Nieuw betonmengsel voor prefab moet schadelijke emissies bouwplaats fors terugdringen
Binnen afzienbare tijd kan de uitstoot van stikstof (NOx) en koolstofdioxide (CO2) op de bouwplaats met tenminste veertig procent omlaag door toepassing van een innovatief betonmengsel. TNO doet hier samen met BTE Groep, VBI, Voorbij Prefab en Twee “R” Recycling Groep onderzoek naar. Het is de bedoeling het nieuwe mengsel over een jaar gereed te hebben om het eind 2023 in een duurzaam casco te kunnen toepassen.
Duurzaam beton
Bij deze nieuwe werkwijze wordt het beton niet langer ter plekke gestort, maar vooraf als duurzaam prefab casco geproduceerd. Hergebruik van materiaal dat vrijkomt bij sloop speelt hierin een belangrijke rol.
Niet eerder sloegen prefab betonfabrikanten en recyclingbedrijven samen met TNO de handen ineen om duurzaam beton te ontwikkelen. Er is geen tijd te verliezen in de transitie naar een circulaire bouwsector. Alleen gezamenlijk kunnen we deze transitie in Nederland versnellen.

Urgentie
De urgentie om een compleet nieuw recept voor beton te ontwikkelen is mede het gevolg van de huidige stikstofmaatregelen en de noodzaak nieuwbouw van woningen en renovaties te versnellen. Door gebruik te maken van prefab beton casco en wordt op de bouwplaats veel minder stikstof uitgestoten en zijn veel meer bouwprojecten mogelijk onder de nu strenge regels.
Verder optimaliseren
De bestaande productie van prefab beton gebeurt dankzij de inzet van datamodellen en robotisering in de fabrieken al vrijwel zonder materiaalverlies en gaat gepaard met veel minder uitstoot van CO2. Omdat deze processen in hoge mate zijn geoptimaliseerd, blijft de samenstelling van het beton zelf over om extra milieuwinst te behalen. Voor het produceren van prefab beton wordt nu meestal Portlandcement gebruikt, dat veel uitstoot veroorzaakt.
Hierdoor zijn de betrokken betonfabrikanten al aan de slag met gedeeltelijke cement vervanging door hoogovenslak of andere grondstoffen. De beschikbaarheid van deze grondstoffen komt steeds meer onder druk te staan, vandaar dat we de mogelijkheden voor nieuwe grondstoffen met CO2 reductie onderzoeken.
Duurzaam casco
De partijen richten zich op het realiseren van een duurzaam betoncasco door de inzet van alternatieve bindmiddelen. Hierbij wordt ook ultrafijn poeder dat vrijkomt bij de verwerking van sloopbeton toegepast om het aandeel van cement te reduceren.
Verder zou klei na verhitting, gebruikt kunnen worden om kwalitatief hoogwaardig duurzaam beton te maken. Klei is in ons land ruim beschikbaar en door het geschikt te maken voor betonproductie zou het in alternatieve bindmiddelen kunnen dienen als gedeeltelijk alternatief voor cement en hoogovenslak.
Naadloos inpassen
Een belangrijke te nemen horde is het betonmengsel zo samen te stellen dat de bestaande fabrikanten het naadloos in hun productieproces kunnen inpassen. Het vervaardigen van prefab wanden en vloeren gebeurt volautomatisch met hoge eisen aan het snel uitharden, op de juiste sterkte komen en ontkisten. Het nieuwe mengsel moet in alle fases van de productie perfect presteren.
Emissieloos bouwen
Het onlangs gestarte project met een looptijd van ruim twee jaar maakt deel uit van het kennis- en innovatieprogramma Emissieloos Bouwen van het ministerie van BZK, dat het onderzoek deels financiert. De beton- en recyclingbedrijven stellen hier ook eigen tijd, menskracht en geld voor beschikbaar. De deelnemende bedrijven zijn: BTE Groep, VBI, Voorbij Prefab en Twee “R” Recycling Groep.
Neem contact met ons op
Laat je verder inspireren
Biobased bouwmaterialen: er kan al veel, dus wie durft?
De ontwikkeling van biobased bouwmaterialen zit in een stroomversnelling. Met dank aan The Exploded View Beyond Building en het daaraan gekoppelde fieldlab dat onderdeel is van het Programma Emissieloos Bouwen. Lees hoe TNO bijdraagt aan biobased bouwmaterialen.


Meer onderzoek naar ventilatie als virusremmer
De komende drie jaar financiert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) onderzoek naar ventilatie en virusverspreiding in de langdurige zorg (P3Ventie; Programma pandemische Paraatheid & Ventilatie). Dit onderzoek is nodig om te leren wat het effect van ventilatie is en hoe deze het beste kan worden ingezet om de verspreiding van virusdeeltjes via de lucht tegen te gaan. Het onderzoek kan zo helpen om beter voorbereid te zijn op een toekomstige pandemie. TNO coördineert het onderzoek, dat net is gestart, en voert dit uit samen met universiteiten en kennisinstituten zoals de Universiteit Utrecht (UU) en de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e).
Practice what you preach: TNO bouwt circulair
Als je bedrijven en overheden adviseert om circulair te bouwen, dan wil je zelf het goede voorbeeld geven. Practice what you preach. Dus toen het oude TNO Laboratorium voor energie- en materiaaltechnologie in Delft moest verdwijnen, werden zoveel mogelijk materialen hergebruikt voor het nieuwe TNO Bouwinnovatie Lab.


Stem op ENVISION voor de European Sustainable Energy Awards!
Het ENVISION-project, een H2020 project, gecoördineerd door TNO, is één van de drie genomineerde projecten voor de prestigieuze European Sustainable Energy award van de Europese Commissie. Natuurlijk willen we deze award winnen en daar kun jij bij helpen!

