Psycat: slim en efficiënt signaleren van psychosociale problemen bij kinderen

Wat is Psycat?

Psycat is een online vragenlijst die de mentale gezondheid meet bij kinderen van 2-4 jaar en 7-11 jaar. De vragenlijst wordt adaptief samengesteld door een algoritme dat kiest uit ongeveer 200 vragen. Doordat de vragenlijst zich aanpast op basis van eerdere antwoorden van ouders, worden alleen de meest relevante vragen gesteld. Zo kunnen psychosociale problemen nauwkeuriger worden gesignaleerd terwijl hier minder vragen voor nodig zijn.

Doordat de vragenlijst helemaal afgestemd wordt op het kind, zijn de resultaten ook specifieker. Naast het signaleren van psychosociale problemen geeft het ook inzicht in de aard van deze problemen.

Tijdswinst en betere rapportages voor professionals in JGZ en GGZ

Psycat biedt belangrijke voordelen ten opzichte van bestaande korte signaleringsinstrumenten zoals de SDQ (Strengths and Difficulties Questionnaire):

• Efficiënt en adaptief
  Ouders beantwoorden gemiddeld slechts 17 vragen. Bij kinderen zonder psychosociale problemen zijn vaak maar 5 vragen nodig.

• Specifieke probleemsignalering
  Naast het signaleren van problemen geeft Psycat ook direct inzicht in de aard van de problemen: internaliserende of externaliserende problemen, of hyperactiviteit.

• Wetenschappelijk onderbouwd
  Uitgebreid onderzoek toont aan dat Psycat een betrouwbaar en valide instrument is. Het wordt aanbevolen in de JGZ-richtlijn psychosociale problemen.

Beter geïnformeerde en meer betrokken ouders

Recente vernieuwingen aan Psycat zorgen ervoor dat het makkelijker wordt om ouders te betrekken bij het onderzoek naar de psychosociale gezondheid van hun kind.

• Toegankelijker taalgebruik
  De vragen zijn herschreven in heldere, directe taal (B1-niveau). Hierdoor kunnen alle ouders, ongeacht hun achtergrond of opleiding, de vragen goed begrijpen en beantwoorden.
  
  
• Meer zelfregie door betrouwbare en praktische informatie
  Een nieuwe feedback-module geeft ouders bruikbare informatie op maat. Hierbij staan linkjes naar relevante informatie in de Groeigids.

Met deze vernieuwingen kunnen ouders zich goed informeren en komen ze beter voorbereid naar een consult.

Toepassing in JGZ en jeugd-GGZ

Psycat is ontwikkeld voor gebruik in zowel de Jeugdgezondheidszorg als de jeugd-Geestelijke Gezondheidszorg. In de JGZ kan het instrument onder andere ingezet worden voor vroegsignalering tijdens reguliere contactmomenten, bijvoorbeeld bij het kleuteronderzoek. Ook kan Psycat dienen als triage-instrument: op basis van de resultaten wordt bepaald welke kinderen extra aandacht nodig hebben.

In de jeugd-GGZ kan Psycat bijvoorbeeld als intake-instrument helpen bij vroegsignalering. Want naast het signaleren van problemen geeft Psycat ook inzicht in de aard van de problematiek. Daarnaast kan het instrument worden gebruikt om behandeleffecten te monitoren door de vragenlijst op verschillende momenten af te nemen.

Praktijkervaringen

Zowel bij GGD Fryslan als Hecht GGD Hollands Midden zijn pilots uitgevoerd met Psycat. “We waren als GGD op zoek naar een bruikbaar instrument voor de praktijk,” vertelt Annet Cornelisse, verpleegkundig specialist bij GGD Fryslan. “Onze vragenlijsten werden steeds langer, terwijl we juist efficiënter willen werken. Met Psycat heb je een hele korte vragenlijst als er weinig bijzonderheden met een kind zijn. Zodra er wel bijzonderheden zijn, dan pas wordt de lijst langer. Je krijgt vervolgens wel een heel mooi overzicht van wat er precies aan de hand is.”

Nathalie Leeuwenburgh, jeugdarts en instituutsopleider bij TNO, zag in haar tijd bij Hecht GGD Hollands Midden vergelijkbare voordelen:

De zorgprofessionals zagen ook hoe de relevante informatie bij de uitslag zeer waardevol is voor ouders zelf: “Vroeger hadden ouders hun familie dichtbij die kon meedenken over de ontwikkeling van de kinderen. Nu staan ze er vaker alleen voor,” vertelt Nathalie. “Met Psycat kunnen ouders laagdrempelig hun zorgen delen en krijgen ze direct bruikbare informatie, zonder dat ze hoeven te wachten op een gesprek met een professional.”

Annet beaamt dit: “Het helpt ons echt om naast de ouder te gaan staan. De toegankelijke feedback en gerichte verwijzingen maken dat ouders zich beter kunnen voorbereiden op het gesprek.”

Psycat in je organisatie implementeren

TNO biedt organisaties verschillende manieren om Psycat te implementeren. Van een snelle start zonder technische aanpassingen tot volledige integratie in jullie eigen systeem:

1. Direct gebruik via het TNO-platform
Een webtool die op een platform draait en waarmee je direct kan starten.

2. Gedeeltelijke koppeling met eigen systemen
Het algoritme draait op de systemen van TNO. Maar het systeem is wel gekoppeld aan jullie digitale dossiers.

3. Volledige integratie
Psycat wordt onderdeel van uw eigen ICT-omgeving, inclusief het algoritme dat de juiste vragen selecteert.

Meer weten over Psycat?

Neem contact met ons op over de mogelijkheden die we bieden. We kunnen je een passend traject aanbieden wat bij jouw organisatie past.