
Zonnepanelen op landbouwgrond
Status project
2020 - 2023
In samenwerking met
Vattenfall, Rijksvastgoedbedrijf (RVB), ERF, Hemus en Aeres Hogeschool
Bij de aanleg van een zonnepark is het belangrijk om te kijken naar de impact op de leefomgeving. Ook bij zonnepanelen op landbouwgrond. Stel dat je landbouw die bijdraagt aan biodiversiteit én energieproductie samen kunt laten gaan? Die concepten ontwikkelen energiebedrijven en onderzoeksinstituten.
Project Symbizon
In het Symbizon-project onderzoeken we samen met Vattenfall, Rijksvastgoedbedrijf (RVB), ERF, Hemus en Aeres Hogeschool de combinatie van een zonnepark met strokenteeltlandbouw om nieuwe kennis en inzichten voor efficiënt gebruik van land te verkrijgen. Het samenwerkingsverband is een initiatief vanuit het consortium Zon in Landschap.
Slim combineren
Het doel van het Symbizon-project is om te laten zien wat een slimme combinatie van zonnepanelen en strokenteelt kan. Namelijk het land in stand houden voor voedselproductie, de ecologische eigenschappen verbeteren en tegelijkertijd positieve business cases voor de agrariër en de energieopwekker opleveren.
Hogere opbrengst per zonnepaneel
Door de combinatie van zonnepanelen en landbouw passen er minder zonnepanelen per hectare dan in reguliere zonneparken. Een hogere opbrengst per zonnepaneel is dus nodig. Daarom worden in dit project het gebruik van tweezijdige zonnepanelen en een zonvolgsysteem onderzocht.
Zonnepanelen die de zon volgen
De projectpartners ontwikkelen en testen een zonvolg-algoritme. Dat monitort bijvoorbeeld gewasopbrengst, energieopbrengst, effect kruidenstroken, weersvoorspelling, energieprijs en bodemgesteldheid. En optimaliseert waar mogelijk. Ook het effect van het zonvolgsysteem op gewasopbrengst, ziekten en het gebruiksgemak voor de boer wordt gemeten.
Zonnepark op landbouwgrond in Almere
In 2022 is het zonnepark in Almere in gebruik genomen en wordt de combinatie van zonnepanelen en strokenteelt getest. Het terrein is ter beschikking gesteld door het Rijksvastgoedbedrijf. Het consortium heeft subsidie ontvangen (TKI Urban Energy) voor het 4-jarige Symbizon-project. We bouwen kennis op over de verschillende ontwerpkeuzes voor zonnepanelen in de landbouw (agri-pv). Deze kennis kan in combinatie met gewasgroeimodellen worden ingezet om business cases te analyseren.
Neem contact met ons op
Laat je verder inspireren
TNO-blik op 2030: elk oppervlak benutten voor opwekken zonne-energie
Om op grote schaal groene energie op te wekken, moeten we slim omgaan met de schaarse ruimte in ons land. We maken het binnen 10 jaar mogelijk elk geschikt oppervlak te benutten voor het opwekken van hernieuwbare elektriciteit. Benieuwd hoe we dit doen?


Combinatie offshore wind en drijvende zonnepanelen om kosten groene waterstof te verlagen
Nieuw onderzoeksproject SENSE-HUB, onder leiding van TNO, onderzoekt hoe de integratie van verschillende energiesysteemmodules op de Noordzee tot een toekomstig stabiel en betrouwbaar energiesysteem kan leiden. Er wordt gekeken naar de synergie tussen offshore wind, zonnepanelen en waterstofproductie op zee.


Switch naar het hybride energiesysteem
Hoe kan ons toekomstig elektriciteitsnet stabiel en betaalbaar blijven? Kijk het webinar van 1 februari 2023 terug en krijg inzicht in de technologische en maatschappelijke oplossingen voor ons toekomstige energiesysteem.
Platform Offshore Solar: 3 Gigawattpiek (GWp) zonnestroom in 2030
Op 1 januari 2023 is het Platform Offshore Solar (POS) officieel van start gegaan. Het platform bestaat vooralsnog uit een kerngroep van Nederlandse bedrijven die de ontwikkeling en uitrol van zonne-energie op zee als ambitie hebben, samen met TNO.


Zonpositief webinars
Bekijk 4 webinars over zonne-energie: zonne-energie op weg naar impact, innovaties in zonne-energie-technologie en betaalbare zonne-energie van elk oppervlak.