Living Lab: verduurzaming van de economie op Curaçao
Over tien jaar moet Curaçao een toonaangevende rol spelen op het gebied van duurzame energie en over twintig jaar moet het een belangrijke exporteur zijn van hernieuwbare energie in het Caribisch gebied. Om deze ambitie te realiseren komt er een Living Lab, waarin de overheid van Curaçao, TNO en de University of Curaçao (UoC) gaan samenwerken met Nederlandse en Curaçaose bedrijven.
Dat hebben de partijen bekend gemaakt in een gezamenlijke verklaring. De ondernemingen die bij dit initiatief zijn aangesloten hebben elk duurzaamheid hoog in het vaandel: Havenbedrijf Rotterdam, scheepsbouwer Damen, technologiebedrijf VDL Groep, opslagbedrijf Vopak en offshorebedrijf Van Oord vanuit Nederland. Vanuit Curaçao nemen Refineria di Kòrsou (RdK), water- en energiebedrijf Aqualectra, afvalbedrijf Selikor en ABC Busbedrijf deel.
Nieuwe economische impulsen
Curaçao en TNO werken inmiddels ruim twee jaar samen om innovaties op het gebied van duurzame mobiliteit en energie te versnellen door toegepast onderzoek. Voor Refineria di Kòrsou (RdK) maakte TNO een analyse van mogelijke transitiepaden in de naaste toekomst. De raffinaderij is ruim honderd jaar een belangrijke werkgever en bron van inkomsten voor Curaçao, waarvoor op termijn duurzame activiteiten en producten toegevoegd en eventueel in de plaats moeten komen. Voor Curaçao gaat het hier om een combinatie van verduurzaming, nieuwe economische impulsen en kennisopbouw.

Triple helix: kennis, bedrijven, overheid
Het Living Lab bestaat uit een gezamenlijk onderzoeks- en ontwikkelprogramma om de transitie naar een duurzame economie concreet te maken. Hierin werken Curaçaose en Nederlandse bedrijven samen met de kennispartners TNO en UoC. Op het eiland zijn dat behalve de RdK, ABC Busbedrijf, energiebedrijf Aqualectra en afvalbedrijf Selikor. UoC zorgt voor de lokale kennisopbouw. De proeftuin wordt ondersteund door de regering van Curaçao, het Nederlandse ministerie van Defensie, NL Works en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Ook de ministeries van EZK en BZK verwelkomen het initiatief.
Duurzame ketens organiseren
Het Living Lab wordt een open ecosysteem waar innovaties op relatief kleine schaal beproefd worden. Daarbij gaat het erom duurzame ketens integraal te organiseren van opwek naar conversie en opslag, tot distributie en afname. Zo wordt bijvoorbeeld elektrisch busvervoer op het eiland geen losstaande oplossing maar wordt deze onderdeel van een keten met zonne-energie en batterijopslag. Dat moet uiteindelijk uitgroeien tot een systeem van ketens waar duurzaam opgewekte elektriciteit, productie van waterstof, synthetische energiedragers, elektrificatie, opslag, decarbonisatie van de raffinaderij, biobrandstoffen en laadstations deel van uitmaken. De energietransitie wordt pas een succes wanneer alle delen van de keten naadloos op elkaar zijn afgestemd.
Sneller innoveren en opschalen
Het achterliggende idee is dat keteninnovaties op de schaal van het eiland sneller zijn te realiseren en bij gebleken succes ook snel zijn op te schalen. Zo kunnen nieuwe toepassingen die op Curaçao - mede dankzij grote potentie van zon- en windenergie - zijn ontwikkeld ook in de Caraïbische regio, in Nederland of elders worden toegepast. Door het Living Lab is er een voortdurende uitwisseling van ideeën en kennis tussen Curaçao en Nederland. De bedrijven vergroten hierdoor hun afzetmarkt in de regio en ontwikkelen nieuwe exportproducten voor de Nederlandse en de wereldmarkt.
Neem contact met ons op
Laat je verder inspireren
Innovatietrends in verduurzaming gebouwde omgeving
Hoe staat het met de ontwikkelingen in de energietransitie ten aanzien van verduurzaming in de gebouwde omgeving? Waar staat Nederland ten aanzien van de ambities in het Klimaatakkoord?


Energietransitie groeiende samenwerking overheid en industrie
De industrie moet veel sneller verduurzamen. Weliswaar is deze sector er tussen 1990 en 2020 in geslaagd de uitstoot van CO2 ten minste met 25% te verminderen, maar in absolute getallen gaat het nog steeds om tientallen megatonnen per jaar. In het Klimaatakkoord hebben overheid en bedrijfsleven afspraken gemaakt de emissies verder te reduceren. Als innovatie- en kennis partner ondersteunt TNO ministeries, provincies, gemeenten en regio’s effectief beleid te voeren. Ook brengen we publieke en private partijen bij elkaar om de versnelling te realiseren. Daarvoor ontwikkelt TNO Green Prints:
een blauwdruk met oplossingen voor het vergroenen van de industrie.


Onafhankelijk van Russisch gas? Een overzicht van opties | TNO
Klimaatneutraal energiesysteem voor Nederland
In dit webinar wordt een beeld gegeven van ons toekomstig energiesysteem met o.a. het gebruik van hernieuwbare energiebronnen, groene waterstof en eventueel kernenergie.