Informatietype:
Project
Thema:
Geo-energy research
Unit:
Energy & Materials Transition

DGE-ROLLOUT: aardwarmte uit diepe geologische lagen in Noordwest-Europa

TNO werkt in het Interreg project ‘Roll-out of deep geothermal energy in NW Europe’ (DGE-ROLLOUT) samen met onderzoeksinstellingen, geologische diensten en bedrijven uit vier Europese landen aan de ontwikkeling van diepe geothermie in Noordwest-Europa.

Logo DGE-Rollout

Heet water uit diepe aardlagen kan in de toekomst een belangrijke warmteleverancier worden voor woongebieden en ook voor industriële installaties. Op lange termijn kan deze hernieuwbare energiebron aanzienlijk bijdragen aan de noodzakelijke reductie van de uitstoot van klimaat-schadelijke broeikasgassen.

Technisch en economisch winbaar

Om het gebruik van warmte uit diepe geologische aardlagen in de komende decennia in Noordwest-Europa te kunnen realiseren ondersteunt de Europese Unie het project DGE-ROLLOUT tot eind 2022 met het doel: het technisch en economisch winbaar maken van warmte uit diepe lagen in de ondergrond op een maatschappelijk verantwoorde manier.

Bron voor aardwarmtewinning

In het kader van DGE-ROLLOUT worden kalksteenlagen uit het zogeheten Dinantien onderzocht.

Deze gesteentes komen uit het Onder-Carboon tijdperk, zijn ongeveer 340 miljoen jaren oud en kunnen mogelijk dienen als bron voor aardwarmtewinning. Het water in de poriën van deze kalksteenlagen heeft een temperatuur tussen ongeveer 80 en 180 graden, afhankelijk van de locatie.

Door een boring zou het water naar het oppervlak gepompt kunnen worden en, nadat de warmte onttrokken is, kan het afgekoelde water door een ander boorgat weer naar het brongesteente teruggebracht worden.

Echter, gesteenten uit het Dinantien liggen in Noordwest-Europa vaak relatief diep in de ondergrond, in Nederland en België bijvoorbeeld op veel plaatsen dieper dan 3.500 m. Dit maakt het winnen van geothermisch water uit deze diepe lagen uitdagend.

Onderzoeksaspecten

DGE-ROLLOUT gaat talrijke aspecten in het kader van mogelijke winning aardwarmte uit de diepe ondergrond bestuderen. Het benutten van warmte uit diepe aardlagen moet immers economisch zinvol, technisch haalbaar, veilig en maatschappelijk geaccepteerd zijn.

Het project is onderverdeeld in drie technische werkpakketten:

Kartering en netwerk

  • Creëren van een transnationale kennisbasis
  • Karteren en beschrijven van het geothermisch potentie van diepe gesteentes van Dinantien-ouderdom in Noordwest-Europa
  • Beschrijven van de benodigde infrastructuur en de stand van de ontwikkeling in Noordwest-Europa
  • Analyse van juridische en financiële randvoorwaarden
  • Opbouwen van een online-netwerk dat informatie omtrent de winning van aardwarmte uit de diepe ondergrond beschikbaar stelt

Exploratie, risico's en doelgroepen

  • Ontwikkeling van gestandaardiseerde geofysische exploratiemethoden voor complexe, diepe geothermische bronnen
  • Ontwikkeling van tools die investeerders in en eindgebruikers van diepe geothermie ondersteunen bij economische, milieueffecten en risico evaluatie van diepe geothermie projecten
  • Informeren verschillende stakeholdergroepen over potentieel van diepe geothermie

Productieoptimalisatie

  • Demonstratie van productiestrategieën van diepe aardwarmte
  • Demonstratie van warmteopslag-strategieën i.v.m. winnen van diepe aardwarmte
  • Analyse en efficiëntieverbetering van bestaande geothermische projecten
  • Demonstratie van productie-optimalisatieconcepten bij bestaande geothermieprojecten in Duitsland en België

Interreg Noordwest-Europa

DGE-ROLLOUT wordt financieel ondersteund door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Het totale projectbudget bedraagt 18,7 miljoen euro waarvan 11,2 miljoen euro EU middelen. DGE-ROLLOUT wordt uitgevoerd door 10 partners uit Duitsland, Frankrijk, België en Nederland. Het project heeft een looptijd van vier jaar vanaf oktober 2018. Meer informatie is te vinden op de website van DGE-ROLLOUT.

Laat je verder inspireren

19 resultaten, getoond 1 t/m 5

Ondersteuning gemeenten om warmtetransitie te realiseren

Informatietype:
Insight
7 oktober 2024
Decentrale overheden, met name gemeenten, spelen een cruciale rol in de warmtetransitie. Ontdek hoe TNO gemeenten ondersteunt in de warmtetransitie met kennis, ervaring en tools voor duurzame warmtebronnen zoals geothermie.

Nederlandse gasproductie daalt verder in 2023

Informatietype:
Nieuws
4 september 2024

Nederlandse tarief voor stadsverwarming: meer dan elders

Informatietype:
Insight
29 maart 2024

Open toegang tot onderzoekslabs en gegevens Nederlandse ondergrond

Informatietype:
Nieuws
11 december 2023

GEMINI: slim managementsysteem voor aardwarmte-installaties

Informatietype:
Insight
30 november 2023