Informatietype:
Project
Thema:
CO2-neutrale industrie
Schone waterstofproductie
Unit:
Energy & Materials Transition

HyPRO: de weg naar kostenefficiënte groene waterstofproductie

Status project

2024 - heden

In samenwerking met

Elf universiteiten, vijf hogescholen en veertig bedrijven

Voor de overgang naar een fossielvrije energievoorziening is groene waterstof, geproduceerd uit hernieuwbare bronnen, onmisbaar. Maar het maken van die waterstof via elektrolyse of plasma technologie is nog altijd zeer kostbaar. TNO gaat samen met zestien Nederlandse kennisinstellingen en ruim veertig bedrijven uit binnen- en buitenland de komende vier jaar werken aan het optimaliseren van waterstoftechnologieën en het sterk reduceren van de kosten. Nederland kan daardoor een belangrijke rol gaan spelen in het ontwikkelen en produceren van materialen, componenten en systemen voor waterstof productie technologieën.

Innovaties sneller op de markt

HyPRO, gefinancierd uit het groeifonds GroenvermogenNL, is het grootste onderzoeksproject ooit op dit gebied in ons land. Het consortium, gecoördineerd door TNO, bestaat uit elf universiteiten en vijf hogescholen, die meer dan honderd onderzoekers beschikbaar stellen.

Uit het bedrijfsleven zijn waterstof gebruikers en producenten vertegenwoordigd, ontwikkelaars van componenten, producenten van stacks en systemen en systeemintegrators. Van de 41 bedrijven hebben er achttien een hoofdkantoor buiten Nederland. Internationale samenwerking is namelijk cruciaal om de ontwikkeling van waterstof productie technologie te versnellen. De bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk, Italië, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Brazilië, Japan en Amerika dragen bij aan het consortium.

Ook doen er zeventien veelbelovende startups uit ons land mee. Zo is de hele keten rond productie en gebruik van waterstof betrokken. Dit moet ertoe leiden dat innovaties veel sneller door de markt worden omarmd.

Optimaliseren technologieën

Het consortium richt zich op het optimaliseren van de vier gangbare elektrolyse-technologieën: AEM, PEM, alkaline, SOE en als betrekkelijke nieuwkomer plasma.

Hoewel alkaline als technologie al zo’n honderd jaar bestaat, is er nog een lange weg naar perfectie. Ook de andere drie hebben elk hun eigen belemmeringen en onvolkomenheden.

Bij alkaline elektrolyse is vooral flexibiliteit de grote uitdaging. De in Europa veel gebruikte proton exchange membrane (PEM)-elektrolysers bevatten PFAS-componenten, oftewel fluorverbindingen. Hier gaat het erom samen met bedrijven via nieuwe technologieën en materialen fluorvrije membranen te maken.

Solid oxide elektrolyse (SOE) werkt als enige op hoge temperaturen, wat het proces heel efficiënt maakt, maar componenten van de electrolyser snel aan slijtage onderhevig zijn. Het verlengen van de levensduur van de onderdelen is hier de grote opgave.

Marktrijp maken

TNO realiseerde eerder een doorbraak voor PEM-electrolysers door de benodigde hoeveelheid iridium, een steeds schaarser wordende grondstof, met een factor tweehonderd terug te dringen. Het is de ambitie deze technologie in het HyPRO-project samen met bedrijven uit de waardeketen verder te ontwikkelen en marktrijp te maken. Door de intensieve samenwerking tussen de kennisinstituten en bedrijven uit de keten zijn alle beoogde innovaties veel sneller in concrete producten en processen om te zetten.

Veelbelovende startups

Behalve voor de gevestigde partijen in het consortium is een belangrijke rol weggelegd voor de bijna twintig Nederlandse startups, die elk grote ambities hebben hun producten tot een succes te maken. Die kans wordt vergroot door de samenwerking met de kennispartijen waardoor ze hun innovaties kunnen laten beproeven, maar ook korte lijnen binnen het consortium tussen toeleveranciers en fabrikanten. Nederlandse startups kunnen zo sneller technologische doorbraken realiseren en doorgroeien. HyPRO betekent een versterking van de kennispositie van ons land op het gebied van waterstoftechnologie en vormt een kraamkamer voor nieuwe bedrijvigheid en innovatieve producten.

  • Kennis organisaties: TNO, Universiteit Utrecht, Universiteit Leiden, TU Delft, Rijksuniversiteit Groningen, Maastricht University, TU Eindhoven, Radboud Universiteit, Universiteit van Amsterdam, University of Twente, Differ, Wageningen Universiteit, Saxion Hogeschool, Avans Hogeschool, Fontys Hogeschool, HAN, Hanzehogeschool Groningen.
  • Bedrijven: Total Energies, Shell, LyondellBasell, Johnsons Matthey, Braskem, RWE, Vatenfall, Ionbond, Hauzer, Veco, BASF, FujiFilm, Teijin, Bosch, SolydEra, TOPSOE, FEV energy, Sairem, Bosal Group, Eneco, VDL, Vitrite, PRODRIVE, Sitech, I-Qatalyst.
  • Nederlandse startups: VS Particle, Powall, SALD, SparkNano, Nano Hybrids, NEWES, AVOXT, Circonica, Battolyser Systems, Dr Ten, HyET E-Trol, On2Quest, Adsensys, Fluidwell, TSG Group, HyStream, ELEXEL.

Laat je verder inspireren

59 resultaten, getoond 1 t/m 5

Milieuvriendelijke brandbestrijding: innovatieve oplossingen zonder PFAS

Informatietype:
Insight
14 augustus 2024
De veiligheid van PFAS-chemicaliën is onder de loep genomen vanwege toenemende meldingen van toxische blootstelling. De chemische structuur van PFAS maakt ze zeer stabiel, wat betekent dat ze niet gemakkelijk worden afgebroken in het milieu.

Webinar: Vooruitgang in duurzame brandstoffen

Informatietype:
Evenement
Startdatum:
Locatie:
Online

Duurzame brandstoffen onmisbaar voor energietransitie

Informatietype:
Artikel
1 juli 2024

Kosten productie duurzame waterstof via elektrolyse in kaart

Informatietype:
Nieuws
3 juni 2024

Alternatieven voor PFAS in elektrolysers en brandstofcellen

Informatietype:
Insight
17 mei 2024