGeo, Actium en de Bentoniet Fabriek zijn recent gestart met een project om deze vragen te beantwoorden en daarmee een warmtenetconcept te ontwikkelen dat modulair uitgerold kan worden.
Gesloten bodemenergiesystemen
Woningbouwcoöperaties hebben behoefte aan een duurzame en kosteneffectieve oplossing voor het verwarmen van veelvoorkomende woningtypen zoals rijtjeshuizen of portiekflats. Kleinschalige, collectieve energiesystemen, zoals een gesloten bodemenergiesysteem, kunnen hier een antwoord zijn.
Factor 10
Gesloten bodemenergiesystemen zijn sterk in ontwikkeling: met behulp van een gesloten leidingstelsel wordt warmte uitgewisseld met de ondergrond. In 2022 werden zo’n 15.000 nieuwe systemen aangelegd met een dieptebereik van 100 tot 350m, met name geschikt voor een enkel huishouden. Door een systeem dieper (400-800 meter) in de ondergrond aan te brengen en het ontwerp te optimaliseren kan het vermogen mogelijk vertienvoudigd worden.
Hierdoor komt de verwarming van een blok van meerdere rijtjeshuizen of een portiekflat met een enkel systeem gekoppeld aan een warmtepompnet in beeld. Ook zijn de kosten lager en is de milieu-impact kleiner omdat er minder boringen nodig zijn. Bescherming van het grondwater is een aandachtspunt. Er is behoefte aan veilige en detecteerbare afdichtingsmaterialen waarvan de veiligheid ook op langer termijn kan worden aangetoond en gegarandeerd.
Blauwdruk voor de praktijk
De ontwikkeling van veilige en duurzame materialen voor diepe bodemenergiesystemen, het verhogen van de opbrengst en slimme aansturing van het warmtepompnet zijn onderdeel van dit nieuw gestarte project. Dit alles wordt ook in de praktijk gerealiseerd. Binnen het project wordt ook een blauwdruk voor een woonwijk ontwikkeld.
Bijdrage duurzame energie
Het project draagt bij aan de betaalbaarheid van energie (verlaging kosten per kW), leveringszekerheid (stabiele en lokale energievoorziening) en duurzame, CO2 neutrale energievoorziening voor bestaande woningen, zodat de ambitie om versneld van het aardgas af te gaan daadwerkelijk realiteit kan worden.
Dit innovatieproject wordt mede mogelijk gemaakt door de MOOI-subsidieregeling van de Topsector Energie voor de gebouwde omgeving.
Neem contact met ons op
-
Maurice Hanegraaf
Functie:Business Director Geo Energy-
Standplaats:Utrecht
-
Telefoon:+31 6 52 80 35 37
-
E-mail:E-mail Maurice
-
LinkedIn:Maurice op LinkedIn
-
Laat je verder inspireren
TNO-studies over potentieel geothermie vinden weg naar kunstgalerie in Turijn
Je werkt bij TNO aan langetermijnscenario’s voor het energiesysteem om wereldwijd de klimaatdoelstellingen in 2050 te halen en plots ontvang je een mail van een beroemde Italiaanse fotograaf. ‘‘Mag onze visueel ontwerper hier iets moois van maken?”
Ondersteuning gemeenten om warmtetransitie te realiseren
Decentrale overheden, met name gemeenten, spelen een cruciale rol in de warmtetransitie. Ruim 90 procent van de woningen in ons land wordt nu nog fossiel verwarmd, vooral met aardgas. Ontdek hoe TNO gemeenten ondersteunt met kennis, ervaring en tools voor duurzame warmtebronnen zoals geothermie.
Geothermie en seismologische monitoring
Geothermie is een belangrijke energiebron binnen de energietransitie. De winning is plaatselijk en de opbrengst hangt niet af van variaties in zon en wind. Er zijn nu ongeveer 20 projecten actief en naar verwachting groeit geothermie de komende decennia flink.
Binnenlandse gasproductie blijft achter
Uit een analyse van TNO blijkt dat de gerealiseerde en verwachte binnenlandse gasproductie achterblijft. Jaarlijks brengt TNO voor het ministerie van Economische Zaken en Klimaat de stand van zaken omtrent de gasproductie in kaart.
AI maakt geothermie efficiënter en productiever
TNO heeft in de sector geothermie laten zien hoe uit beschikbare data met behulp van AI veel meer inzicht is te verkrijgen om processen te verbeteren en zelfs mogelijke verstoringen te voorspellen. Beeld: RCSG / Floris Scheplitz
