TNO-onderzoek: energiehulpen met lokale inbedding het meest effectief

Thema:
Transitie naar een duurzaam energiesysteem
Sociale innovatie
28 juni 2024

Veel gemeenten ondersteunen hun bewoners die te maken hebben met energiearmoede door de inzet van energiecoaches, energiefixers en energieadviseurs. Deze energiehulpen ondersteunen bijvoorbeeld door het treffen van energiebesparende maatregelen, het verbeteren van het wooncomfort en het adviseren over te nemen verduurzamingsmaatregelen.

TNO onderzocht welke kenmerken van deze energiehulp het meeste effect sorteren op de leefsituatie van de bewoners. Een van de conclusies is dat energiehulp de grip van bewoners op de energierekening verbetert en dat voor verbetering van de bredere leefsituatie (zoals wooncomfort en gezondheid) lokale inbedding van de energiehulporganisatie en tijd en aandacht voor de bewoner nodig is.

Download het rapport

'Kenmerken van effectieve energiehulp in Nederland'

TNO vroeg 1877 bewoners naar diverse energiearmoede gerelateerde aspecten: wooncomfort, fysieke gezondheid, energiekosten en verbruik, financiële zorgen en mentale gezondheid, verbondenheid en betrokkenheid in de wijk en duurzaam gedrag. De antwoorden van bewoners die deelnamen aan een steunmaatregel (N=1213) werden vergeleken met bewoners die nog niet aan een steunmaatregel hebben deelgenomen (N=664).

Lokale inbedding meest belangrijk voor effectiviteit energiehulp

Uit het onderzoek bleek dat energiehulporganisaties die langer dan vijf jaar actief zijn het wooncomfort en de fysieke en mentale gezondheid gemiddeld genomen verbeteren en de financiële zorgen en de eenzaamheid van bewoners verminderen. Waarschijnlijk hebben deze organisaties door de jaren heen beter zicht gekregen op bewoners die het meest hulp nodig hebben. De uitgangspositie van bewoners die nog hulp gaan krijgen van deze organisaties is namelijk slechter, waardoor er meer verbetering van de leefsituatie mogelijk is.

Bovendien verbeteren energiehulporganisaties die vanuit een lokaal initiatief zijn gestart eveneens het wooncomfort en de fysieke gezondheid en verminderen de financiële zorgen. “Ook zagen we dat organisaties die (deels) werken met vrijwilligers positieve effecten op het wooncomfort en de fysieke gezondheid. Bij organisaties die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzetten zien we daarnaast nog een positief effect op het vertrouwen in de woningcorporatie”, zegt Arianne van der Wal, onderzoeker van TNO.

arianne_van_der_wal_edv2290_500x500

“Woningcorporaties lijken energiehulporganisaties te kunnen helpen bij het werven van bewoners met een lager inkomen en een slechtere kwaliteit van de woning.”

Arianne van der Wal

TNO-onderzoeker

Tijd en aandacht voor bewoner maakt energiehulp effectief

Energiehulpen die minstens twee keer langskomen bij bewoners verbeteren gemiddeld genomen de fysieke gezondheid en het duurzame gedrag. Het wooncomfort en de fysieke gezondheid verbeteren als energiehulpen  bewoners in totaal meer dan vier uur bezoeken.  Arianne van der Wal: “Meerdere en langere bezoeken geven energiehulpen de ruimte om hulp af te stemmen op de behoeften van bewoners. Bovendien is voor blijvende gedragsverandering op het gebied van het energieverbruik regelmatige feedback van belang, wat door meerdere bezoeken mogelijk wordt gemaakt.” Tijd en aandacht voor bewoners hebben ook de energiehulporganisaties die vrijwilligers inzetten, zij brengen namelijk vaker en langere bezoeken aan bewoners dan organisaties die werken met enkel betaalde krachten.

Samenwerking met woningcorporaties helpt om kwetsbare bewoners te bereiken

Energiehulporganisaties die samenwerken met een woningcorporatie verbeteren gemiddeld genomen het wooncomfort en de fysieke en mentale gezondheid, en verminderen de financiële zorgen en eenzaamheid. Arianne van der Wal: “Woningcorporaties lijken energiehulporganisaties te kunnen helpen bij het werven van bewoners met een lager inkomen en een slechtere kwaliteit van de woning.” Dit wordt bevestigd door de bevinding dat de bewoners voorafgaand aan de energiehulp in een slechtere uitgangspositie zaten, waardoor meer verbetering gerealiseerd kon worden.

Aanbevelingen voor energiehulporganisaties, overheid en woningcorporaties

  • Bied energiehulporganisaties de mogelijkheid aan om zich gedurende meerdere jaren binnen de gemeente te kunnen vestigen en intensieve hulp aan te bieden aan bewoners.
  • Creëer lokale werkgelegenheid, door de inzet van vrijwilligers en het begeleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
  • Bevorder samenwerking tussen woningcorporaties en energiehulporganisaties.

Laat je verder inspireren

33 resultaten, getoond 11 t/m 15

Waarom kiezen mensen (niet) voor een elektrische auto?

Informatietype:
Nieuws
14 september 2023
Om de klimaatdoelstellingen te halen stimuleert de overheid elektrisch vervoer met gericht beleid. TNO deed in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzoek naar wat consumenten beweegt of afremt elektrisch te gaan rijden.

TNO-onderzoek geeft inzicht in levens van huishoudens met energiearmoede

Informatietype:
Nieuws
4 september 2023

Verschillen in kwetsbaarheid voor hoge energieprijzen vraagt om gericht beleid

Informatietype:
Nieuws
31 juli 2023

Forse energiebesparing dankzij subsidies voor verduurzaming koopwoningen

Informatietype:
Nieuws
18 juli 2023

Steunmaatregelen energiearmoede hebben positieve effecten

Informatietype:
Nieuws
4 juli 2023