Data sharing: de sleutel tot verdere digitalisering

Belemmeringen data sharing wegnemen

Door data sharing werken ketens doelmatiger én besparen deelnemende partijen veel geld. Tegelijkertijd zijn kwaliteit, transparantie en privacy essentieel bij data sharing. Wij richten ons dan ook op het wegnemen van belemmeringen om data sharing tussen organisaties mogelijk te maken. Daarbij is het uitgangspunt dat organisaties en individuen recht op en controle over hun eigen gegevens hebben. Betrokken partijen kunnen precies achterhalen en controleren wie wanneer welke data, met welke algoritmes en met welk doel heeft bewerkt en geleverd. We gebruiken innovatieve technieken voor het bewaken en beïnvloeden van de kwaliteit, traceerbaarheid en herhaalbaarheid van datadiensten.

Naast het optimaliseren van processen binnen ketens zien we grote kansen in een ketenoverstijgende aanpak. Zo’n integrale benadering van data sharing versnelt innovaties in en tussen bestaande sectoren en levert nieuwe hybride oplossingen.

Zo werken we aan data sharing

Hoe nemen we de barrières voor data sharing weg? Dit doen we door samen te werken in consortia, door te laten zien dat innovatieve methoden werken ('proof of concept') en door het inzetten van onze kennis over specifieke (technische) gebieden, zoals Secure Multi-Party Computation (MPC), International Data Spaces (IDS), betrouwbare Artificial Intelligence (AI) en Self-Sovereign Identity (SSI). Wij laten zien dat veilige data sharing kan werken, verbinden partijen met ogenschijnlijk verschillende belangen en werken samen ideeën uit.

5 aandachtsgebieden binnen data sharing

Bij TNO focussen we ons op 6 gebieden binnen data sharing: ‘Data Spaces’, ‘AI based Analyses and Decisions’, ‘Reliable Digital Twinning’, ‘Sensemaking of Sensitive Data’ en ‘Self Sovereign Identities’. Ontdek wat we allemaal doen.

1. Data Spaces

Als bedrijf wil je alleen het gedeelte van je data delen dat je daadwerkelijk wilt delen én alleen aan partijen die je toegang wilt geven. Het streven is een betrouwbare datadeelinfrastructuur gebaseerd op standaarden (zowel juridisch als technisch). Alleen gecertificeerde gebruikers krijgen toegang tot een data-ecosysteem. Hierin kunnen ze gebruiksbeperkingen koppelen aan hun gegevens voordat ze beschikbaar zijn voor andere gebruikers. Dit is een oplossing voor veel sectoren, zoals de zorg, hightech-industrie, agrifood, ICT en telecom.

Wij helpen bedrijven en overheden op een verantwoorde en transparante manier hun data te delen, te beheren en betere beslissingen te nemen vanuit zowel maatschappelijk als bedrijfseconomische perspectief. We dragen bovendien bij aan International Data Spaces (IDS), een initiatief voor het ontwikkelen van een Europese standaard voor onafhankelijke en gecontroleerde datadeling. Want zonder afspraken geen veilige datadeling. IDS wordt gezien als veelbelovend en als basis voor bedrijven om te werken aan artificiële intelligentie (AI), Internet of Things (IoT) en big data.

2. AI based Analyses and Decisions

Steeds meer bedrijven zetten artificiële intelligentie in voor analyses en beslissingsondersteuning. Belangrijk hierbij is om niet enkel op de data en ‘Machine Learning’ te vertrouwen, maar ook de domeinexpertise mee te nemen. Wij werken samen met bedrijven aan de ontwikkeling van het combineren van datagedreven en expertgedreven systemen om decision supportsystemen te maken en ketens transparanter te maken. Zo kunnen gegevens van de patiënt uitstekend helpen om een betere diagnose en/of behandelplan op te stellen. Maar hierbij is het essentieel om ook de kennis en kunde van de betrokken artsen mee te nemen.

3. Reliable Digital Twinning

Steeds meer bedrijven maken gebruiken van een digital twin. Dit is een digitale representatie van hun product(en) om hun producten digitaal te ontwerpen, te testen, te monitoren of te optimaliseren. Kern van een digital twin zijn AI-modellen en de benodigde data uit de onderliggende (fysieke) producten of infrastructuur.

Grote uitdaging bij continu veranderende databronnen en (AI-)modellen is om deze digital twin geschikt te houden voor haar doeleinden. Wij bieden inzichten en tools die bedrijven helpen om de lifecycle van digital twins te beheren in een continu veranderende omgeving. Zo blijft de betrouwbaarheid van digital twin behouden.

4. Sensemaking of Sensitive Data

We werken aan data-oplossingen waarbij verschillende partijen hun gegevens in een platform samenbrengen zonder elkaar (privacy)gevoelige prijs te geven. Daarbij gebruiken we innovatieve en veilige technieken als ‘Secure Multi-Party Computation’ (MPC). Hierdoor is het mogelijk dat verschillende partijen gezamenlijk aan data rekenen zonder dat ze elkaars data daadwerkelijk kunnen inzien.

Met MPC wordt dus geen data inzichtelijk gemaakt, maar alleen gecombineerde conclusies. Dat maakt de weg vrij voor nieuwe producten en diensten die volledig aan de strenge privacywetgeving voldoen. Denk aan het behalen van betere behandelmethoden in de gezondheidszorg, zonder de privacy te schenden. En aan financiële instellingen die fraude- en witwasactiviteiten detecteren.

5. Self Sovereign Identity

Digitale validering van informatie maakt het voor iedereen mogelijk zelf de regie over zijn of haar eigen data te hebben. We voeren verschillende projecten rond SSI-technologie uit. SSI biedt burgers nieuwe mogelijkheden om privacy te beheren en niet meer in te loggen met een wachtwoord. Dit helpt organisaties aan enorme besparingen en hoge klanttevredenheid doordat transacties met klanten, leveranciers en partners versneld en geautomatiseerd worden.

Wij onderzoeken hoe we SSI geschikt maken voor toepassing. Samen met andere partijen uit onder meer de zorg, overheid en financiële instellingen ontwikkelen we 'use cases' tot ‘proofs of concept’. We brengen onze kennis bijvoorbeeld in in het uNlock-consortium. Zij ontwikkelen een open source, non-profit applicatie die het mogelijk maakt om met 100 procent zekerheid, een bewijs van corona-tests/vaccinatie af te geven. Deze applicatie beschermt de privacy van de gebruikers.